Edukacja elementarna na ziemiach polskich w poglądach publicystów wybranych czasopism Królestwa Polskiego z II połowy XIX i początków XX wieku

Obrazek miniatury
Data
2019
Autorzy
Kalinowska-Witek, Barbara
Tytuł czasopisma
ISSN
Tytuł tomu
Wydawnictwo
Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Abstrakt
Celem artykułu jest ukazanie poglądów publicystów na temat edukacji elementarnej na ziemiach polskich w II poł. XIX i na początku XX w. W celu zgromadzenia danych posłużono się metodami: historyczno-krytycznej analizy źródeł i analizy zawartości prasy. Uzyskany materiał poddano analizie jakościowej. Ważną rolę w kształtowaniu poglądów na temat edukacji elementarnej dzieci z warstwy szlacheckiej i ziemiańskiej w II poł. XIX i na początku XX w. odegrały czasopisma pedagogiczne oraz kierowane do kobiet. Przekonywano w nich czytelników o potrzebie zadbania o właściwe „nauczanie początków”, które stanowiło podbudowę dla dalszej edukacji. Ponieważ duża część dzieci pobierała naukę w domu, zwracano rodzicom uwagę na właściwy dobór nauczycieli oraz czuwanie nad kierunkiem kształcenia. Kształcenie na poziomie elementarnym prowadziły też niżej zorganizowane prywatne pensje przeznaczone dla dziewcząt. Do szkół elementarnych uczęszczały przeważnie dzieci z niższych warstw społecznych.
The aim of this article is to show publicists’ views on elementary education in Polish territories in the second half of 19th and at the beginning of 20th centuries. To collect data they were used two methods: historical-critical analysis of sources and analysis of the press content. The attained material was submitted to qualitative analysis. An important role in forming views on the subject of elementary education of children from the nobility and gentry in the second half of 19th and at the beginning of 20th centuries was being played by pedagogical journals and the ones targeted at women. The readers were convinced of necessity to look after the popper „educational beginning”, that was the basement of the further education. Because a large number of children were thought at home, the parents were paid attention to the proper choice of teachers and to watch over the direction of education. Education on the elementary level was performed by the lower organized privately-run girl’s boarding-schools, usually for girls only. Children from lower social classes mostly attended elementary schools.
Opis
Słowa kluczowe
edukacja w XIX w. , kształcenie elementarne , edukacja domowa , nauczyciele domowi , nauczanie początków , education in the 19th century , elementary education , homeschooling (home teaching) , tutors (home teachers) , teaching of the beginning
Cytowanie
Edukacja – Technika – Informatyka nr 3(29)/2019, s. 58–67