Klęski elementarne, a działalność spółdzielczych instytucji finansowych F. W. Raiffeisena i H. Schulze'go na ziemi brzeskiej w latach 1874 - 1918

Abstrakt
Spółdzielczość kredytowa była w XIX wieku jedną z najpopularniejszych form pozyskiwania funduszy szczególnie przez mniej zasobnych mieszkańców miast i wsi. Jej początki w Europie Zachodniej są związane z połową tego stulecia. Ruch ten łączył członków w samorządnych organizacjach, których głównym celem było zaspokojenie wspólnych potrzeb gospodarczych. Jego rozwój warunkował i warunkuje do dzisiaj szereg czynników o wymiarze politycznym, ekonomicznym, społecznym i kulturowym. Spółdzielnie kredytowe wzorowane były na instytucjach finansowych Fryderyka Wilhelma Raiffeisena i Harmana Schulzego. Zazwyczaj ich statuty były dostosowywane do sytuacji istniejącej na określonym terenie. Zachowując ogólnie formy strukturalne, wyznaczały cele działalności dostosowane do miejscowych potrzeb. Opracowanie, Klęski elementarne, a działalność spółdzielczych instytucji finansowych F. W. Raiffeisena i H. Schulze'go na ziemi brzeskiej w latach 1874 - 1918 jest próbą potwierdzenia hipotezy o bezpośrednim wpływie klęsk elementarnych takich jak pożary, powodzie, choroby czy nieurodzaje na funkcjonowanie wyżej wymienionych instytucji. Zakłada się, że w latach występowania tych zjawisk powinny być wyraźnie widoczne zmiany w liczbie i wielkości pozyskiwanych kredytów; że będą one wpływać na liczbę członków i wysokość środków własnych (udziałów) zdeponowanych w poszczególnych spółdzielniach; że powinny być zauważalne różnice pomiędzy zachowaniem przeznaczonej dla bogatszych mieszkańców Ziemi Brzeskiej - Towarzystwa Zaliczkowego w Brzesku, a działającego głównie wśród mniej zamożnych włościan Kasami Oszczędnościowo - Pożyczkowymi w Jasieniu, Okocimiu i Szczepanowie.
In the 19th century credit cooperatives were among the most popular sources for acquiring funds, especially by less affluent town and village dwellers. The cooperatives’ origins in the Western Europe date back to the middle of the century, when the movement joined the members in self-governed organisations whose main objective was to meet common economic needs. Its development did condition and has conditioned, up till the present moment, a number of factors of political, economic, social and cultural character. Credit cooperatives were modelled on Friedrich Wilhelm Raiffeisen and Harman Schulze’s financial institutions, and their statues were usually adapted to the existing situation in a given area. While maintaining general structural forms, their objectives were adapted to local needs. The Thesis, Natural Disasters and the Operation of F. W. Raiffeisen and H. Schulze's Cooperative Financial Institutions in the Area of Brzesko in the period 1874 – 1918, serves as an attempt to confirm a hypothesis of direct influence of natural disasters, as fires, foods, plagues or crop failures, on functioning of the mentioned institutions. It has been assumed that in the periods when the phenomena occurred, evident changes in the number and amounts of secured credits should be seen; that they would influence the number of members and their own resources (shares) deposited at individual cooperatives; that clear differences between the Towarzystwo Zaliczkowe (Advance Payment Society) in Brzesko, aiming at more affluent dwellers of Brzesko area, and Kasa Oszczędnościowo-Pożyczkowa (Savings and Credit Union) active in Jasień, Okocim and Szczepanów, should be noticeable.
Opis
Słowa kluczowe
Kredyt spółdzielczy , klęski elementarne , Natural Disasters , Operation Financial Institutions
Cytowanie