Edukacja i kultura ekologiczna w Drugiej Rzeczpospolitej

Celem niniejszego artykułu jest ukazanie procesu kształtowania się systemu ochrony przyrody w Drugiej Rzeczpospolitej ze szczególnym uwzględnieniem działań edukacyjnych dotyczących ochrony środowiska przyrodniczego i kształtowania kultury ekologicznej. Materiał źródłowy stanowią dzienniki urzędowe Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego za lata: 1918 – 1939, a także dzieła autorskie wybitych naukowców zajmujących się w tym okresie problematyką ochrony przyrody i edukacją ekologiczną oraz akty prawne dotyczące ochrony przyrody w II Rzeczpospolitej. Zgromadzony zbiór piśmiennictwa i akty prawne pochodzą zatem z lat dwudziestych i trzydziestych ubiegłego wieku. W celu pogłębienia analizy podjętej problematyki zwarto w nim także nowsze opracowania dotyczące ochrony środowiska przyrodniczego i edukacji ekologicznej. W artykule wykazano, że w okresie II Rzeczpospolitej wykształcone zostały pierwsze mechanizmy systemowe sprzyjające ochrony przyrody, a także zapoczątkowany został proces rozwoju edukacji i kultury ekologicznej społeczeństwa polskiego.

The aim of this article is to present the process of shaping the nature conservation system in the Second Polish Republic, with particular emphasis on educational activities aimed at protecting the natural environment and developing ecological culture. The source material consists of official journals of the Ministry of Religions and Public Enlightenment for the years 1918 – 1939, as well as works by outstanding scientists who dealt with nature conservation and ecological education during this period, as well as legal acts on nature conservation in the Second Polish Republic. The collected literature and legal acts date back to the 1920s and 1930s. In order to deepen the analysis of the issues discussed, more recent studies on nature conservation and ecological education are also included. The article shows that during the Second Polish Republic the first systemic mechanisms supporting nature conservation were developed and the process of developing ecological education and culture in Polish society was initiated.