Aspekty trudności i niepowodzeń dzieci w uczeniu się matematyki

W artykule dokonano krótkiego przeglądu literatury pedagogicznej i psychologicznej traktującej o trudnościach i niepowodzeniach dzieci w uczeniu się a w szczególności uczeniu się matematyki. Zwrócono uwagę na istotę trudności i niepowodzeń szkolnych (rozgraniczając te zjawiska) oraz fazy ich powstawania. Przedstawiono różne przyczyny trudności oraz niepowodzeń szkolnych. Wskazano na ich przejawy oraz czynniki, z którymi są związane czyli: społeczno-ekonomiczne, biopsychiczne i pedagogiczne. Przybliżono źródła i mechanizmy powstawania niepowodzeń w uczeniu się matematyki oraz konsekwencje występujących trudności i niepowodzeń. Zaprezentowano sugestie studentów edukacji wczesnoszkolnej (przyszłych nauczycieli edukacji matematycznej) Wydziału Nauk Pedagogicznych UKSW w Warszawie dotyczące przedmiotu: trudności dzieci w uczeniu się matematyki, powodów niechęci do uczenia się matematyki, błędów popełnianych przez nauczycieli w swojej pracy. Istotną rolę w edukacji matematycznej a szczególnie wczesnoszkolnej odgrywa nauczyciel i to od niego w dużej mierze zależy czy dzieci pokonają trudności a tym samym zmniejszy się zakres niepowodzeń szkolnych oraz fobia matematyczna. Nauczyciel powinien być przewodnikiem po oceanie wiedzy, powinien pomagać uczniom w odkrywaniu i zgłębianiu wiedzy, a także rozwijać ich umiejętności krytycznego myślenia i samodzielnego uczenia się.

The article presents a short review of pedagogical and psychological literature dealing with children's difficulties and failures in learning, in particular in learning mathematics. Attention was paid to the essence of school difficulties and failures (separating these phenomena) and the phases of their development. Various reasons for school difficulties and failures were presented. Their manifestations and the factors with which they are related are indicated, i.e., socio-economic, biopsychological, and pedagogical. The sources and mechanisms of failure in learning mathematics and the consequences of difficulties and failures were presented. Suggestions of early school education students (future teachers of mathematics education) of the Faculty of Pedagogical Sciences of Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw were presented regarding the subject: children's difficulties in learning mathematics, reasons for reluctance to learn mathematics, mistakes made by teachers in their work. The teacher plays an important role in mathematics education, especially in early school, and it largely depends on him whether children overcome difficulties and thus reduce the scope of school failures and mathematics phobia. A teacher should be a guide in the ocean of knowledge, he should help students discover and explore knowledge, as well as develop their critical thinking and independent learning skills.