Acta Iuridica Resoviensia nr 2 (49) 2025
URI dla tej Kolekcjihttps://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/11875
Przeglądaj
Ostatnio nadesłane materiały
Item type: Pozycja , Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 2 marca 2023 r. (II AKa 208/22)(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2025-06) Golonka, AnnaW opracowaniu podniesiono kwestie związane z odpowiedzialnością karną za przestępstwo prania pieniędzy (art. 299 § 1 k.k.) w oparciu o stanowisko zajęte przez Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 2 marca 2023 r. (II AKa 208/22). Przedmiotem glosy uczyniono zarówno tezę wyroku, jak i inne zagadnienia, które zostały poruszone przez ten sąd w uzasadnieniu do przedmiotowego judykatu. Wyrażono przy tym aprobatę dla zapatrywania zaprezentowanego przez Sąd Apelacyjny w Katowicach w zakresie omawianych kwestii.Item type: Pozycja , Gwarancja ubezpieczeniowa jako forma zabezpieczenia roszczeń z umowy o roboty budowlane(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2025-06) Wilewski, RobertArtykuł podejmuje tematykę istoty gwarancji ubezpieczeniowej jako formy zabezpieczenia roszczeń wynikających z umowy o roboty budowlane. Przedstawiono podstawy prawne tej instytucji, opierając się na regulacjach Kodeksu cywilnego, ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej oraz Prawa zamówień publicznych. Omówiono różne roszczenia, które mogą być zabezpieczone w formie gwarancji ubezpieczeniowej, w tym gwarancję zapłaty za roboty budowlane, gwarancję należytego wykonania umowy oraz gwarancję usunięcia wad i usterek, wskazując ich zastosowanie w praktyce. Artykuł podkreśla zalety gwarancji ubezpieczeniowej, takie jak ograniczenie ryzyka finansowego stron oraz brak konieczności zamrażania środków, co czyni je atrakcyjną alternatywą wobec kaucji gwarancyjnych czy innych form zabezpieczenia.Item type: Pozycja , Skuteczność zapisu na sąd polubowny w umowach zbycia udziałów przez osoby fizyczne(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2025-06) Waga, JoannaNiekiedy spotkać się można z umieszczaniem klauzuli arbitrażowej w umowach sprzedaży udziałów przez osoby fizyczne. Zagadnienie skuteczności zapisu nie jest jednak oczywiste, niejednoznaczna może być bowiem ocena, czy zbywca jest wówczas konsumentem. Obecnie w sporach konsumenckich istnieje ograniczenie przewidujące niedopuszczalność dokonania zapisu na sąd polubowny w umowie zawieranej jeszcze przed powstaniem sporu. Z orzecznictwa wynika, że stronie czynności należy odmówić statusu konsumenta, gdy należy do organu spółki i ma rzeczywisty wpływ na prowadzoną przez nią działalność. Istnieje również pogląd, wedle którego prywatny inwestor dokonujący zbycia udziałów ma status konsumenta. W takim przypadku, zapis na sąd polubowny zawarty w umowie zbycia udziałów należy oceniać jako bezskuteczny, ze względu na naruszenie wymogu wynikającego z art. 11641 k.p.c.Item type: Pozycja , Podmiotowość prawna organizacji ekologicznej i organizacji społecznej w procesie inwestycyjno-budowlanym – wybrane zagadnienia(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2025-06) Świerczyński, PiotrNiniejszy artykuł przedstawia problematykę statusu prawnego dwóch podmiotów na prawach strony, tj. organizacji społecznej w rozumieniu k.p.a. i organizacji ekologicznej w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 1112), przy czym analizą objęto pozycję prawną tych podmiotów w wybranych, najczęściej prowadzonych rodzajach postępowań administracyjnych z zakresu procesu inwestycyjno-budowlanego. Do katalogu tych postępowań w ramach niniejszej publikacji zaliczono postępowania w sprawie: 1) wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, 2) wydania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu lub decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego, 3) wydania decyzji o pozwoleniu na budowę, 4) uzyskania zgód wodnoprawnych. W każdym z tych postępowań sytuacja prawna obu ww. podmiotów zarysowuje się inaczej w zależności od konkretnych okoliczności danego przypadku. W jednych postępowaniach udział będą mogły wziąć zarówno organizacje ekologiczne jak i organizacje społeczne, w innych tylko jedna z nich a jeszcze w innych udział podmiotu reprezentującego czynnik społeczny będzie w zupełności wykluczony. W każdym z tych postępowań dana organizacja będzie dysponować określonym katalogiem uprawnień jak i ciążyć będą na niej określone obowiązki, przy czym zakres tych uprawnień i obowiązków również będzie zależny od danego rodzaju postępowania. Analiza pozycji prawnych tych organizacji ukaże zatem skalę ich różnorodności w polskim systemie prawa.Item type: Pozycja , Remote criminal trial and remote detention hearing in the light of the European Convention on Human Rights(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2025-06) Świecki, Jacek; Wojtowicz, WiktoriaThe article addresses the issue of remote criminal trial and remote detention hearing in the light of the European Convention on Human Rights, as well as Polish provisions of the Code of Criminal Procedure regulating this matter. The case-law of the European Court of Human Rights on the accused’s participation by videoconferencing in criminal proceedings is presented and the conditions that need to be met. Habeas corpus standard from Article 5.3 of the ECHR requires the physical presence of the detained or arrested person before the court if a decision on deprivation of liberty is made for the first time. Article presents also dangers related to the remote hearing of a witness or the accused. Finally, the postulates for changes in the Polish regulation concerning remote participation of the accused are presented to ensure their compliance with the convention standard.Item type: Pozycja , Prawne aspekty wykorzystania translatora w postępowaniu administracyjnym, którego stroną jest cudzoziemiec(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2025-06) Kowalska, WeronikaCelem niniejszego opracowania jest określenie zasadności korzystania z tłumacza elektronicznego w toku postępowania administracyjnego, którego stroną jest cudzoziemiec. Wykorzystanie nowoczesnych rozwiązań może mieć pozytywny wpływ na czas trwania postępowania. Przy zachowaniu standardów tłumacz elektroniczny może zostać zakwalifikowany jako narzędzie pomocnicze. Ważne jednak, aby wykorzystanie tego rozwiązania zostało dokładnie udokumentowane w aktach sprawy.Item type: Pozycja , Regulacje prawne w procedurach antydopingowych w tenisie(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2025-06) Domino, GrzegorzArtykuł omawia obowiązujące regulacje prawne w zakresie zwalczania dopingu w tenisie, wskazując na złożoność systemu opartego na aktach prawa międzynarodowego, krajowego oraz regulaminie Międzynarodowej Federacji Tenisowej. Przedstawiono rolę Światowego Kodeksu Antydopingowego, krajowej ustawy o zwalczaniu dopingu w sporcie, a także kompetencje POLADA i Trybunału Arbitrażowego ds. Sportu (CAS). Omówiono procedury odwoławcze, strukturę sankcji oraz odpowiedzialność zawodników i osób wspierających, podkreślając znaczenie proporcjonalności kar, transparentności postępowań oraz ochrony praw sportowców. W zakończeniu wskazano potrzebę dalszego rozwoju prawa antydopingowego w kontekście wyzwań nowoczesnego sportu.Item type: Pozycja , Zmiana interpretacji przepisów prawa podatkowego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2025-06) Dokukin, KatarzynaArtykuł podejmuje problematykę związaną ze zmianą wydanej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Norma kompetencyjna w tym zakresie przyznana została ministrowi właściwemu ds. finansów publicznych w odniesieniu do interpretacji ogólnej oraz Szefowi KAS, wójtowi, (burmistrzowi, prezydentowi miasta), staroście lub marszałkowi województwa w odniesieniu do interpretacji indywidualnych. Autor dokonuje wykładni przepisów prawa w przedstawionym zakresie, formułuje wnioski oraz wskazuje na istniejące luki prawne dotyczące przedmiotowej materii prawa.Item type: Pozycja , Referendum ogólnokrajowe z 2015 r. w świetle prawa i praktyki(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2025-06) Czyż, DawidNiniejszy artykuł podejmuje analizę kontekstu, przebiegu oraz wyników ogólnokrajowego referendum, które odbyło się w Polsce 6 września 2015 roku. Inicjatywa ówczesnego Prezydenta Bronisława Komorowskiego została ogłoszona tuż po jego przegranej w pierwszej turze wyborów prezydenckich, co powszechnie uznano za próbę instrumentalnego wykorzystania tej instytucji do realizacji osobistych celów. Podjęcie tej problematyki wydaje się uzasadnione ze względu na fakt, że w Polsce referenda ogólnokrajowe organizowane są niezwykle rzadko, a dotychczasowe doświadczenia, w tym głosowanie z 2015 roku wskazują na wyraźną tendencję do postrzegania tego narzędzia, przede wszystkim jako instrumentu rywalizacji politycznej, a nie rzeczywistego mechanizmu partycypacji obywatelskiej. Mimo upływu lat wydarzenie to nadal stanowi istotny punkt odniesienia w badaniach nad mechanizmami demokracji bezpośredniej i skłania do refleksji nad rolą, jaką referendum powinno odgrywać w systemie demokratycznym.Item type: Pozycja , Odpowiedzialność karna lekarza za błąd w sztuce medycznej w orzecznictwie na przykładzie art. 160 k.k. – zarys problematyki(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2025-06) Chmiel, PatrycjaPrawo do ochrony zdrowia, zagwarantowane w art. 68 ust. 1 Konstytucji RP, stanowi fundamentalne prawo każdego obywatela, niezależnie od jego statusu społecznego czy materialnego. Realizacja tego prawa należy do władz publicznych, które odpowiadają za organizowanie i finansowanie powszechnie dostępnych świadczeń zdrowotnych. Błąd w sztuce medycznej, mimo braku legalnej definicji, został ukształtowany w doktrynie i orzecznictwie, obejmując błędy diagnostyczne i terapeutyczne. Lekarze mogą ponosić odpowiedzialność cywilną, karną oraz zawodową. Odpowiedzialność karna, szczególnie w kontekście art. 160 k.k., dotyczy narażenia pacjenta na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Orzecznictwo Sądu Najwyższego potwierdza, iż dla przypisania odpowiedzialności wystarcza samo narażenie, bez względu na możliwość odwrócenia skutku.