Przeglądanie według Temat "hypertension"

Aktualnie wyświetlane 1 - 7 z 7

Czynniki ryzyka i występowanie nadciśnienia tętniczego u dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie w wieku szkolnym w województwie podkarpackim
(2015-04-30) Wyszyńska, Justyna
Celem pracy była ocena różnic w częstości występowania nadciśnienia tętniczego krwi pomiędzy dziećmi i młodzieżą z niepełnosprawnością intelektualną a ich zdrowymi rówieśnikami sprawnymi intelektualnie, a także ocena wpływu wybranych czynników biologicznych, socjoekonomicznych oraz związanych ze stylem życia na występowanie nadciśnienia tętniczego krwi wśród dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną. Badaniem objęto 588 uczniów z niepełnosprawnością intelektualną, w wieku od 7 do 18 lat. Grupę porównawczą stanowiło 588 (dobranych pod względem wieku i płci w stosunku do grupy badanej) uczniów sprawnych intelektualnie. Nadciśnienie tętnicze krwi rozpoznano u 7% dzieci i młodzieży z grupy porównawczej oraz u 56,3% dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną. Na częstość występowania nadciśnienia tętniczego krwi w badanej grupie wpływały w sposób istotny statystycznie: wiek badanych, stopień niepełnosprawności intelektualnej, dystrybucja tkanki tłuszczowej w organizmie, wskaźnik BMI, rodzaj porodu, sposób karmienia dziecka w okresie noworodkowym i niemowlęcym, długość karmienia naturalnego oraz masa ciała rodziców. Stwierdzono także istotny statystycznie związek pomiędzy częstością występowania nadciśnienia tętniczego krwi u dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną a wykształceniem ojca, wielkością rodziny oraz sytuacją materialną rodziny. Również poziom aktywności fizycznej, częstość spożywania warzyw i owoców oraz wielkość spożycia soli wpływały na częstość występowania nadciśnienia tętniczego krwi wśród dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną.
Excessive body mass and its correlation with hypertension – a review of the literature
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Wyszyńska, Justyna; Podgórska-Bednarz, Justyna; Mazur, Artur
Hypertension is a serious health issue both in Poland and worldwide. It has been demonstrated that hypertension diagnosed in childhood persists in adulthood. Therefore, knowledge of the risk factors, prophylaxis and treatment of hypertension are crucial due to its serious medical and social consequences. Early identification of risk factors for hypertension allows to implement targeted preventive actions leading to the modification of habits connected with lifestyle, which in turn may lead to a reduction in the incidence of the disease or reduce its effects. The aim of the paper is to characterize the relationship between the occurrence of excessive body mass and hypertension in adults and in children and adolescents. Material and methods. A review of Polish and foreign literature mainly from the last 10 years. The following databases were searched: PubMed, EBSCO, Science Direct, Termedia, Polish Medical Bibliography.
Otyłość i jej znaczenie w chorobach układu krążenia Cz. 2. Paradoks otyłości
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kleinrok, Andrzej; Głowa, Beata
Wiele badań i obserwacji wskazuje na zróżnicowany wpływ nadwagi i otyłości na występowanie i rokowanie w chorobach układu krążenia. W poprzedniej części staraliśmy się przedstawić otyłość i jej patogenny wpływ na powstawanie chorób układu krążenia, czyli otyłość jako czynnik ryzyka. W drugiej części przedstawiamy dane o lepszym rokowaniu w zaawansowanych chorobach układu krążenia u pacjentów z otyłością. Fenomen ten nazywany jest paradoksem otyłości. Paradoks otyłości dotyczy nadciśnienia tętniczego (NT), choroby wieńcowej (ChW), zawału serca (ZS), niewydolności serca (NS). Otyłość wydaje się mieć znaczenie ochronne i przynosić korzyści w przebiegu choroby. Tkanka tłuszczowa może być źródłem energii w ciężkich chorobach układu krążenia. Wiążą się one często z reakcją stresową wymagającą zwiększonego wydatku energetycznego, co przy braku rezerw jest niemożliwe. Znajduje to potwierdzenie w obserwacjach klinicznych. Najwyższą śmiertelność stwierdzono wśród pacjentów z niedowagą i znaczną otyłością (BMI > 35kg/m2), a najniższą u osób z prawidłową m.c., nadwagą i otyłością 1 stopnia. Paradoks otyłości oznacza więc lepsze rokowanie u osób z nadwagą i otyłością oraz chorobami układu krążenia. Najlepsze wyjaśnienie tego zjawiska można podać na przykładzie NS, gdzie w sytuacji wyjściowo ujemnego bilansu energetycznego (niedowaga) w obliczu zaostrzenia choroby („zapalenia“) dochodzi do wyczerpania istniejących zasobów. Oznacza to przewagę katabolizmu, a więc dochodzi do postępującej kacheksji i wcześniejszej śmierci organizmu. Z kolei, gdy istnieją rezerwy surowca energetycznego (nadwaga, otyłość) są one wykorzystywane w sytuacji zwiększonego zapotrzebowania, wtedy organizm łagodniej przechodzi zaostrzenie NS. Z kolei paradoks nadwagi u osób zdrowych, oznacza lepszą prognozę w odniesieniu do długości życia.
Prevalence of depression in Indian patients with type 2 diabetes mellitus and/or hypertension: DEPTH Study
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Lalwani, Raj Kumar; Shah, Jayesh Dashrathlal; Chatterjea, Tapas; Nadakuduru, Papa Rao; Erande, Suhas
Introduction. Depression, a common psychiatric mood disorder, is a leading cause of disability and a significant contributor to the overall global burden of disease. Aim. To determine the prevalence of depression in patients with controlled and uncontrolled type-2 diabetes mellitus (T2DM) and/or hypertension (HTN) in India. The association of depression with socio-demographic profile and clinical risk factors was also assessed. Material and methods. In this cross-sectional epidemiological study, T2DM and/or HTN patients attending outpatient department at tertiary care hospitals and private clinics across 54 cities in India were enrolled. The primary outcome measure was to determine the prevalence of depression in T2DM, HTN and T2DM + HTN patients. Association of depression with patients’ demography, socio-economic status, anxiety, and clinically diagnosed insomnia were also investigated. Results. Of 1829 patients, the prevalence of depression in T2DM, HTN and T2DM+HTN cases were found to be 51.03%, 46.94% and 48.64%, respectively. A higher proportion of patients with uncontrolled T2DM and HTN reported depression (T2DM: 77.64% vs. 22.36%; HTN: 72.49% vs. 27.51%). There was a significant association between anxiety and severity of depression across all indications (p<0.0001). Depression was significantly associated with complications in T2DM (p=0.0001) and comorbidities in T2DM + HTN (p=0.0023) cases. Conclusion. Depression is highly prevalent and has a direct significant association with various socio-demographic variables and anxiety in Indian patients with T2DM and/or HTN.
Wpływ aktywności fizycznej i wybranych okołoporodowych czynników ryzyka na występowanie nadciśnienia tętniczego krwi u dzieci.
(Uniwersytet Rzeszowski, 2018-06-04) Weres, Aneta
Wstęp. W związku z narastającą częstotliwością występowania nadciśnienia tętniczego na świecie, profilaktyka stała się ważną inicjatywą na rzecz zdrowia publicznego. Jednym z kierunków profilaktyki kardiologicznej jest wykrywanie czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych już w dzieciństwie. Dzieci stanowią najbardziej elastyczną i podatną na korzystne zmiany grupę, wśród której zasady zdrowego stylu życia należy wprowadzać jak najwcześniej. Dane epidemiologiczne wskazują, że aktywność fizyczna jest powszechnie zalecana, jako ważna, modyfikowalna składowa stylu życia, która może pomóc w obniżeniu ryzyka nadciśnienia tętniczego. Bez odpowiedzi pozostają pytania odnośnie objętości, intensywności, czasu trwania aktywności oraz czy siedzący tryb życia niezależnie od poziomu aktywności fizycznej odgrywa rolę w rozwoju nadciśnienia tętniczego. Szczegółowe zalecenia dotyczące poziomu aktywności są potrzebne, zwłaszcza w odniesieniu do płci, grup wiekowych, a zwłaszcza do dzieci, u których ryzyko wystąpienia nadciśnienia może być zwiększone czynnikami okołoporodowymi. Zrozumienie tych zależności pozwoli na wczesne wdrażanie profilaktyki. Cel pracy. Ocena wpływu aktywności fizycznej i wybranych czynników okołoporodowych na występowanie nadciśnienia tętniczego u dzieci w wieku 3-15 lat. Materiał i metoda. Badaniem objęto 1002 dzieci w wieku 4-15 lat, 52,6 % chłopców oraz 47,4% dziewcząt. U dzieci zostały wykonane pomiary wzrostu, masy ciała, analiza składu masy ciała, pomiar ciśnienia tętniczego krwi przy użyciu metody oscylometrycznej. Informacje dotyczące czynników okołoporodowych ( masa/długość urodzeniowa, długość trwania ciąży, rodzaj porodu, wiek matki w chwili porodu, przyrost masy ciała matki w ciąży), pochodziły z książeczek zdrowia badanych dzieci. Aktywność fizyczną oceniono przy użyciu akcelerometru Actigraph wGT3X-BT, a czas rejestrowania wynosił 7 dni. Do analizy włączono dzieci, które uzyskały, co najmniej 500 minut mierzonego czasu, w minimum 3 dni robocze i 1 dzień wolny. Oceniono liczbę kroków w ciągu dnia, całkowitą aktywność fizyczną, lekką aktywność fizyczną, MVPA, wydatek energetyczny i czas spędzony w aktywności siedzącej. Wyniki. W badanej populacji wykazano częstość skurczowego ciśnienia tętniczego ≥ 95 centyla u 8% dzieci (8% dziewcząt i 8% chłopców), natomiast rozkurczowego ciśnienia tętniczego ≥ 95 centyla u 14% dzieci (16% dziewcząt, 13,3 % chłopców). Nie wykazano wpływu masy urodzeniowej ( p=0,257) oraz długości urodzeniowej (p=0,066) na nadciśnienie tętnicze. Zaobserwowano, że cięcie cesarskie ma większy wpływ na podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi w porównaniu z porodem siłami natury (43,5% vs. 38,8). Nadciśnienie tętnicze natomiast częściej występowało u dzieci urodzonych naturalnie (23,5% vs. 20%). Nie stwierdzono istotnego statystycznie związku pomiędzy występowaniem nadciśnienia tętniczego, a przedwczesnym porodem. Wiek matki nie wpływa na prawdopodobieństwo wystąpienia podwyższonego ciśnienia tętniczego. Większy przyrost masy ciała matki w trakcie ciąży może wpływać na wyższe wartości ciśnienia tętniczego u potomstwa (p=0,061).Średnia dzienna aktywność MVPA wynosiła w grupie z nadciśnieniem 62,7 minuty. W grupie dzieci 7-11 lat spełniających normę 60 minut aktywności MVPA/dzień stwierdzono nadciśnienie u 18,7% natomiast wśród osób o mniejszej aktywności fizycznej 25 %. Dzieci z nadciśnieniem wykonują mniej kroków w ciągu dnia w porównaniu z dziećmi z prawidłowym ciśnieniem tętniczym. W grupie 7-11 lat 8800 kroków/dzień vs.9600 ( p=0,006), w grupie 12-15 lat 8200 vs.9400 (p= 0,01). Wśród dzieci, które spełniają normę 11500 kroków dziennie, nadciśnienie tętnicze występuje u 11,1% dzieci, wśród dzieci wykonujących poniżej 11500 kroków dziennie, nadciśnienie występuje u 22% (p = 0,001). W grupie osób z nadciśnieniem tętniczym wydatek energetyczny jest dużo mniejszy w porównaniu z dziećmi z ciśnieniem tętniczym prawidłowym, z wyjątkiem grupy 12-15 gdzie jest on większy w porównaniu do dzieci zdrowych. Wnioski. 1. W badanej populacji wykazano częstość skurczowego ciśnienia tętniczego ≥ 95 centyla u 8% dzieci (u 8% dziewcząt i u 8% chłopców), natomiast rozkurczowego ciśnienia tętniczego ≥ 95 centyla u 14% dzieci (u 16% dziewcząt i u 13,3 % chłopców). nieniem tętniczym mają bardzo istotnie niższy poziom tkanki mięśniowej w porównaniu z dziećmi zdrowymi. 2. Aktywność fizyczna a nadciśnienie tętnicze u dzieci. • Dzieci i młodzież z nadciśnieniem tętniczym wykazują niższy poziom aktywności fizycznej w porównaniu do dzieci zdrowych. • Występuje istotnie mniejsze ryzyko nadciśnienia tętniczego u dzieci przy spełnianiu normy 11500 kroków dziennie. • Wydatek energetyczny dzieci z nadciśnieniem tętniczym i otyłością, pomimo mniejszej aktywności fizycznej jest większy w porównaniu z dziećmi zdrowymi. • Więcej czasu przeznaczonego przez dzieci i młodzież na aktywność średnią do umiarkowanej MVPA wiąże się z niższym poziomem ciśnienia tętniczego krwi, niezależnie od czasu spędzanego w aktywności siedzącej. 3. Wybrane okołoporodowe czynniki ryzyka a występowanie nadciśnienia tętniczego u dzieci. • Częstość występowania nadciśnienia tętniczego u dzieci z masą urodzeniową odpowiednią do wieku ciążowego AGA maleje z wiekiem. • Długość urodzeniowa może być potencjalnym czynnikiem ryzyka nadciśnienia tętniczego u dzieci i młodzieży. • Cięcie cesarskie zwiększa ryzyko wystąpienia podwyższonych wartości ciśnienia tętniczego w dzieciństwie. • Poród przedwczesny nie stanowi czynnika ryzyka nadciśnienia tętniczego w dzieciństwie. • Wiek matki w chwili urodzenia dziecka nie wpływa na wystąpienie nadciśnienia tętniczego w dzieciństwie. • Przyrost masy ciała matki w ciąży może być potencjalnym czynnikiem ryzyka wystąpienia nadciśnienia tętniczego u dziecka.
Wpływ nadciśnienia tętniczego na regulację równowagi ciała
(2015-05-27) Kosiba, Waldemar
W krajach uprzemysłowionych nadciśnienie dotyczy blisko połowy dorosłej populacji i pozostaje jednym z najszerzej rozpowszechnionych czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego. Przewiduje się, że odsetek ten będzie się zwiększał w ciągu kolejnych lat, a wraz z nim będzie rosła liczba powikłań nadciśnienia, w tym zaburzeń równowagi. Na przestrzeni ostatnich dekad coraz więcej mówi się o konieczności bardziej intensywnej profilaktyki nadciśnienia, ponieważ w Polsce pomimo licznych programów walki z nadciśnieniem nadal jedynie ¼ leczonych osób ma dobrze kontrolowane ciśnienie tętnicze. Do priorytetów należy więc obecnie wczesne wykrywanie nadciśnienia i jego intensywne leczenie, ponieważ o ile brak leczenia w początkowym okresie często nie wiąże się z dolegliwościami, to w okresie późniejszym rozwijają się powikłania. Czas ekspozycji na podwyższone wartości ciśnienia tętniczego krwi w połączeniu z indywidualnymi cechami osobniczymi przekłada się na różny obraz zaburzeń równowagi. Kontrola prawidłowej równowagi ciała człowieka wymaga współdziałania układu mięśniowo-szkieletowego, wzroku i narządu równowagi oraz stałego nadzoru ze strony centralnego systemu nerwowego. Podwyższone ciśnienie tętnicze krwi wpływa na wszystkie składowe złożonego układu równowagi. Ośrodkowy układ nerwowy kontroluje pozycję pionową ciała poprzez nieznaczne przemieszczenia środka ciężkości ciała w obrębie pola podparcia. Taką postawę cechuje prawidłowe napięcie mięśni oraz utrzymanie fizjologicznych krzywizn kręgosłupa. Korekta położenia środka ciężkości odbywa się poprzez zastosowanie odpowiednich strategii ruchowych związanych z przywróceniem i utrzymaniem równowagi w przypadku jej utraty. Wystąpienie nadciśnienia upośledza działanie układu sterującego, co często nie jest odczuwane przez chorych, a prowadzi do pojawienia się pierwszych symptomów utraty kontroli nad równowagą ciała, które można stwierdzić podczas badania na platformie stabilometrycznej. Do oceny statycznej, położenia rzutu środka ciężkości pacjenta, obserwuje się przemieszczania rzutu środka ciężkości badanej osoby podczas swobodnego stania na platformie stabilometrycznej, a wyniki rejestruje się komputerowo. O stabilnej postawie świadczą stosunkowo niewielkie zmiany parametrów rzutu środka ciężkości na płaszczyznę podparcia. Celem pracy była ocena wpływu nadciśnienia tętniczego na kontrolę równowagi w oparciu o obiektywną metodę rejestracji przemieszczania się rzutu środka ciężkości ciała na płaszczyznę podparcia podczas swobodnego stania na platformie stabilometrycznej. Postawiono następujące hipotezy badawcze: 1) Nadciśnienie tętnicze pogarsza kontrolę równowagi ciała. 2)Wyższe wartości ciśnienia tętniczego pogarszają regulację równowagi ciała. 3) Poprawa kontroli nadciśnienia tętniczego do zalecanego poziomu poniżej 140/90 mmHg wiąże się z poprawą parametrów stabilometrycznych. W pracy wykorzystano platformę stabilometryczną CQ Stab2P w wersji dwuplatformowej firmy CQ Elektronik System. Na łączny czas badania składały się dwa testy po 30 sekund: jeden przy oczach otwartych, drugi przy zamkniętych, w takiej samej pozycji badanego, w postawie stojącej z kończynami górnymi opuszczonymi swobodnie wzdłuż ciała. Badanie kontrolne wykonano po trzech miesiącach domowej kontroli ciśnienia tętniczego z celem jego farmakologicznego wyrównania w czasie między badaniami. Po spełnieniu kryteriów włączenia i wyłączenia badaniem objęto 114 osób: 67 kobiet i 47 mężczyzn w wieku 43-62 lat (średnia wieku 52,1±7 lat), z rozpoznanym nadciśnieniem tętniczym, bez chorób współistniejących mogących wpływać na równowagę ciała. Grupę kontrolną stanowiły osoby zdrowe w wieku 42-60 lat (średnia wieku 51±5 lat), w tym 60 kobiet i 40 mężczyzn. Chorzy ze źle kontrolowanym nadciśnieniem w moim badaniu częściej prezentowali pogorszenie badanych parametrów równowagi na platformie stabilometrycznej. Im wyższe były wartości ciśnienia tętniczego, tym większe wartości parametrów równowagi osiągano w badaniu na platformie stabilometrycznej. Już samo rozpoznanie nadciśnienia tętniczego, a w szczególności w połączeniu z jego nieprawidłową farmakologiczną kontrolą (średnie wartości ciśnienia tętniczego powyżej 140/90mmHg), istotnie wpływało na parametry równowagi podczas badania na platformie stabilometrycznej. Poprawa kontroli ciśnienia tętniczego już po trzech miesiącach skutkowała poprawą w badaniu kontrolnym parametru długości przebytej drogi w teście z oczami otwartymi oraz średniej amplitudy, wielkości zakreślonego pola powierzchni, czasu przebywania COP w okręgu o promieniu 5 mm oraz zakresu przedniego marginesu bezpieczeństwa w badaniu z zamkniętymi oczami u tych osób. Osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze mogą być częściej narażone na zawroty głowy czy upadki i w rezultacie powinny, oprócz poprawy farmakologicznej kontroli nadciśnienia, być objęte programem prewencji tych powikłań w przyszłości. Źle kontrolowane nadciśnienie tętnicze, uwrażliwiając cały układ równowagi na jego wpływ, zaburza ukształtowany na przestrzeni całego życia wzorzec stabilnej postawy ciała, przez co prowadzi do utraty jej kontroli. Normalizacja ciśnienia i odpowiednia kontrola nadciśnienia może w kolejnych latach skutkować nie tylko zmniejszeniem ryzyka sercowo-naczyniowego, ale również mniejsza liczbą upadków, a co za tym idzie poprawą jakości i mobilność człowieka. Wnioski: 1. Nadciśnienie tętnicze, szczególnie nieprawidłowo kontrolowane, którego wartości przekraczają 140/90 mmHg pogarsza kontrolę równowagi ciała. Jest to często nieodczuwane przez chorych, a możliwe do stwierdzenia w oparciu o badanie na platformie stabilometrycznej, jako zwiększenie wartości parametrów stabilometrycznych. Osoby te są częściej narażone na powikłania zaburzeń równowagi w postaci zawrotów głowy i upadków. 2. Wykrycie nadciśnienia tętniczego źle kontrolowanego, powinno być obok odpowiedniego leczenia farmakologicznego wspomagane terapią programu prewencji upadków i rehabilitacji. 3. Osoby z prawidłową kontrolą ciśnienia tętniczego odnoszą korzyści, nie tylko w prewencji zdarzeń sercowo-naczyniowych, ale również w utrzymaniu prawidłowej równowagi ciała. 4. Dobrze kontrolowane ciśnienie tętnicze może pomagać w zapobieganiu upadkom w starszym wieku.
Zastosowanie nowoczesnych rozwiązań telemedycznych u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym w warunkach podstawowej opieki zdrowotnej
(Uniwersytet Rzeszowski, 2023-03-17) Małecki, Mariusz
Cel badań Z uwagi na dynamiczny rozwój technik telemedycznych istnieje potrzeba zdefiniowania obszarów, w których konieczne są działania poprawiające efektywność ich wykorzystania. Założono, że istnieją zarówno pacjenci, którzy będą lepiej współpracować z personelem medycznym i szerzej wykorzystywać możliwości urządzeń telemedycznych, jak i pacjenci o gorszych predyspozycjach w tym zakresie. W pracy podjęto próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie, jakie cechy i predyspozycje pacjentów powodują, że korzystają oni efektywnie z urządzenia telemedycznego, z drugiej zaś strony – na pytanie, co warunkuje gorszą współpracę, czy wręcz rezygnację pacjentów z możliwości korzystania z urządzenia telemedycznego. Materiał i metody Praca ma charakter obserwacyjny, zawiera składowe badawcze z wnioskowaniem statystycznym, posiada także elementy retrospektywne. Przeprowadzone w niej badanie było jednoośrodkowe, nieinterwencyjne, obejmowało pełnoletnich pacjentów z rozpoznanym nadciśnieniem tętniczym (NT) – podopiecznych placówek POZ. W badaniu wzięło udział 126 pacjentów. W przebiegu badania używano urządzenia telemedycznego do kontroli ciśnienia tętniczego składającego się z ciśnieniomierza naramiennego współpracującego ze smartfonem z zainstalowaną odpowiednią aplikacją. Ciśnieniomierz łączy się ze smartfonem przy pomocy Bluetooth. Aplikacja umożliwia wysyłanie wyników pomiarów do bazy zbiorczej znajdującej się na komputerze w przychodni oraz dostęp do nich zarówno dla pacjenta, jak i uprawnionego personelu medycznego. Pacjenci otrzymywali urządzenie telemedyczne do samodzielnego korzystania z niego oraz wykonywania pomiarów ciśnienia tętniczego (CT) w warunkach domowych. Celem oceny poziomu współpracy oraz uwarunkowań tej współpracy od różnych zmiennych zastosowano autorskie kwestionariusze: początkowy i końcowy oraz kwestionariusze: NEO-FFI (diagnoza cech osobowości), MINI-COPE (kwestionariusz radzenia sobie ze stresem), SF-36 (kwestionariusz jakości życia) oraz skalę depresji Becka. Zastosowano własny, autorski podział pacjentów na 3 grupy, z których każda charakteryzuje się innym poziomem współpracy. Jako kryteria pozycjonujące poziom współpracy przyjęto następujące elementy: dalszą kontynuację uczestnictwa w badaniach po odbyciu pierwszej wizyty, terminowe zgłoszenie się na drugą wizytę, wykonanie zaleconej liczby pomiarów ciśnienia tętniczego urządzeniem telemedycznym oraz zastosowanie się do zalecenia zaprzestania palenia papierosów. Pacjentów z poszczególnych grup poddano analizie statystycznej w następujących zakresach: demografia, antropometria, spożywanie alkoholu i aktywność fizyczna, systematyczność leczenia NT, dobrostan psychiczny i cechy osobowości oraz dane kliniczne. Wyniki i wnioski W piśmiennictwie nie występują kryteria oceny pacjentów w zależności od poziomu współpracy w zakresie korzystania z urządzeń telemedycznych. Istnieje zatem potrzeba stworzenia narzędzia w formie kwestionariusza, dzięki któremu możliwe byłoby określenie predyspozycji do efektywnego korzystania z urządzeń telemedycznych. Konieczne jest podjęcie różnych działań nastawionych na poprawę zakresu i efektywności korzystania z urządzeń telemedycznych przez pacjentów gorzej współpracujących. Do tej grupy zaliczają się osoby w starszym wieku, jak również pacjenci z krótkim przebiegiem NT (do 3 lat) oraz relatywnie długim przebiegiem choroby (powyżej 10 lat). Ze względu na gorszą współpracę pacjentów leczących NT w poradniach POZ w porównaniu do pacjentów leczących NT w poradniach specjalistycznych, konieczne są działania poprawiające tę sytuację po stronie lekarzy POZ i personelu medycznego placówek POZ. Wyniki pracy potwierdziły również, że chorzy z towarzyszącą cukrzycą typu 2 oraz pacjenci o wysokim poziomie sumienności lepiej współpracują w zakresie korzystania z urządzenia telemedycznego, stąd konieczność indywidualizacji podejścia do pacjentów z dominującymi innymi cechami osobowości. Zaobserwowano także gorszą współpracę pacjentów z indeksem jakości życia na wyższym poziomie, co również powinno warunkować odrębne podejście do tej grupy.