Przeglądanie według Temat "grodziska"

Aktualnie wyświetlane 1 - 2 z 2

Grodziska wczesnośredniowieczne z VIII–X w. na obszarze województwa podkarpackiego. Badania archeologiczne i co dalej? Prezentacja podejścia badacza i przeciętnego człowieka do zabytkowego obiektu na wybranych przykładach
(Koło Naukowe Studentów Muzeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Śpiewla, Łukasz
Głównym celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie: badania archeologiczne i co dalej?, a także ukazanie podejścia badacza i przeciętnego człowieka do grodziska wczesnośredniowiecznego. W celu uzyskania odpowiedzi na postawione pytanie zostanie zaprezentowanych kilka przykładów wybranych wczesnośredniowiecznych założeń obronnych zlokalizowanych na terenie województwa podkarpackiego. Obszar ten posiada urozmaiconą rzeźbę terenu. W jego obrębie zlokalizowanych jest 19 obiektów, których okres funkcjonowania, lub przynajmniej jego początek, mieści się w przedziale od VIII do końca X w. W tekście przedstawiono fortyfikacje znajdujące się w miejscowościach: Budy Głogowskie, Chodakówka, Wietrzno oraz Trzcinica. W trakcie prezentacji każdego z wymienionych stanowisk zwrócono uwagę na jego lokalizację, historię badań i ich następstwo, obecny stan zachowania, a także współczesną formę użytkowania terenu. Zainteresowanie badaczy grodziskami jest duże, jednak ostatnimi czasy spada z powodu wysokich nakładów finansowych niezbędnych do przeprowadzenia badań wykopaliskowych, których miejsce nierzadko zajmowane jest przez prospekcje wykonywane za pomocą metod nieinwazyjnych. Rezultaty prac autorzy publikują w literaturze naukowej i popularnonaukowej. Do jednych z najbardziej spektakularnych przykładów należą badania stanowiska w Trzcinicy, na którym zbudowano skansen archeologiczny. Umożliwia on szeroką prezentację społeczeństwu dziedzictwa minionej przeszłości. W przypadku pozostałych omówionych obiektów ich badacze zaprezentowali wyniki eksploracji w fachowej literaturze. Odbiór społeczny pozostałości dawnych grodów jest różny, gdyż obiekt w Budach Głogowskich jest zaśmiecany, w Chodakówce znacznie ucierpiał wskutek długotrwałego użytkowania rolniczego, w Wietrznie pozostał nienaruszony przez aktywność ludzką. Najlepiej pod względem zachowania prezentuje się obiekt w Trzcinicy, który jest atrakcją turystyczną.
Wiślica we wczesnym średniowieczu w świetle badań archeologicznych
(Uniwersytet Rzeszowski, 2019-09-23) Glińska, Nina
W Wiślicy znajduje się 8 stanowisk. Badania prowadzono tu w l. 1949-1978 oraz 1994-1998. Ponadto badania weryfikacyjne lub ratownicze wykonano w 1979 r., 1980 r., 2000 r., 2003 r. oraz 2006 r. W pracy podjęto próbę opracowania dostępnych zabytków ruchomych oraz dokumentacji, a także zestawienia ze sobą wyników badań z całej Wiślicy oraz z pobliskich Gorysławic. W Wiślicy są dwa grodziska: „Grodzisko” i „Regia”. Oba powstały zapewne w X w.. Zniszczenie grodu na „Regii” miało miejsce najpewniej w 3 ćw. X w. „Grodzisko” powstało zapewne w 2. poł. X w. lub nawet na przełomie X i XI w. i funkcjonowało do k. XI lub do 1. poł. XII w. Siedziba książęca Henryka Sandomierskiego i Kazimierza Sprawiedliwego oraz gród kasztelański znajdował się zatem na „Regii”. Kolejne wykorzystanie „Grodziska” łączy się z okresem walk Władysława Łokietka o Małopolskę w XIII/XIV w. Ślady wczesnośredniowiecznego osadnictwa otwartego odkryto przy ul. Batalionów Chłopskich, po płn. i płd. stronie ul. Kilińskiego oraz w płd.-zach. części kulminacji wyspy miejskiej. W trakcie badań odkryto relikty romańskiej architektury: 4 budowli na „Regii”, kościoła przy ul. Batalionów Chłopskich oraz kościołów romańskich I i II. Na terenie omawianego kompleksu było 5 wczesnośredniowiecznych cmentarzysk. Najstarsze z nich było najprawdopodobniej to w Gorysławicach (2 poł. XI – początek XII w.). Zapewne w XI/XII w. (a być może już w 2. poł. XI w.) powstały dwie kolejne nekropole: przy ul. Batalionów Chłopskich i przy kościele pw. św. Marcina. Nekropola przy rotundzie konchowej na „Regii” powstała w k. XI lub XII w. W XII w. funkcjonował też cmentarz przy kościele romańskim I (który użytkowano nadal po powstaniu kościoła romańskiego II i gotyckiej kolegiaty). Najmłodszą nekropolą z okresu wczesnego średniowiecza jest zapewne młodszy cmentarz na „Regii” z XII-XIV w.