Sprawozdania, raporty (KNH) / Reports (CoH)

URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/63

Przeglądaj

Aktualnie wyświetlane 1 - 3 z 3

Materiały z osady kultury trzcinieckiej i cmentarzyska tarnobrzeskiej kultury łużyckiej ze stanowiska Wierzawice 4 w świetle źródeł archeologicznych i antropologicznych
(2016) Rajpold, Wojciech; Adamik-Proksa, Joanna; Burghardt, Marcin; Rogóż, Joanna
Poster prezentujący materiały z osady kultury trzcinieckiej i cmentarzyska tarnobrzeskiej kultury łużyckiej pochodzących ze stanowiska Wierzawice 4. Stanowisko to było przedmiotem badań wykopaliskowych Kazimierza Moskwy w roku 1978. Odkryto wówczas między innymi 21 pochówków ludności tarnobrzeskiej kultury łużyckiej datowanych na jej wczesną fazę rozwoju oraz materiały osadowe kultury trzcinieckiej. Jednak poza krótką wzmianką w Materiałach i Sprawozdaniach Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego za lata 1976-1979 materiały te nigdy nie zostały całościowo opracowane, stąd celem referatu jest ich przybliżenie szerszemu gronu odbiorców. W ramach wystąpienia zostaną także zaprezentowane materiały z późniejszych wykopalisk Krzysztofa Ormiana, które nigdy nie doczekały się opracowania i publikacji. Ponadto omówione będą wyniki analizy antropologicznej przepalonych ludzkich szczątków kostnych z omawianej tu nekropolii. Biorąc pod uwagę, iż dotychczasowe, raczej skrótowe opracowania dotyczące tego stanowiska, nie zawierały tego typu analiz, będzie to stanowić niewątpliwie znaczące uzupełnienie obecnego stanu wiedzy. Wreszcie poruszony zostanie krótko temat miejsca tego stanowiska w lokalnej strukturze osadniczej.
Szpile w tarnobrzeskiej kulturze łużyckiej. Przyczynek do badań nad ich związkiem z wiekiem i płcią oraz rozważania na temat pojawienia się żelaza
(Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego 35-016 Rzeszów, ul. Hoffmanowej 8 tel. 17 872 15 81, 2017-12-27) Rajpold, Wojciech
Celem poniższego tekstu jest próba zaprezentowania zmian w rozmieszczeniu brązowych i żelaznych szpil na obszarze zajmowanym przez ludność TKŁ. Na podstawie tych zmian autor będzie się zastanawiał nad zmianami w sposobie podejścia do żelaza. Zasadniczo dokładniejsze spojrzenie na szpile może dać tu bardzo interesujące wyniki, gdyż jest to jedyny przedmiot w TKŁ który był na szerszą skalę wykonywany zarówno z brązu i jak żelaza. Stąd rozpatrzenie tego nie wątpliwie ważnego przedmiotu pod kątem archeologii osadnictwa, jak również spojrzenie na jego kulturowe uwarunkowania, może dać ciekawe informacje odnośnie zmian jakie wprowadzało pojawienie się żelaza. Do tego autor dokona tutaj podziału szpil na poszczególne podgrupy. Zastanowi się też czy nie istniał związek między typem szpili oraz jej wielkością a wiekiem i płcią osoby zmarłej. Zostaną tu więc poruszone zarówno kwestie zmian jakie wprowadzało pojawienie się żelaza jak i związek samych szpil z wiekiem oraz płcią ich użytkowników. The purpose of the text below is an attempt to present changes in the distribution of bronze and iron pins in the area occupied by the population of the Tarnobrzeg Lusatian culture. Based on these changes, an issue of iron will be investigated. Pins are the only objects in the Tarnobrzeg Lusatian culture TLC, which were made on a larger scale from both bronze and iron. Therefore, considering this issue in terms of settlement archaeology, as well as a view at its cultural conditions, it may provide interesting information about the changes introduced by the appearance of iron. In the course of the research the division of pins into individual subgroups was made and the relationship between the type of these pins together with their size in the light of age and gender of the deceased was analyzed. The article will discuss both the issues of changes that were caused by the appearance of iron, and the relationship of the pins with age and the gender of their users.
Wielkość popielnic z cmentarzysk tarnobrzeskiej kultury łużyckiej a wiek i płeć osób w nich pochowanych
(2015) Rajpold, Wojciech
Tematem wystąpienia była próba zastanowienia się czy istniała relacja pomiędzy wielkością popielnicy a wiekiem oraz płcią osoby w niej pochowanej. Bez wątpienia popielnica jest jednym z najważniejszych elementów wyposarzenia. Nie tylko w przypadku tarnobrzeskiej kultury łużyckiej, ale w każdej kulturze z kręgu kultur pół popielnicowych. Jest, więc rzeczą oczywistą, że naczynie, w którym znajdowały się szczątki zmarłego musiało mieć duże znaczenie dla osób przygotowujących obrządek pogrzebowy. Trudno przyjąć by jakikolwiek element tego naczynia był przypadkowy. Jasnym jest, że liczyło się zdobienie i forma jednak człowiek miał także wpływ na wielkość popielnicy wydaje się, że i to nie mogło być przypadkowe. W przypadku tarnobrzeskiej kultury łużyckiej kwestia popielnicy jeszcze bardziej zyskuje na znaczeniu, ponieważ pochówki w tej kulturze były bardzo ubogie. Najczęściej ograniczały się tylko do popielnicy ewentualnie dodawano jeden dwa przedmioty. To tym bardziej każe zająć się popielnicą, jako tym najważniejszym elementem pochówku. Jak już wspomniano zajęto się tutaj tylko jednym elementem to jest wielkością popielnicy. Ornamentykę czy formę pominięto niemniej należy zdawać sobie sprawę, że te elementy się ze sobą łączyły i w dalszej perspektywie należałoby postarać się połączyć te cechy, aby wskazać czy rzeczywiście istniały pomiędzy nimi jakieś relacje. Co do samego wystąpienia przede wszystkim zostaną zaprezentowane wyniki pomiarów objętości naczyń z cmentarzysk w Kłyżowie, Pysznicy i Bachorzu Chodorówce. Wyniki te wyraźnie wskazują, że wraz z wiekiem ludzi wielkość ich popielnic stopniowo rośnie, aż do okresu adultus. Od tego okresu naczynia zaczynają utrzymywać stałą wielkość. Zważywszy, że to właśnie do tego okresu człowiek rośnie trudno nie łączyć tych faktów. Jeżeli rzeczywiście istnieje taka korelacja należałoby się zastanowić czy niezwiązane to było z wyglądem danej osoby. Jeżeli była duża otrzymywała by dużą popielnicę, jeżeli niewielka niewielką. To tłumaczyłoby, dlaczego dzieci otrzymywały niewielkie popielnice a więksi od nich dorośli większe. Dodatkowo pomiary objętości wskazują nam także, że to mężczyźni częściej trafiali do bardzo dużych popielnic kobiety o wiele rzadziej. I ponownie mężczyźni są z natury więksi stąd to oni częściej trafiali do dużych popielnic, kobiety, jako mniejsze otrzymywałyby mniejsze. Ciekawie prezentuje się także korelacja pomiędzy sąsiadującymi ze sobą grobami gdzie często nawet, jeżeli mamy do czynienia z większą dziecięcą popielnicą otaczają ją większe popielnice dorosłych. Jeszcze jednym elementem, na który należy zwrócić uwagę. Jest to relacja pomiędzy wielkością popielnicy, a ilością szczątków. Można było dostrzec, że najczęściej niewielkie popielnice zawierały małą ilość szczątków, a większe dużą. Można by, więc przyjąć, że to za tym stała ta korelacja i to z tym wiązała się wielkość popielnicy. Co jednak dosyć oczywiste dzieci, jako mniejsze pozostawiają mniej szczątków stąd nie dziwne, że to z niewielkimi popielnicami, w których chowano dzieci wiąże się także niewielka ilość szczątków. Zwłaszcza, że niekiedy nawet przy niewielkiej ilości szczątków występowała duża popielnica. Stąd ten prosty wzór o ilości szczątków a wielkości popielnicy nie powinien mieć większego znaczenia. Zresztą nawet, jeżeli rzeczywiście istniałoby tu powiązanie to i w takim przypadku w pewnym sensie wielkość popielnicy rzeczywiście była uzależniona od wieku i wyglądu. Ponieważ starsza i większa osoba pozostawi więcej szczątków niż młodsza i mniejsza a to da mu większą popielnicę. Jednak najważniejszym wnioskiem wypływającym z powyższych założeń jest kwestia grobów symbolicznych. Najczęściej w grobach tych znajdują się niewielkie naczynia, co każe je wiązać z dziećmi. Jeżeli do tego dołożymy, że dzieci, zostawiają dużo mniej szczątków niż dorośli rola grobów symbolicznych, jako grobów dziecięcych staje się jasna. Jest to tym ważniejsze, że w przypadku tarnobrzeskiej kultury łużyckiej liczba dzieci pochowanych na cmentarzyskach jest znacznie niższa (niekiedy nawet o 50%) niż wskazywałyby na to ustalenia antropologiczne. Doszacowanie do tej liczby grobów symbolicznych pozwalałoby na rozwiązanie tego problemu.

Przeglądaj

Przeglądanie Sprawozdania, raporty (KNH) / Reports (CoH) według Temat "antropologia"