Sacrum et Decorum nr 4 (2011)

URI dla tej Kolekcjihttps://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/8705

Przeglądaj

Przeglądanie Sacrum et Decorum nr 4 (2011) według Autor "Laskowski, Andrzej"

Wpisz kilka pierwszych liter i kliknij przycisk Przeglądaj
Aktualnie wyświetlane 1 - 1 z 1
  • Obrazek miniatury
    Pozycja
    Nieistniejący kościół Franciszkanów w Jaśle i jego twórca Michał Łużecki. Przyczynek do biografii
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011-12) Laskowski, Andrzej
    Neogotycki kościół Franciszkanów w Jaśle wzniesiony został w latach 1903–1904 według projektu lwowskiego architekta Michała Łużeckiego, który jest też projektantem kilku neogotyckich elementów wyposażenia wnętrza tejże świątyni. Jest to jedyny obiekt sakralny poza Lwowem zrealizowany według projektu wspomnianego twórcy. Kościół ten, zniszczony niemal doszczętnie u schyłku II wojny światowej, reprezentował typ skromnej świątyni neogotyckiej, składającej się zasadniczo z wieży, korpusu nawowego i zamkniętego trójbocznie prezbiterium, pozbawionej transeptu. Kościoły tego typu popularne były w owym czasie na ziemiach niemieckich, a i w Polsce nie brak podobnych przykładów. W świetle przeprowadzonych badań Michał Łużecki był typowym architektem epoki przełomu historyzmu i modernizmu. Wiedza i pomysłowość pozwalały mu na zgrabne poruszanie się wśród form neostylowych, stąd w jego dorobku znajdziemy koncepcje, w których pojawiają się zarówno inspiracje średniowieczem (neogotycki kościół w Jaśle), jak i architekturą nowożytną (neobarokowa fontanna z Matką Boską we Lwowie) czy realizacje będące indywidualną interpretacją form historycznych, gdzie kostium stylowy zostaje zastosowany we współczesnej funkcji (wieża wodna na Wystawie Krajowej we Lwowie). Równie śmiało operował też różnymi materiałami, nie stroniąc ani od kamienia, ani od cegły, ani od drewna (by wymienić w tym przypadku cieszący się dużym uznaniem publiczności Pawilon Łowiectwa na wspomnianej wystawie). Nie unikał też prac konserwatorskich. W istocie jednak drzemał w nim człowiek świadomy przełomu, twórca odczuwający potrzebę poszukiwania nowych środków wyrazu, czego dowodem są jego projekty i działania prowadzone już w XX wieku, utrzymane w duchu secesji. Jako pracownik, a następnie wieloletni kierownik Urzędu Budownictwa Miejskiego we Lwowie oraz juror w wielu konkursach architektonicznych cieszył się dużym uznaniem i autorytetem.