(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2009-12) Inglot-Brzęk, Elżbieta
W teoriach socjologicznych odnaleźć można dwa podejścia w opisie organizacji biurokratycznej. Pierwszy typ, ujmujący biurokrację jako typ idealny, zapoczątkowany został przez Hegla i Webera. Drugi typ ukazuje dysfunkcje organizacji biurokratycznej, czyli biurokratyzm. Ponieważ typ pierwszy prezentuje model, a nie rzeczywisty obraz biurokracji, to jedynie w teoriach drugiego rodzaju odnaleźć można wskazówki dotyczące możliwości zmian w organizacji biurokratycznej. Zmiany te skupiają się na kwestiach, z których wynikają dysfunkcje, czyli z problemów wynikających ze struktury biurokracji, z formalizacji przepisów oraz z powstania zbiurokratyzowanych osobowości. Wśród metod odbiurokratyzowania najczęściej wymieniane są: wprowadzenie wszędzie tam, gdzie jest to możliwe, mechanizmów rynkowych oraz konkurencji; stworzenie specjalnej misji i podkultury biurokracji; oddzielenie sfery prywatnej i publicznej; zachowanie neutralności politycznej; utworzenie korpusu służby cywilnej charakteryzującego się etyką i profesjonalizmem. Dzięki tym zabiegom organizacje biurokratyczne mają działać sprawniej.
