Repozytorium Uniwersytetu Rzeszowskiego
Witamy w Repozytorium UR - cyfrowym archiwum rejestrującym dorobek naukowy i dydaktyczny środowiska akademickiego UR.
W repozytorium przechowywane są oraz udostępniane różnego rodzaju materiały naukowe i dydaktyczne (artykuły, monografie, czasopisma, materiały konferencyjne, raporty, rozprawy doktorskie). Dostęp do wszystkich materiałów zgromadzonych w repozytorium jest otwarty, a archiwizowanie publikacji odbywa się samodzielnie przez pracowników i doktorantów Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Jeśli jesteś pracownikiem lub doktorantem UR i chcesz dodać własne publikacje ZAREJESTRUJ się w serwisie i postępuj zgodnie z instrukcją. Jeżeli zamierzasz jedynie przeglądać materiały skorzystaj z wyszukiwarki lub indeksu u góry strony, albo przejrzyj zbiory wyszczególnione poniżej.
Zbiory w Repozytorium UR
Wybierz Zbiór, aby przeglądać jego Kolekcje.
Ostatnio nadesłane materiały
Ocena poziomu stygmatyzacji wśród pacjentów z chorobami skóry
(Uniwersytet Rzeszowski, 2025-01-16) Sawińska, Edyta
Stygmatyzacja i zaburzenia obrazu własnego ciała są istotnymi miernikami obciążenia psychospołecznego chorobami skóry i stanowią częsty i ważny problem wśród pacjentów dermatologicznych.
Badanie przeprowadzone w grupie 250 pacjentów Przyszpitalnej Poradni Dermatologicznej oceniało poziom stygmatyzacji, zaburzeń dysmorficznych ciała, objawów depresji i lęku w porównaniu z grupą kontrolną. Założono, iż osoby chore odczuwają wyższy poziom stygmatyzacji i zaburzeń obrazu własnego ciała w porównaniu do osób zdrowych.
Do badania wykorzystano kwestionariusze: PSQ, DCQ, PHQ-4, PSS-10 i EQ5-D oraz Kwestionariusz Pacjenta.
Wyniki wykazały, że pacjenci z chorobami skóry są stygmatyzowani przez społeczeństwo, a poziom stygmatyzacji jest podobny u obu płci. Ponadto częściej doświadczają zaburzeń psychicznych, wyższego poziomu stresu i niezadowolenia z wyglądu, a także mają większą skłonność do myśli samobójczych.
Poczucie stygmatyzacji wśród pacjentów z chorobami skóry pozytywnie koreluje z odczuwanym przez nich stresem, niezadowoleniem z własnego wyglądu, przebywaniem na zwolnieniu lekarskim czy na emeryturze, natomiast nie dostarczono dowodów na korelację z trudnościami ekonomicznymi, stanem cywilnym wolnym, czy niższym poziomem wykształcenia.
Zaleca się kompleksowe podejście terapeutyczne obejmujące wsparcie psychologiczne i strategie przeciwdziałania piętnowaniu, co może poprawić jakość życia pacjentów z chorobami skóry i przyspieszyć remisję choroby. Wyniki badania mogą przyczynić się do poprawy warunków leczenia oraz opieki nad pacjentem dermatologicznym.
Podmiotowość prawna sztucznej inteligencji. Aspekty cywilnoprawne
(Uniwersytet Rzeszowski, 2025-01-20) Rębisz, Karol
W niniejszej rozprawie doktorskiej rozważono postulat uznania niektórych zaawansowanych systemów sztucznej inteligencji za podmioty prawa cywilnego. Rozprawa została podzielona na siedem rozdziałów. Na końcu pracy znajduje się podsumowanie, w którym dokonano konkluzji przeprowadzonych badań oraz zaprezentowano wnioski de lege lata i de lege ferenda.
Pierwszy rozdział pracy stanowi wprowadzenie do badanego obszaru. Omówiono w nim pojęcie sztucznej inteligencji, jej historię oraz scharakteryzowano sztuczną inteligencję.
Następnie, w rozdziale drugim dokonano analizy i porównania regulacji sztucznej inteligencji w wybranych systemach prawnych. W rozdziale trzecim opisano instytucję podmiotowości prawnej w ujęciu ogólnym. W rozdziale czwartym zaproponowano warunki, jakie powinien spełniać system sztucznej inteligencji, który mógłby zostać uznany za podmiot prawa.
Z punktu widzenia całości pracy kluczowe znaczenie ma rozdział piąty, w którym wskazano potencjalny moment powstania i ustania zdolności prawnej sztucznej inteligencji dla systemu, który spełniłby warunki przedstawione w rozdziale czwartym. W rozdziale szóstym omówiono zagadnienie praw podmiotowych systemu sztucznej inteligencji, który posiadałby podmiotowość prawną. W ostatnim, siódmym rozdziale pracy przeanalizowano konsekwencje, które może wywołać przyznanie sztucznej inteligencji podmiotowości prawnej dla całego systemu prawa.
W podsumowaniu pracy dokonano konkluzji przeprowadzonych badań oraz zaprezentowano wnioski de lege lata i de lege ferenda.
“It’s not the lie that bothers me, it’s the insult to my intelligence that I find offensive”: An investigation into the use of lies and insults in political discourse during the 2024 UK General Election on the basis of the BBC 7-party debate
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2024-12) Trinder, Donald
In the mid 2010s political discourse was subject to a downward spiral as lies and insults have become prevalent firstly as a consequence of the Brexit Referendum in the UK and then the election of Donald Trump as President of the USA. This spiral in the UK theoretically came to an end with the demise of Boris Johnson as Prime Minister, and the return to ‘grown up’ politics promised by Rishi Sunak and Jeremy Hunt among others. Thus, the 2024 UK General Election seemed to offer the perfect opportunity to assess the extent to which the dishonesty and insult that characterised the populist Johnson’s premiership had fallen out of fashion.
The paper analyses the BBC’s seven-party debate, which took place on June 7th, 2024, using the methodology of political discourse analysis to investigate the extent to which representatives of the seven main parties competing in the election campaign were prepared to resort to lies and insult as part of their rhetorical arsenal. The results indicate that the Conservatives and Remain were particularly prone to the deployment of both lies and insults, but, somewhat surprisingly, the Scottish National Party were equally liable to slip in the odd embellishment of the truth.
Sex and gender representation in translation: Unveiling the complications
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2024-12) Osuchowska, Dorota
The paper discusses a number of difficulties connected with translating gendered vocabulary which, for the limited purpose of this discussion, is understood as either vocabulary that allows the translator to identify the sex of a referent or all other vocabulary that, in one way or another, relates to gender as a cultural concept. The presentation, based on students’ translations as well as authentic examples from contemporary literature collected by the author, is primarily intended for translation trainees who frequently underestimate the problems they will one day be obliged to resolve in confrontation with this particular segment of the lexicon. Other than that, it may be of use to fellow translation instructors, especially those interested in authentic material that they could employ to illustrate how the two concepts, translation and gender, intersect. The illustrative material presented in the paper represents English and Polish. From this, it follows that it is pertinent to any discussion of rendering gender while translating from an analytic to an inflectional language. Its novelty resides in the fact that it showcases issues that are often ignored in current discussions of translation and gender, but are nevertheless important from the point of view of everyday translation practice.
A critical overview of the cultural elements in four EFL textbooks used in Croatian secondary schools
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2024-12) Molnar, Draženka; Prtenjača, Zvonimir
The significance of integrating cultural elements into foreign language (FL) teaching has been widely recognized by many researchers (Kramsch, 1998; Byram, 2008; Sercu, 2010). Consequently, in recent years, cultural content analysis of English textbooks has received considerable attention. Impelled by the newly reexamined pedagogical standards and the existing National Curriculum in Croatia, this paper provides a critical overview of the cultural elements in four English textbooks for secondary schools used in Croatian EFL classrooms. As one of the three existing domains in the English Language Curriculum, intercultural communicative competence (ICC) is perceived as an inevitable and integral part in successful foreign language learning. The paper is divided into a theoretical and an analytical part. The former gives a brief overview of the previous and contemporary research in the field of textbook analysis and the importance of intercultural communicative competence in the foreign language learning. The second provides both qualitative and quantitative results of the representations of cultural elements such as topics, visuals, audio material, values and cultural activities. Qualitative analysis of the textbooks is elaborated separately, and quantitative results are presented collectively for all four textbooks. Textbook material is examined against Amanda Hilliardʼs analytic kit, which combines three frameworks for the most appropriate multi-layered analyis of the cultural content. The results of the analysis corroborate some of the previous research findings pointing at the overemphasis of specific topic areas, representation of ethnic minorities in the visuals, accents in audio materials and overly positive perspectives of the target culture. The article concludes with some practical suggestions for further modernization of the intercultural activities which would strengthen studentsʼ skills such as tolerance for ambiguity, empathy and adaptability.