Losy eks-powstańca Mariana Dubieckiego i jego aktywność naukowa w czasie pobytu w głębi Imperium Rosyjskiego (1864–1883)

Marian Dubiecki podczas powstania styczniowego pełnił funkcję sekretarza Rusi w Rządzie Narodowym, za co został skazany na zesłanie, z którego powrócił w 1883 r. Artykuł przedstawia dzieje Dubieckiego w okresie zsyłki w kolejnych miejscowościach w głębi Imperium: Siewakowej, Darasuniu, Irkucku, Jekaterynosławiu oraz Odessie. W tekście przybliżona została również rozpoczęta w tym czasie przez Dubieckiego praca badawcza na polu historycznym oraz etnograficznym. Jej efektem były pojawiające się na łamach prasy wyniki badań krajoznawczych ludów Tofalarów oraz Buriatów. Owocem zainteresowań historycznych Dubieckiego była natomiast monografia „Kudak. Twierdza kresowa i jej okolice” nagrodzona w 1879 r. przez Akademię Umiejętności w Krakowie oraz publikowana na łamach „Tygodnika Illustrowanego” praca „Osadczy w ziemi Mandżu. Opowieść z dziejów XVII stulecia” (biografia polskiego jeńca Nicefora Czernichowskiego). Przebywając na zesłaniu, Marian Dubiecki utrzymywał kontakty z Polakami, którzy byli znanymi badaczami Syberii: Benedyktem Dybowskim, Janem Czerskim oraz Aleksandrem Czekanowskim.

During the January Uprising Marian Dubiecki was the secretary of Ruthenia in the National Government, for which he was sentenced to exile, from which he returned in 1883. The article presents the history of Dubiecki during his exile in the Russian Empire in the following towns: Siewakowa, Darusun, Irkutsk, Ekaterinoslav and Odessa. The text also presents Dubiecki's research on history and ethnography, which began at that time. The results of this research were published in the press and included ethnographic studies of the Tofalars and Buryats. In turn, the result of Dubiecki's historical interests was the monograph „Kudak. Twierdza kresowa i jej okolice” awarded in 1879 by the Academy of Learning in Cracow and the work „Osadczy w ziemi Mandżu” published in "Tygodnik Ilustrowany" (a biography of the Polish prisoner of war Nicefor Czernichowski). During his exile, Marian Dubiecki kept in touch with famous Polish explorers of Siberia: Benedykt Dybowski, Jan Czerski and Aleksander Czekanowski.