Nierówności dochodowe i przeciwdziałanie im w poglądach Sismondiego

Celem artykułu jest stanowisko J.C.L. Sismondiego wobec problemu nierówności dochodo wych. Mimo że był przedstawicielem ekonomii klasycznej, nie podzielał opinii pozostałych klasyków, którzy akceptowali system kapitalizmu wolnokonkurencyjnego pierwszej połowy XIX w. z rosnącą polaryzacją społeczeństwa. Dla Sismondiego pogłębiająca się nędza pracujących robotników stanowiła istotny problem wymagający rozwiązania. Dlatego w swoich pracach zawarł propozycje reform, które miały zniwelować nadmierne dysproporcje dochodowe. Dużą rolę w tym zakresie przypisywał państwu jako instytucji, która powinna dbać o dobrobyt wszystkich obywateli. Artykuł ma charakter teoretyczny. W oparciu o oryginalne prace Sismondiego przeanalizowano jego opinie wobec nierówności dochodowych i propozycje reform, które wyprzedzały epokę i nie miały warunków, by być wprowadzone w pierwszej połowie XIX wieku. Kapitalizm musiał dojrzeć do zmian, o które zresztą robotnicy walczyli przez długie lata wymuszając na pracodawcach strajkami, a nierzadko i własną krwią poprawę warunków życia. W artykule wykorzystano również prace współczesnych ekonomistów i historyków myśli poruszających ten temat. W związku z tym wykorzystano metodę analizy źródeł, metodę porównawczą i prostą metodę opisu. Wnioski, zawarte w podsumowaniu, oparte zarówno na pracach Sismondiego, jak i współczesnych autorów jednoznacznie podkreślają oryginalność i odmienność stanowiska francuskiego klasyka w stosunku do podejścia pozostałych przedstawicieli ekonomii klasycznej wobec tego istotnego problemu. Stąd też niektórzy autorzy zaliczają Sismondiego do nurtu drobnomieszczańskiego. Wielu zwraca również uwagę na aktualność jego opinii.

The aim of the article is to examine the position of J.C.L. Simonde de Sismondi on the problem of income inequality. Although he was a representative of classical economics, he did not share the opinion of other classicists of the first half of the 19th century, who accepted the system of free-market capitalism, with the increasing polarisation of society. For Sismondi, the worsening poverty of workers was a significant problem that needed to be solved. Therefore, in his works, he included proposals for reforms that were supposed to eliminate excessive income disparities. He attributed a large role in this regard to the state as an institution that should care for the well-being of all citizens. The article is theoretical, and based on Sismondi’s original works. His opinions on income inequalities and proposals for reforms, which were ahead of their time and did not have the conditions to be introduced in the first half of the 19th century, were analysed. Capitalism had to see the changes that workers have been fighting for for many years, forcing employers through strikes, and often with their own blood, to improve their living conditions. The article also uses the works of contemporary economists and historians of thought on this topic. Therefore, the source analysis method, the comparative method and the simple description method were used. The conclusions in the summary, based both on the works of Sismondi and contemporary authors, clearly emphasise the originality and different position of the French classicist in relation to the approach of other representatives of classical economics to this important problem. Hence, some authors classify Sismondi as a petty-bourgeois trend, while many also note the relevance of his opinions.