Klastry jako stymulatory rozwoju regionalnego

Celem artykułu jest ukazanie roli klastrów w rozwoju regionu. Odwołując się do literatury przedmiotu analizie poddano trzy aspekty problematyki regionalnego wymiaru prorozwojowych funkcji klastrów. W pierwszej części artykułu scharakteryzowano czynniki i mechanizmy powstawania klastrów. Skupiono się zarówno na endo-, jak i egzogenicznych czynnikach warunkujących ten proces, akcentując zarazem ich wzajemne przenikanie się i uzupełnianie prowadzące do powstania zintegrowanej kooperacyjno-konkurencyjnej struktury klastrowej na poziomie regionu. W drugiej części przedstawiono warunki sprawnego funkcjonowania klastrów, podkreślając decydujące znaczenie relacji między głównymi regionalnymi aktorami gospodarczego układu sieciowego, tj. sektorem prywatnym a publicznym. W trzeciej części artykułu analizie poddano prorozwojowe oddziaływanie klastrów na poziomie regionalnym. Przedstawiono korzyści w zakresie zwiększania wydajności i zdolności do innowacji firm lub sektorów należących do grona, a także w zakresie generowania impulsów motywujących do tworzenia nowych form w regionie. W zakończeniu artykułu – odwołując się do klasycznego ujęcia przedsiębiorczości – ukazano stymulujący wpływ klastrów na rozwój regionu przez zwięzłą analizę ich roli w realizacji funkcji regionalnej przedsiębiorczości. W wymiarze praktycznych implikacji przeprowadzonych charakterystyk i analiz wskazano główne kierunki i sfery działań władz publicznych odnośnie realizacji polityki regionalnej wspierającej powstawanie i rozwój klastrów.

The purpose of this article is to show the role of clusters in the development of the region. Referring to the subject literature, three aspects of the regional dimension of the pro-development function of clusters have been analyzed. The first part of the article characterizes clustering factors and mechanisms. The focus on both the endogenous and exogenous factors determining the process, at the same time emphasizing their interpenetration and complementarity leading to formation of the integrated Cooperative-competitive cluster structure at the level of the region. The second part presents the conditions for the efficient functioning of clusters, underlining the decisive importance of relations between the main regional economic actors of the network, it is the private and public sectors. In the third part of the article the pro-development impact of clusters on the regional level was analyzed. The benefits in terms of increasing productivity and innovation capacity for companies or sectors within the cluster, as well as to generate pulses to an incentives for creating new businesses in the region, have been outlined. At the conclusion of the article – referring to the classical approach of entrepreneurship - it shows the stimulating effect of clusters on the development of the region through a brief analysis of their role in the implementation of the role of regional entrepreneurship. In the dimension of practical implications and characteristics performed analysis indicated the main directions and spheres of action of public authorities regarding the implementation of regional policy supporting the creation and development of clusters.