Celem artykułu jest przedstawienie korzyści i zagrożeń wynikających z implementacji komputerowego językoznawstwa korpusowego do analizy dyskursu. Autorzy opisują genezę i rozwój narzędzi do przetwarzaniu języka naturalnego (z ang. Natural Language Processing, NLP) w ujęciu historycznym oraz prezentują przykłady ich zastosowania w obszarze nauk społecznych, w szczególności w metodologii nauk o komunikacji społecznej i mediach. Praktyczne ujęcie tematu obrazują fragmentaryczne wyniki badań zrealizowanych w Instytucie Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego we współpracy z konsorcjum CLARIN-PL. Artykuł prezentuje zastosowanie narzędzi NLP w analizie korpusu dyskursu parlamentarnego z lat 1989–2019 pod kątem uwarunkowań instytucjonalizacji dialogu obywatelskiego w Polsce oraz w analizie porównawczej tematu wielokulturowości w dyskursie rady miasta i dyskursie mediów w Krakowie w okresie 2014–2018 (VII kadencja Rady Miasta Krakowa). Autorzy wskazują, w której fazie i jak lingwistyka komputerowa wpisuje się w szeroki kontekst problematyki związanej z badaniami komunikologicznymi – przede wszystkim jako narzędzie, które może wspierać proces wnioskowania.

The aim of this paper is to present the benefits and risks of implementing corpus linguistics for discourse analysis. The authors describe the origins and development of Natural Language Processing (NLP) tools in a historical perspective and provide examples of their application in social sciences, particularly in the methodology of Social Communication and Media Sciences. Fragmentary findings of studies carried out at the Institute of Journalism, Media and Social Communication at the Jagiellonian University in collaboration with the CLARIN-PL consortium illustrate a practical approach to the topic. The article presents the application of NLP tools in the analysis of the corpus of parliamentary discourse from 1989-2019 in terms of determinants for the institutionalization of civic dialogue in Poland and also in the comparative analysis of ulticulturalism in the city council discourse and media discourse in Krakow between 2014–2018 (7 th term of the Krakow City Council). The authors indicate in which phase and at which stage of communication research the use of computational linguistics can support the conclusion.