Урізноманітнення лекцій з історії зарубіжної літератури у закладах вищої освіти педагогічного спрямування (на матеріалі творчості Бруно Шульца)

W niniejszych badaniach naukowych przedstawiono doświadczenie zdobyte na wydziale filologicznym Donbaskiego Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego (Słowiańsk, Ukraina) w zakresie urozmaicania wykładów z historii literatury obcej na materiale twórczości najoryginalniejszego twórcy polskiej kultury Brunona Schulza. Autorka artykułu zaproponowała i scharakteryzowała następujące formy urozmaicenia wykładów z literatury obcej w szkołach wyższych: prospektywne i antycypacyjne zadania poznawcze do wykładu, wśród których wyróżniają się zadania o kierunku biograficznym lub literackim; wieloaspektowe samodzielne wypracowania przedwykładowe w domu, w szczególności o charakterze twórczym; rejestracja paszportu wykładowego; innowacyjne wystawy wykładowo-książkowe; „laboratorium tłumaczeniowe” jako element konstrukcyjny wykładu; organizery graficzne; wycieczki online jako fragmenty wykładu; wystąpienia absolwentów szkół wyższych jako wykładowców; technika „lustrzanej sali”; akompaniament muzyczny do poszczególnych części wykładu itp. Wszystkie te (i nie tylko) formy, techniki/metody organizacji wykładów uniwersyteckich zostały szczegółowo scharakteryzowane w aspekcie rzeczywistego zastosowania: wprowadzono liczne urozmaicenia wykładów z historii literatury obcej na podstawie eksploracji biografii i oryginalnego dziedzictwa twórczego Brunona Schulza, fenomenalnego, utalentowanego i tajemniczego pisarza galicyjskiego pierwszej połowy XX wieku. Tworzenie własnego systemu nauczania przez każdego nauczyciela to ciągły proces, który nigdy się nie kończy. Nauczyciel musi słuchać siebie, kierować się swoją intuicją i nastrojem, które podpowiadają mu skuteczność określonych form, technik/metod organizowania zajęć wykładowych. Powinien odpowiednio się nastawić na szkolenie specjalistów nowej generacji, zdolnych do aktywnego życia zawodowego w warunkach innowacyjnego rozwoju nowoczesnego społeczeństwa ukraińskiego.

In this scientific study, the experience acquired at the Philological Faculty of Donbas State Pedagogical University (Sloviansk, Ukraine) in the diversification of lectures on History of Foreign Literature based on the material of the creative work of one of the most original Polish writers of the 20th century, Bruno Schulz, is discussed. The author of the paper has proposed and characterized the following forms of diversification of lectures on Foreign Literature in institutions of higher education: prospective and anticipatory cognitive tasks of the lecture, among which tasks of a biographical or literary nature are distinguished; multifaceted independent home pre-lecture studies, in particular of a creative nature; registration and organization of the lecture passport; innovative book lecture exhibitions; “translation laboratory” as a structural component of the lecture; graphic organizers; online tours as fragments of a lecture; speeches of higher education applicants in the role of a lecturer; reception of “mirror audience”; musical accompaniment of individual parts of the lecture, etc. All these (and not only) forms, techniques / methods of organizing university lectures are characterized in detail in the applied aspect: numerous options for diversifying lectures on History of Foreign Literature on the basis of the study of the biography and creative heritage of the original and extraordinary Bruno Schulz, a talented and mysterious Galician writer of the first half of the 20th century. Each lecturer’s creation of his/her teaching system is a continuous process that never ends. The lecturer must listen to himself/herself, his/her intuition and mood, which tells him/her about the effectiveness of certain forms, techniques/methods of organizing lecture classes, because he/she has an orientation towards training specialists of the new generation, capable of active professional life under the conditions of innovative development of modern Ukrainian society.