Metaboliczna otyłość z prawidłową masą ciała i otyłość z prawidłowymi wskaźnikami metabolicznymi a ryzyko metaboliczno-naczyniowe

Abstract

Otyłość jest czynnikiem ryzyka śmiertelności ogólnej, zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych i nowotworowych . Jest uznanym, niezależnym czynnikiem rozwoju miażdżycy naczyń. Ryzyko wystąpienia chorób somatycznych związanych z otyłością zależy nie tylko od stopnia otyłości, ale głównie od rozmieszczenia tkanki tłuszczowej. Kluczową rolę w rozwoju insulinooporności, nietolerancji glukozy, cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego oraz chorób układu sercowo naczyniowego odgrywa trzewna tkanka tłuszczowa. Przeprowadzone badania wskazały, że osoby otyłe nie są grupą jednorodną pod względem profilu metabolicznego, a BMI nie jest uniwersalnym wskaźnikiem otyłości. W latach 80. XX wieku Ruderman wyróżnił tzw. metaboliczną otyłość z prawidłową masą ciała, w której zwiększona ilość tkanki tłuszczowej trzewnej i podskórnej brzucha związana jest ze zwiększonym ryzykiem zaburzeń metabolicznych. Insulinooporność i hiperinsulinemia uznawane są za kluczowe zaburzenia w tej grupie osób. Wraz ze współistniejącymi zaburzeniami gospodarki węglowodanowej, lipidowej i podwyższonym ciśnieniem tętniczym wskazują na podwyższone ryzyko schorzeń układu sercowo naczyniowego. Z kolei w populacji osób otyłych wyróżniono podgrupę osób metabolicznie zdrowych, u których akumulacja tkanki tłuszczowej nie prowadzi do rozwoju insulinooporności, zaburzeń gospodarki węglowodanowej i lipidowej oraz nadciśnienia tętniczego. Kilka z przeprowadzonych badań wskazało, że u osób otyłych prawidłowe wskaźniki metaboliczne mogą istotnie zmniejszać ryzyko chorobowe. Jednak w świetle obecnego stanu wiedzy otyłość z prawidłowymi wskaźnikami metabolicznymi nie jest w pełni bezpieczna.

The obesity is a risk factor for cardiovascular, cancer and general mortality. It is also an independent risk factor for atherosclerosis. The incidence of obesity-related diseases depends not only on the degree of obesity but mainly on the fat tissue deposition. It is the visceral fat tissue that plays the major role in the development of insulin resistance, impaired glucose tolerance, diabetes, hypertension and cardiovascular diseases. The research showed that the population of obese people is not homogenous in terms of metabolic profile and that a BMI is not the universal obesity indicator. In the 80s Ruderman distinguished metabolic obesity with normal weight. It is defined as an increased amount of visceral and subcutaneous abdominal fat and is associated with an increased risk of metabolic disorders. Insulin resistance and hyperinsulinemia are considered to be the fundamental disorders in this group. The coexistence of impaired carbohydrate and lipid metabolism and hypertension leads to a high risk of cardiovascular disease. The fat tissue deposition enabled also to identify the obese patients that are not at risk of insulin resistance, glucose or lipid metabolism disorders and hypertension (“metabolically healthy”). There are some studies that show the reduction of cardiovascular risk among obese patients with normal metabolic parameters. However, the current knowledge does not allow us to regard obesity with normal metabolic parameters as completely safe.