Nierówności odpornościowe państw Unii Europejskiej

Abstract

Celem artykułu jest identyfikacja grup państw Unii Europejskiej cechujących się zbliżonym poziomem rezyliencji ekonomicznej w okresie występowania sytuacji kryzysowych oraz zależności pomiędzy poziomem rezyliencji ekonomicznej a poziomem rozwoju gospodarki, ze szczególnym uwzględnieniem Polski. Hipoteza zakłada, że Polska cechuje się słabą odpornością ekonomiczną, a poziom rezyliencji ekonomicznej członków Unii Europejskiej jest skorelowany z poziomem rozwoju gospodarki. Zakres przedmiotowy badania tyczy się poziomu odporności ekonomicznej oraz poziomu rozwoju gospodarki. Zakres podmiotowy badania objął państwa Unii Europejskiej z wyłączeniem Luksemburga i Malty, natomiast czasowy – rok 2021. W artykule zastosowano analizę literatury oraz statystyczną metodę badawczą. Dokonano przeglądu literatury światowej odnoszącej się do sytuacji kryzysowych oraz zagadnienia odporności podmiotów gospodarczych. W empirycznej części artykułu przedstawiono wyniki grupowania krajów Unii Europejskiej ze względu na ich rezyliencję ekonomiczną oraz wyniki analizy współczynnika korelacji pomiędzy odpornością ekonomiczną a poziomem rozwoju gospodarek. Każde państwo Unii Europejskiej cechuje się innym poziomem rezyliencji ekonomicznej. Najwyższy jej poziom cechuje kraje nordyckie i Holandię. Polska, wraz z państwami bałkańskimi, należy do grupy członków UE o najniższym poziomie odporności, jednak dla Polski jest on nieco wyższy w przypadku aspektów związanych z odpornością edukacyjną oraz odpornością finansową. Krajom mniej odpornym, takim jak Polska, może więc być trudniej dostosować się do rezyliencji jako kierunku polityki Komisji Europejskiej. Poziom rozwoju gospodarczego państw jest silnie dodatnio skorelowany z poziomem ich odporności ekonomicznej (po wyłączeniu obserwacji odstającej – Irlandii – współczynnik korelacji Pearsona pomiędzy indeksem odporności ekonomicznej a PKB per capita według PPP za 2021 r. wyniósł 0,883).

The aim of the article is to identify groups of European Union countries characterized by a similar level of economic resilience in the period of numerous crisis situations and to identify the relationship between the level of economic resilience and the level of economic development, with particular emphasis on the situation in Poland. The hypothesis is that Poland is characterized by weak economic resilience, and the level of economic resilience’s EU countries is correlated with the level of economic development. The subject scope of the study concerns the level of economic resilience and the level of economic development. The subjective scope of the study covered the EU countries, excluding Luxembourg and Malta, within the year 2021. The article uses literature analysis and a statistical research method. Each country of the EU has a different level of economic resilience. The highest level of economic resilience is found in the Nordic countries and the Netherlands. Poland belongs to the group of countries with the lowest level of resilience, but it is slightly higher in the case of aspects related to educational and financial resilience. Less resilient countries, such as Poland, may therefore find it more difficult to adapt to the European Commission's policy direction. The level of economic development of countries is strongly positively correlated with the level of their economic resilience (excluding the outlier observation – Ireland – the Pearson correlation coefficient between the economic resilience index and GDP per capita in PPP for 2021 was 0.883).