Zróżnicowanie rozwojowe Polski w latach 2004–2014 na tle innych państw Unii Europejskiej – wybrane zagadnienia

Abstract

Dokonujący się proces przemian ustrojowych, a następnie liberalizacja ekonomiczna oraz integracja regionalna Polski z Unią Europejską spowodowały zmianę organizacji przestrzeni społeczno-ekonomicznej oraz intensyfikację szeregu pozytywnych procesów ekonomicznych; uzależniły również sytuację polskiej gospodarki od wydarzeń na rynkach światowych, co znalazło swoje odbicie w realnej sferze gospodarki. Przy wykorzystaniu analizy porównawczej oraz deskryptywnej w artykule ocenie poddano zestaw wybranych parametrów ekonomicznych pozwalających odnieść się do skali i zakresu przemian, których beneficjentem stała się polska gospodarka, jak również sformułowano zalecenia dotyczące dalszych kierunków zmian. Analiza omówionych wielkości ekonomicznych prowadzi do wniosku, że UE jako jeden organizm gospodarczy jest wciąż mocno zróżnicowana. Tempo i skala dokonujących się zmian obserwowane m.in. w sferze PKB, na rynkach pracy czy w obszarze finansów publicznych nie jest zadowalające w kontekście podnoszenia konkurencyjności europejskiej gospodarki na rynkach światowych, a różnice w poziomie rozwoju gospodarczego państw UE sprawiają, że skala i tempo tych zmian są nierównomierne. Polska jest jedynym krajem spośród wszystkich państw UE, który przez cały okres członkostwa w UE nie odnotował ujemnych wartości PKB. W okresie 2008–2013 skala łącznego wzrostu PKB wyniosła 20%, co stanowi wynik najlepszy w Europie. Wśród najważniejszych czynników warunkujących utrzymanie relatywnie wysokiego tempa wzrostu gospodarczego wymienić należy w szczególności środki przekazywane Polsce w ramach funduszy unijnych, bezpośrednie inwestycje zagraniczne oraz prywatne transfery pieniężne.

When initiating the process of political transformation and economic liberalization and regional integration Poland and the European Union have transformed the socio-economic space organization and intensified a number of positive economic processes; their dependence on the state of the Polish economy and events on world markets, which is reflected in the real economy. Using comparative and descriptive analysis this article has evaluated a set of selected economic parameters allowing to refer to the scale and scope of the changes which became beneficial for the Polish economy, as well as recommendations regarding further directions of change. The analysis of the discussed economic values leads to the conclusion that the EU as a single economic entity is still strongly differentiated. The pace and scale of the changes observed in the realm of GDP, labour markets or in the area of public finances is not satisfactory in the context of raising the competitiveness of the European economy on world markets and the differences in the level of economic development of the EU countries cause that the scale and pace of these changes are uneven. Poland is the only country among all the EU countries, which throughout the period of its membership in the EU has not recorded negative GDP. In the period 2008–2013 the total scale of GDP growth was 20%, which is the best result in Europe. Among the most important factors for maintaining a relatively high rate of economic growth one should mention in particular the funds transferred to Poland under the EU funds, foreign direct investment and private remittances.