Porzucenie nieoznakowanych narzędzi połowowych – instytucja prawa prywatnego w służbie realizacji celów publicznych?

Abstract

Artykuł omawia zagadnienie porzucenia narzędzi połowowych w regulacji ustawy z dnia 19 grudnia 2014 r. o rybołówstwie morskim w szerszym kontekście możliwości realizacji celów publicznych w zakresie prawa prywatnego, wykonywania uprawnienia właściciela do porzucenia rzeczy, a także wpływu prawa publicznego na prawo prywatne w sferze prawa własności. W pierwszej kolejności nakreślono konstrukcję prawną porzucenia rzeczy oraz kontekst prawa rzymskiego. Następnie omówiono model porzucenia w polskim prawie cywilnym, w którym zaistnienie skutku derelikcji leży w sferze woli właściciela, oraz modyfikację tej instytucji w przypadku porzucenia narzędzi połowowych, w której zaistnienie skutku porzucenia uzależnione jest od przesłanki obiektywnej wskazanej przez ustawodawcę. Prowadzi to do wniosku, że określone cele publiczne mogą być realizowane we wsparciu instytucji prawa prywatnego, jednak ich urzeczywistnienie jest pochodną dalece sprecyzowanych i ścisłych obowiązków o charakterze publiczno-prawnym oraz nierzadko wiąże się z ograniczeniem uprawnień właściciela.

The article discusses the notion of abandonment of fishing gear in the legal regulation of the Sea Fisheries Act of 19 December 2014, in the broader context of the possibility of achieving public goals in private law, the exercise of the owner’s right to abandon a thing, and the impact of public law on private law in the sphere of property law. Firstly, the legal construction of abandonment and the context of Roman law is outlined. Then, the model of abandonment in Polish civil law is discussed (in which the occurrence of the effect of dereliction lies in the sphere of the owner’s will), as well as the modification of this institution in the case of abandonment of fishing gear (in which the occurrence of the effect of abandonment depends on the objective premise indicated by the legislator). It leads to the conclusion that some public goals can be pursued with the support of private law institutions, but the implementation of these goals is derived from highly specified and strict obligations of a public law nature and often involves a limitation of the owner’s rights.