Tajemnica adwokacka jako element realizacji prawa do sprawiedliwego procesu sądowego oraz prawa do poszanowania korespondencji

Abstract

Problematyka zwolnienia z tajemnicy zawodowej adwokata oraz charakter tej tajemnicy zawodowej jest szeroko poruszany zarówno w literaturze przedmiotu, jak i w doktrynie. Aby dokonać analiz tej tematyki, niezbędne było dokonanie wykładni przepisów ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze, zapisów Kodeksu Etyki Adwokackiej z dnia 14 grudnia 2011 r., Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., a także gwarancji zapisanych w Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z 1950 r. Wykładnia była dokonywana w zestawieniu z orzecznictwem polskich sądów powszechnych i orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Przedstawiono również pogląd Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Zważywszy, iż tajemnica zawodowa adwokatów jest nieodłącznym elementem wymiaru sprawiedliwości, błędne byłoby pominięcie ogólnie przyjętych norm moralnych społeczeństwa w odniesieniu do procesowej roli adwokata. W opracowaniu postawiono hipotezę badawczą, iż zachowanie tajemnicy zawodowej adwokatów jest częścią realizacji prawa do rzetelnego procesu oraz prawa do poszanowania życia prywatnego. Artykuł miał na celu podkreślenie istoty zachowania tajemnicy adwokackiej przez adwokatów jako nieodłącznego elementu obrony strony postępowania oraz wskazanie rozbieżności interpretacyjnych pomiędzy polskimi sądami a orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

The issue of exemption from the attorney-client privilege and the nature of this attorney-client privilege is widely discussed both in the literature on the subject and in the doctrine. In order to analyze this subject, it was necessary to interpret the provisions of the Law on the Bar Ac (26 May 1982), the provisions of the Code of Bar Ethics (23 December 2011) the Constitution of the Republic of Poland (2 April 1997), both guarantees enshrined in the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Rights of liberty from 1950. The interpretation was made in conjunction with Polish case law common courts and case law of the European Court of Human Rights. This also presents the view of the polish Ombudsman’s Office. Given that the professional secrecy of lawyers is an inseparable element of justice, it would be wrong to omit the generally accepted moral norms of society in relation to the procedural role of a lawyer. The thesis put forward that the professional secrecy of lawyers is part of the implementation of the right to a fair trial and the right to respect for private life. The purpose of the work was to emphasize the essence of lawyers’ secrecy as an inseparable element of defense of the parties to the proceedings and to indicate interpretation differences between Polish courts and the case law of the European Court of Human Rights.