Znamię szczególnego okrucieństwa jako znamię ocenne

Abstract

Szczególne okrucieństwo jest znamieniem charakteryzującym się złożoną strukturą – należy bowiem do kręgu znamion ocennych, nieostrych i stopniowalnych. Kluczową przeszkodą interpretacyjną jest swoista ewolucja okrucieństwa w szczególne okrucieństwo. Wytyczenie granicy pomiędzy tym co okrutne, a tym co jest okrutne w sposób szczególny stanowi problem zarówno na gruncie dociekań doktrynalnych, jak i na płaszczyźnie orzeczniczej ze względu na subiektywizm wynikający z ocenności i nieostrości tego znamienia. Jednocześnie ocenny charakter szczególnego okrucieństwa wymaga odwołania się do norm moralnych, dążących do zachowania obiektywizmu. Doktryna prawa karnego skupia się na abstrakcyjnym znaczeniu samego okrucieństwa, podczas gdy orzecznictwo stosuje je w ujęciu konkretno-indywidualnym. Ich uzupełniający się charakter stanowi fundament do właściwej egzegezy znamienia szczególnego okrucieństwa. Nie da się bowiem stworzyć katalogu zachowań szczególnie okrutnych bez ograniczenia roli sądu.

Particular cruelty is a distinctive trait characterized by a complex structure, falling within the realm of evaluative, nuanced, and gradable characteristics. The primary challenge in interpretation lies in the nuanced evolution from cruelty to particular cruelty. Establishing a clear demarcation between what constitutes cruelty and what constitutes particular cruelty poses difficulties both in doctrinal examinations and in jurisprudence, primarily due to the subjectivity inherent in judgment and the ambiguity surrounding this trait. Simultaneously, the evaluative essence of particular cruelty necessitates recourse to moral norms in pursuit of maintaining objectivity. In the field of criminal law, doctrinal studies emphasize the abstract concept of cruelty itself, while case law employs a more concreto and individualized approach. The complementary relationship between these two aspects forms the cornerstone for a thorough understanding of the concept of particular cruelty. Attempting to compile a catalog of particularly cruel behaviors proves challenging without inadvertently constraining the discretion of the court.