Sukces wyborczy i polityka rządu Prawa i Sprawiedliwości w opiniach wybranych kategorii mieszkańców Podkarpacia

W polityce państw europejskich na przełomie XX i XXI w. do głosu dochodzą społecznie popierane partie populistyczno-prawicowe, wykorzystujące niezadowolenie z polityki prowadzonej przez elity polityczne. Celem artykułu była analiza przyczyn zwycięstwa partii Prawo i Sprawiedliwość w wyborach prezydenckich oraz parlamentarnych w 2015 r., zbadanie argumentów popierających politykę rządu utworzonego przez tę partię oraz dokonanie charakterystyki efektów działań rządów PiS sprawowanych w pierwszej kadencji, według opinii wybranych kategorii mieszkańców województwa podkarpackiego. Interpretacja opinii społecznej dotyczącej polityki realizowanej przez PiS została dokonana w kategoriach populizmu. W artykule postawiono tezę, że populistyczna strategia partii PiS znajduje ugruntowanie w opiniach wybranych środowisk społecznych Podkarpacia, uzasadniających wygraną kampanię wyborczą, poparcie społeczne rządu oraz pozytywną ocenę efektów decyzji rządu w pierwszej kadencji. Dla zweryfikowania postawionej tezy przeprowadzono terenowe badania empiryczne w województwie podkarpackim za pomocą techniki wywiadu ze scenariuszem. Kwestionariusz wywiadu zawierał pytania otwarte. Dobór próby do badań jakościowych był celowy. Jako respondentów wytypowano przedstawicieli studentów, samorządowców, pracujących i emerytów. Zaprezentowane wyniki autorskich badań zrealizowanych na Podkarpaciu, ukazały determinanty wyborczego sukcesu partii Prawa i Sprawiedliwości oraz aktualną ocenę sprawowanej przez nią władzy w kraju. Dostarczyły one argumentów pozytywnych przez zwolenników polityki PiS, a negatywnych przez jej przeciwników. Zwolennicy ze wszystkich badanych kategorii doceniali prospołeczną politykę i pozytywne zmiany w gospodarce. Natomiast kontrargumenty oponentów ze wszystkich badanych kategorii, dyskredytujących sposób działań polityków prawicowych i efekty pracy władzy ustawodawczej i wykonawczej, dotyczyły dyktatorskich rządów i niszczenia praworządności. Przedstawiciele badanych kategorii, w typologii odnoszącej się do ocen działań rządu PiS w pierwszej kadencji, wysunęli więcej negatywnych argumentów, aniżeli pozytywnych.

In the politics of European countries at the turn of the 21st century, socially supported populist and right-wing parties take advantage of dissatisfaction with the policies pursued by the political elites. The aim of the article is to analyse the reasons for the victory of the Law and Justice party in the presidential and parliamentary elections in 2015, to examine the arguments supporting the policy of the government formed by this party and to characterise the effects of the actions of the PiS government undertaken in its first term, according to the opinions of selected categories of inhabitants of the Podkarpackie Voivodeship. Public opinion on the policy pursued by PiS was interpreted in terms of populism. The article argues that the populist strategy of the PiS party is grounded in the opinions of selected social circles in Podkarpackie, justifying the winning election campaign, public support of the government and a positive assessment of the effects of the government’s decisions in the first term. In order to verify the thesis, empirical field research was carried out in the Podkarpackie Voivodeship using the interview technique with a scenario. The interview questionnaire contained open questions. The selection of the sample for qualitative research was intentional. Representatives of students, local government officials, working people and retirees were selected as respondents. The presented results of original research carried out in Podkarpackie showed the determinants of the electoral success of the Law and Justice party and the current assessment of its power in the country. They provide positive arguments by supporters of the PiS policy and negative arguments by its opponents. Supporters from all surveyed categories appreciated the pro-social policy and positive changes in the economy. On the other hand, the counter-arguments of opponents from all the surveyed categories, discrediting the way right-wing politicians act and the effects of the work of the legislative and executive authorities, concerned dictatorial rule and the destruction of the rule of law. Representatives of the surveyed categories, in the typology referring to the assessment of the activities of the PiS government in the first term put forward more negative arguments than positive ones. Keywords: party policy, populism, democracy, parliamentary elections.