"Oswoić" muzykę popularną w edukacji dzieci - refleksje teoretyczno-praktyczne

Abstract

W artykule zaprezentowano główne założenia koncepcji "popular music education", która z powodzeniem funkcjonuje w kilku krajach. Autorka przedstawia również postulaty teoretyczno-praktyczne uzasadniające potrzebę obecności muzyki popularnej w polskiej edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej. Zaprezentowano również wybrane wyniki badań prowadzonych w tym obszarze przez Autorkę od kilku lat. Za podstawę swoich badań oraz rozważań Autorka uznaje podejście socjokulturowe, według którego muzyka pełni funkcję społeczną, nie tylko estetyczną. W kontekście współczesnych wyzwań w polskiej edukacji i wychowaniu dzieci (kryzys relacji, zdrowia psychicznego itd.), autorka postuluje oficjalne włączenie muzyki popularnej (obok muzyki klasycznej i in.) do powszechnej edukacji muzycznej dzieci. Z badań wynika, że polscy nauczyciele intuicyjnie wykorzystują muzykę popularną w pracy z dziećmi, ale brakuje im ram teoretycznych i obudowy metodycznej. Jak pokazują międzynarodowe badania, wartościowa muzyka popularna ma potencjał budowania relacji, wzajemnego porozumienia, integracji dzieci i młodzieży, również w środowiskach wielokulturowych. Jest to bowiem gatunek muzyczny bliski dzieciom/młodzieży niezależnie od kraju pochodzenia czy języka, którym się posługują. Ponadto muzyka popularna to płaszczyzna, która pozwala dorosłym na poznanie świata współczesnych dzieci/młodzieży i poprzez muzykę nawiązanie z nimi relacji, budowanie wspólnoty kulturowej, porozumienia. Muzyka popularna jest zatem jednym z narzędzi, które mogą być wykorzystane do poprawy dobrostanu Uczestników procesu edukacyjnego, zarówno dzieci, jak i dorosłych.

The article presents the main principles of the "popular music education" concept, which successfully operates in several countries. The author also outlines theoretical and practical postulates justifying the need for the presence of popular music in Polish preschool and early primary education. Selected research results conducted by the author in this area over the past few years are also presented. The author considers a socio-cultural approach as the basis for her research and reflections, according to which music serves a social function, not just an aesthetic one. In the context of contemporary challenges in Polish education and child rearing (relationship crises, mental health issues, etc.), the author advocates for the official incorporation of popular music (alongside classical music, etc.) into the general music education of children. The research indicates that Polish teachers intuitively use popular music in their work with children, but they lack theoretical frameworks and methodological support. As international studies show, valuable popular music has the potential to build relationships, mutual understanding, and integration among children and youth, especially in multicultural environments. Popular music is a genre close to children and youth regardless of their country of origin or language. Furthermore, popular music provides adults with a platform to understand the world of contemporary children and youth, establish relationships with them, build cultural communities, and promote understanding. Popular music is thus one of the tools that can be used to improve the well-being of participants in the educational process, both children and adults.