Воспроизводство человеческого капитала в Беларуси

Abstract

Основой устойчивого развития и обеспечения социально-экономической безопасности является экономика, базирующаяся на знаниях. Совершенствование процесса воспроизводства человеческого капитала необходимо проводить по всем трем направлениям: производство, сохранение и реализация «человеческого капитала». Анализ демографической ситуации в республике позволяет сделать вывод о сложности решения демографических проблем в связи с недостаточным естественным приростом населения и « человеческого капитала». В этой связи необходим качественный рост «человеческого капитала» на основе экономического, социального, профессионального развития человека, постоянного повышения квалификации, обновления знаний на протяжении всей трудовой жизни. Можно выделить ряд показателей, характеризующих эффективность воспроизводства человеческого капитала отдельных стран. Индекс материнства является достаточно сложным показателем, в который учитывает как «детскую», так и «материнскую» медицинские составляющие, а также образовательный, экономический, политический статус женщин в обществе. А потому Беларусь обогнала США и некоторые высокоразвитые страны. Данный показатель дает возможность взглянуть на ситуацию шире, чем только в материальном измерении, например в ВВП на душу населения. Он позволяет каждой стране шанс заявить о себе в других, не менее важных, измерениях. Индекс гендерного неравенства дает представление о гендерных раз-рывах в основных отраслях человеческого развития. Индекс позволяет выделить именно те отрасли, которые требуют критического политического вмешательства, и стимулирует государственную политику к преодолению систематических притеснений женщин.

The basis of sustainable development and ensuring socio-economic security is an economy based on knowledge. Improving the process of reproduction of human capital is essential to carry out in three ways: production, storage and implementation of “human capital”. An analysis of the demographic situation in the country allows us to conclude about the complexity of the solution of demographic problems. This is due to lack of natural population growth and “human capital”. Qualitative growth “human capital” is required on the basis of economic, social and professional development of the person, continuous training, update their knowledge throughout their working life. A number of indicators characterize the effectiveness of the reproduction of the human capital of individual countries. Mothers’ Index Ranking is a complicated figure. It takes into account both “child” and “parent” medical components, as well as the educational, economic and political status of women in society. Therefore, Belarus has overtaken the United States, Japan and some highly developed countries. This indicator makes it possible to look at the situation more widely than in the material dimension, such as GDP per capita.Each country has a chance to express themselves in other dimensions. Gender Inequality Index provides insight into the gender gap in key sectors of human development. Index allows to identify those industries that require critical political interference. The CPI builds public policies to overcome the systematic oppression of women.

Podstawą zrównoważonego rozwoju i zapewnienia bezpieczeństwa społeczno-gospodarczego jest gospodarka oparta na wiedzy. Usprawnienie procesu reprodukcji kapitału ludzkiego jest niezbędne do przeprowadzenia w trzech obszarach: produkcji, akumulacji i zaangażowania kapitału ludzkiego. Analiza sytuacji demograficznej w kraju pozwala wnioskować o trudnościach z rozwiązaniem problemów demograficznych. Wynika to z braku przyrostu naturalnego. Jakościowy wzrost kapitału ludzkiego jest możliwy w oparciu o rozwój gospodarczy, społeczny i zawodowy osoby, poprzez kształcenie ustawiczne, aktualizowanie wiedzy przez całe życie zawodowe. W opracowaniu scharakteryzowano wiele wskaźników efektywności reprodukcji kapitału ludzkiego w poszczególnych krajach. Lista rankingowa państw została sporządzona na podstawie złożonego wskaźnika przedstawiającego sytuację matek. Uwzględnia on zarówno biologiczne relacje „dziecko” – „rodzic”, jak również status edukacyjny, gospodarczy i polityczny kobiet w społeczeństwie. Dlatego Białoruś wyprzedziły USA, Japonia i niektóre kraje wysoko rozwinięte. Wskaźnik ten pozwala spojrzeć na sytuację w szerszym zakresie niż tylko w wymiarze materialnym, określonym przez miary typu PKB per capita. Każdy kraj ma szansę wyróżnienia się w innych wymiarach. Indeks nierówności płci umożliwia zestawienie dysproporcji w kluczowych obszarach rozwoju człowieka. Wskaźnik umożliwia zidentyfikowanie tych gałęzi przemysłu, które wymagają zdecydowanych działań politycznych. Indeks kierunkuje politykę publiczną na przezwyciężanie systematycznej dyskryminacji kobiet.