Wybrane metody w ocenie efektów rehabilitacji u pacjentów po udarze mózgu leczonych w oddziale rehabilitacji

Celem pracy była ocena metod stosowanych do analizy stanu pacjentów i efektów rehabilitacji w grupie osób po udarze mózgu leczonych w oddziale rehabilitacji. Prześledzono również, w jakim stopniu stosowane w badaniu skale oceny stanu chorych są ze sobą skorelowane, a tym samym wiarygodne i przydatne w ocenie efektu rehabilitacji w tej grupie pacjentów. Materiał i metoda. Badaniem objęto grupę 1124 pacjentów po przebytym udarze mózgu. Średni wiek badanych w czasie rehabilitacji wynosił 64,3 lat ± 12,6, czas od udaru 24,4 miesięcy. W ocenie stanu pacjentów wykorzystano test Brunnström, wskaźnik Barthel, sprawność ogólną oraz test Wilcoxona oraz korelacji rang Spearmana, za istotność statystyczną przyjęto p > 0,05. Wyniki. Stwierdzono po zakończeniu rehabilitacji istotną poprawę we wszystkich stosowanych miarach sprawności. Największą średnią wartość poprawy w badanej grupie uzyskano z wykorzystaniem wskaźnika Barthel (3,25). U 4,6% badanych nie odnotowano poprawy w zakresie analizowanych testów i skal, natomiast aż, u 43,4% była ona widoczna we wszystkich trzech stosowanych w ocenie stanu pacjentów miarach sprawności. Wykazano przeciętna korelację testu Brunnström z dwoma pozostałymi miarami sprawności. Wnioski. Wielokierunkowa kompleksowa rehabilitacja, prowadzona przez zespół rehabilitacyjny przynosi istotną poprawę stanu pacjentów po udarze mózgu obserwowaną we wszystkich stosowanych miarach oceny sprawności. Test Brunnström, wskaźnik Barthel, test sprawność ogólnej służące do oceny stanu pacjentów po udarze mózgu pozostają w słabej wzajemnej korelacji, co udowadnia, iż mierzą różne aspekty zdrowia człowieka. Należy jednocześnie stosować kilka różnych metod oceny stanu zdrowia, co stwarza możliwość obiektywnej i szerokiej oceny uzyskanych wyników leczenia oraz zmian zachodzących w przebiegu procesu rehabilitacji.

The aim of this paper was to assess the methods used for analyzing patient condition and physical therapy effects in a group of patients after cerebral stroke who were treated at a rehabilitation ward. We also analyzed the extent to which several assessment scales of patient condition are mutually correlated; and therefore to what extent these scales are reliable and useful in assessment of physiotherapy effects of those patients. Material and method. The study population consisted of 1124 patients after cerebral stroke. The mean age of patients at the time of undergoing physical therapy was 64.3 years ± 12.6, while the mean time that had passed since stroke was 24.2 months. To assess patient condition we used the Brunnström approach, the Barthel ADL index and general ability and the Wilcoxon signed-rank test and the Spearman’s rank correlation coefficient. We set statistical significance at p>0.05. Results. We found that study population patients improved after physical therapy. The improvement was revealed in each of the tests of physical ability we used. We found the greatest mean value of improvement when we used the Barthel ADL index (3.25). We found no improvement in 4.6% of patients with the tests and scales we used; while in 43.4% of patients the improvement was revealed by all three kinds of physical ability measurement methods. We found a mediocre correlation of the Brunnström approach test with the two remaining tests. Conclusions. Multi-approach and complex physical therapy, run by a team of physiotherapists, results in significant improvement of patients after cerebral stroke. The improvement was found in all physical ability measurement methods we used. The Brunnström approach, the Barthel ADL index, and the general ability test that are used for assessing patient condition of those who suffered from cerebral stroke, were mutually correlated to a mediocre extent. This proves that they measure different aspects of human health. Several different health assessment methods need to be used simultaneously, so that an objective and extensive assessment can be made of both the treatment effect and the changes in the physiotherapeutic process.