Przeglądanie według Temat "south-eastern Poland"

Aktualnie wyświetlane 1 - 8 z 8

Analiza nazw stacji i przystanków kolejowych w południowo-wschodniej Polsce w ujęciu diachronicznym
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2022-12) Żołądź, Artur
Celem artykułu jest zaprezentowanie nazw stacji i przystanków kolejowych zarówno dawnych i nieistniejących, jak również współczesnych i funkcjonujących. Istotną częścią tekstu jest także prezentacja produktywnych modeli nazewniczych punktów zatrzymania pociągów. Materiał badawczy został wyekscerpowany z historycznych sieciowych rozkładów jazdy pociągów ukazujących się do 2012 roku, a także z internetowego sieciowego rozkładu jazdy pociągów znajdującego się na stronie internetowej PKP. Źródła te zawierają nazwy stacji i przystanków na wybranych liniach kolejowych w województwach: lubelskim, małopolskim, podkarpackim oraz świętokrzyskim. Wykorzystana metodologia opiera się na klasyfikacji punktów zatrzymania pociągów opracowanej przez Piotra Tomasika, jak również na dodatkowych kryteriach podziału uwzględniających strukturę mian historycznych i nieistniejących. Najczęściej stosowaną praktyką nominacyjną jest przeniesienie nazwy miejscowości do nazwy punktu zatrzymania pociągów, o czym świadczą takie propria, jak: Przemyśl, Rzeszów i Zagórze. Jednak konieczność stworzenia niepowtarzalnej nazwy przystanku lub stacji kolejowej wymaga niejednokrotnie dodawania rozmaitych członów precyzujących położenie lub lokalizację. W ten sposób powstają takie miana, jak: Chmielów koło Tarnobrzega, Kraków Płaszów, Rzeszów Osiedle lub Tarnów Zachodni. Dawne nazwy punktów zatrzymania pociągu opierały się także na przeniesieniu miana części miejscowości, np. osiedla, przysiółka lub dzielnicy, w której znajdował się przystanek, m.in. Osiedle P.Z.L. w Rzeszowie lub Ozet w Stalowej Woli. Osobną kategorię nazewniczą stanowią także nazwy stacji kolejowych, które powstały w wyniku wpływów obcojęzycznych. Artykuł jest przyczynkiem do dalszych badań nad nazewnictwem stacji i przystanków kolejowych w ujęciu diachronicznym na innych liniach kolejowych w Polsce.
Cultural Change from the Perspective of Cultural-Historical Archaeology
(Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, 2011) Czopek, Sylwester
The article discusses the origins of aspects of cultural change using the example of archaeological cultures in south-eastern Poland, and with special reference to the meso-region of the lower Wisłok River. This study concludes that it is difficult to identify local roots in a traditional cultural-historical sense for most cultures within the study area. Attention is therefore focused on migrations and other population movements, as well as more complex external impacts on local populations, which are regarded as the main factors stimulating cultural change. In addition, some transformations and formations of new units may be due to local development (evolution) of cultures.
Gliniane przedmioty zoomorficzne ze stanowiska w Korczowej 22, pow. jarosławski
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2021) Jabłkowski, Michał
During the motorway excavations carried out in 2010 in Korczowa, Jarosław dist., site 22, two zoomorphic items made of clay were discovered. These are: a fragment of a pendant and a fragment of a figurine. Figurative representations discovered at archaeological sites are associated with all possible forms of art. They are interpreted as objects of cult significance, children’s toys or manifestations of the magic sphere. The popularity of these representations and the influences of the „Eastern” cultures, especially the forest-stepped zone of the Scythian cultural circle, on the Tarnobrzeg Lusatian culture suggest that both the pendant and the figurine from site 22 in Korczowa should be associated with aforementioned cultural provenance.
Próba klasyfikacji typologicznej glinianych przęślików tarnobrzeskiej kultury łużyckiej
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2021) Jabłkowska, Aleksandra
The aim of the article is to present an attempt at typological classification of clay spindle whorls of the Tarnobrzeg Lusatian culture. It is a closely related category with textiles, but still quite often marginalized by archaeologists in the studies of the excavation materials. It is probably the effect of their commonness and obvious purpose. In opposition to such perception of this category of sources, a much broader aspect of the role of spindle whorls in phenomena of sociocultural and economic importance will be presented. Spindle whorls can be a starting point for research on the recognition and reconstruction of the weaving of the population of the Tarnobrzeg Lusatian culture, research on the chronology and cultural relations of the described taxonomic unit as well as research on its rituals and social structures.
Przemiany osadnicze w międzyrzeczu rzek Szkło i Lubaczówki w epoce brązu i wczesnej epoce żelaza
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2020) Jabłkowska, Aleksandra
The article is a settlement and culture study, in which, after collecting all available sources and their chronological verification, a deep analysis of habitat preferences was carried out in individual cultural units in the area of the Szkło and Lubaczówka rivers in the Bronze Age and the Early Iron Age. The research performed on settlement and culture study aims to show new results and fill the gap existing in the literature within the San basin in terms of understanding the cultural and settlement variability in the Bronze Age and the Early Iron Age (other neighbouring mesoregions already have such studies).
Przemysł naftowy w Polsce południowo-wschodniej w latach 1944-1989
(Uniwersytet Rzeszowski, 2022-06-20) Pasterski, Bartosz
Celem pracy jest przedstawienie działalności przemysłu naftowego w Polsce południowo-wschodniej w latach 1944-1989. Ten 45-letni okres funkcjonowania branży w powojennych realiach ustrojowych i ekonomicznych Polski pojałtańskiej tworzy istotne i zamknięte już ogniwo rozwoju dawnego Zachodniego Zagłębia Naftowego z czasów Galicji, a później II Rzeczpospolitej. Przedmiot badań obejmuje południowo-wschodni region dzisiejszej Polski, na który składa się obszar obecnego województwa podkarpackiego poszerzony od zachodu o powiat gorlicki z województwa 2 małopolskiego. Powstawaniu pracy przyświecał przede wszystkim zamiar ukazania drogi rozwoju, jaką przeszedł najstarszy na ziemiach polskich region naftowy w blisko półwiecznym okresie funkcjonowania. Data początkowa chronologicznego zakresu podjętego opracowania odnosi się do momentu wznowienia działalności przemysłu naftowego w wyzwolonej części regionu, zaś rok 1989 wiąże się z rozpoczęciem procesu transformacji ustrojowej kraju. W pracy uwzględniono też umowę o zmianie granic z 15 lutego 1951 roku, gdyż miała ona bezpośredni wpływ na pozyskanie przez kopalnictwo naftowe dodatkowych złóż.
Siekierka brązowa z Falejówki
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2022-12) Blajer, Wojciech; Kotowicz, Piotr; Garbacz-Klempka, Aldona; Jurecki, Piotr
The article is devoted to the find of a bronze socketed axe discovered in 2013 in Falejówka (Sanok district). The find was made on the top of Mount Wroczeń, several meters from the hoard of bronze items (Falejówka, hoard II), dated to HaA1. This artefact belongs to the so-called “beaked” or “horned” axes, but none of the numerous specimens of this type is an exact equivalent of the discussed find. Stylistic features – primarily the characteristic trident motif decorating it, which occurs on axes discovered mainly in today's Hungary – allow the item from Falejówka to be dated HaA1-HaB1. The quality of the casting proves that the axe was made with good knowledge of the mould technology and the processes of smelting and pouring the liquid alloy, using bronze with a low tin content. As for its composition, metals derived from sulphide ores, mainly antimony, have also been identified.
Zwischen der Chronologie und Funktion. Horizont (?) der Gräber mit Glasperlen auf den Gräberfeldern der späten Phase der Tarnobrzeg — Lausitzer Kultur
(Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 2011) Czopek, Sylwester
Author considers chronology and social interpretation of graves with glass beads on cemeteries of the late phase of Tarnobrzeg Lusatian culture in south-eastern Poland. He recognizes them as a ritualized reflection of higher social status heritage among some mothers and daughters. Probably it functioned only during a short piece of time at the end of Hallstatt Period and/or at the beginning of La Tène Period of the Iron Age.