Przeglądanie według Temat "Biblia"

Aktualnie wyświetlane 1 - 7 z 7

Jan Sobieski jako czytelnik Biblii w świetle Listów do Marysieńki
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Pawłowski, Rafał
To date, studies of Jan Sobieski’s letters have meticulously been setting aside biblical reminiscences, which occur over the entire set of his enormous epistles to his wife. Not entirely seriously, we can say that the fame of military perfection and literary excellence overshadow subtle and occasional references to the Bible. Biblical references uncover for the reader an image of a humble man subordinated to God’s will, who wants to atone for his sins and transgressions in his lifetime. In the power of God he was also looking for relief and answers when his conjugal life was not doing best. Sobieski was also deeply convinced of the immutability of God’s judgments which were always faultless (providentialism).
Kafkowski tryptyk interpretacyjny: opowiadanie „Przemiana”
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Moreno-Szypowska, Jadwiga Clea
The article presents the allegorical novella “The Metamorphosis” of Franz Kafka from a biblical perspective. The main character, Gregor Samsa, is compared to Job and Jesus, the New Adam, and his father to God. The images emerging in the text reveal their hidden meaning, which in a surprising way shows the connection with the “Holy Scriptures”, both with the “Old” and “New Testaments”, which may be surprising in the case of a Jewish writer from the Vltava River. The author uses Kafka’s other writings, including “Letter to His Father”, to demonstrate the autobiographical sources. Gregor Samsa–Franz Kafka sacrifices himself to the Father’s glory. The whole interpretation is inscribed in the philosophy of the Danish thinker – Søren Kierkegaard.
Między „świętą prawdą” a herezją – Biblia w Wywodzie jedynowłasnego państwa świata Wojciecha Dembołęckiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Czarczyński, Piotr
This article attempts to explain the role of the Holy Bible in the book by Wojciech Dembołęcki entitled "Wywód jedynowłasnego państwa świata". The author does not deny that theories presented in his work were formulated with the help of the Holy Bible. The article answers the following questions: Which fragments of the Holy Bible were cited on the pages of "Wywód"? To what extent is Dembołęcki faithful to the original when he recalls themes from the Old and New Testaments? How does the Holy Bible help Father Wojciech to prove that Polish has been spoken since the time of Adam and Eve, that the Polish people are the oldest nation and only they have the right to rule the whole world which was given to them by God, and also that all kings will soon respect their authority? We also try to assess Dembołęcki’s attitude: whether he should be considered a heretic or a defender of holy truth.
Theology, Bible and Liturgy as the Sources of Christian Art
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Nadrowski, Henryk
Ważną, a raczej zasadniczą kwestią jest świadomość, że zarówno w procesie twórczym, jak i percepcyjnym związanym z chrześcijaństwem, niezbędne jest minimum wiedzy z zakresu teologii, Biblii, liturgii, tradycji, obyczaju i szeroko pojętej kultury i sztuki. Sztuka religijna i ta, która skierowana jest do galerii czy muzeum, ma charakter bardzo otwarty i może przybierać nawet znamię eksperymentu. Natomiast, czym innym jest twórczość sakralna, czyli związana z przestrzenią kościelną. Ta musi mieć charakter służebny i przystosowawczy: musi służyć wspólnotowemu i indywidualnemu odkrywaniu bliskości Boga, przede wszystkim podczas liturgii. Czas, przestrzeń i człowiek to swoista triada, która dookreśla sztukę sakralną. Błędem jest budowanie kościołów bez wyraźnego określenia owego hic et nunc. Czasoprzestrzeń, czyli aktualizacja i konkretyzacja, pozwala nie tylko liczyć się z czasem danej epoki, ale tworzyć i oceniać według jego kryteriów. Sama tematyka nie przesądza o sakralnym charakterze i przeznaczeniu dzieła. Niezbędne jest świadome i celowe twórcze działanie, a obiekt kultu powinien być dokładnie zaprojektowany. Nie może to być jednak przekaz przypadkowy, niespójny, chaotyczny. Należy przywrócić ideę programu ikonograficznego obiektu sakralnego, który zakotwiczony będzie na podanych w tytule trzech fundamentach. Te z kolei bronić będą poprawności dogmatycznej i wyraziście objaśniać sens dzieła, który wynika z konsekwentnego przesłania ikonologicznego. Problemem jest należyte przygotowanie twórców, inwestorów, ale i wiernych-odbiorców zarówno do rozumienia zabytków kościelnych, jak i do nowych rozwiązań treściowo-formalnych. Nie wystarczy jednak, by była to przestrzeń poprawna i funkcjonalna pod względem technicznym czy artystycznym. Nie ma tu miejsca na reifikację sztuki. Ważne jest natomiast, by dzieła sztuki sakralnej były przeniknięte pewną głębią metafizyczną, swoistym klimatem medytacyjnym czy charakterem mistycznym. By wręcz pobudzały do spotkania z Bogiem. Istotny jest ów charakter interpersonalny: człowiek-artysta nawiązuje więź z Bogiem w procesie twórczym, zaś człowiek-odbiorca ma odczuć tę osobową więź z Bogiem, która pośrednio jest jednocześnie spotkaniem z samym artystą. Ten z kolei pełni rolę kapłana i proroka, czy też ewangelizatora, który jest pośrednikiem ku Rzeczywistości nadprzyrodzonej. Dodajmy, że dzieło staje się też miejscem spotkania innych ludzi i to nieraz przez całe pokolenia. Nawarstwia się w nim bowiem duch wiary i pobożności, a dzieło zyskuje niejako „nowe życie”, które przerasta nie tylko swoją epokę, ale także zamysł twórczy artysty. Artysta zawsze w jakiś sposób wyraża siebie. Zarazem jednak twórca sakralny nie mówi w oderwaniu od określonego środowiska i uwarunkowań. Nie tworzy też dla siebie, ale z myślą o wiernych. Sama koncepcja dzieła, jak i efekt artystyczny, mają zapraszać, wręcz skłaniać wiernych, by nawiedzali daną przestrzeń kościelną, która ma być przedsmakiem Niebieskiego Jeruzalem oraz nowej ziemi i nowego nieba. Ten aspekt eschatologiczny wpisany jest niejako w przestrzeń kościelną. Sztuce i jej wytworom potrzebne jest właściwe miejsce, nie tylko w przestrzeni kościelnej, w katechezie, w homiletyce, w duszpasterstwie, ale także w myśli teologicznej, w interpretacji chrześcijańskiego Credo czy Dekalogu. Określa się wręcz sztukę sakralną jako „miejsce teologiczne”. Niezbędne jest pogłębienie teologii estetyki i sztuki. Istotnym zadaniem jest współpraca wszystkich współodpowiedzialnych zarówno za oblicze i godność dziedzictwa przeszłości, jak i nowe rozwiązania architekturoplastyki kościelnej.
Trąd w porządku teologicznym „Zwiastowania” Paula Claudela
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Kucab, Mateusz
The article analyses the issue of leprosy as a sign of accepting God’s will, which comes from the order of faith and is far from rational. Being infected with the disease by the main character symbolizes the boundless trust of Providence and the recognition of her life calling. Although affliction is a source of exclusion and fear from the community, for the girl it is an expression of love and an honor to participate in the Creator’s plan. Leprosy, causing great medieval epidemics, is not only important for the dramaturgy, but also for the ideological significance of the work, which is helped by the references to the philosophical writings of Paul Claudel.
Tragedia Saul Vittorio Alfieriego w adaptacji Wojciecha Bogusławskiego. Rekonesans badawczy
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Purgał, Liwia
The work of Wojciech Bogusławski, adaptation from the tragedy by Vittorio Alfieri, depicts two characters who present their arguments to each other. King Saul is characterized by cruelty and quite pathological pride, whereas David, his adversary, is noble, valiant and ready to sacrifice himself for the good of his country. The events of the tragedy are modelled after the biblical story of King Saul, who is abandoned by the spirit of God, and David, favoured with the blessing of the Creator, presented in the First Book of Samuel. Yet, the tragedy of Alfieri-Bogusławski is not only a rephrased version of the biblical text because the time of the plot begins when the story in the Bible finishes. The biblical events in the tragedy are shown in flashback. The paper is a research reconnaissance, as it presents fundamental remarks on the interpretation of the tragedy and suggestions for further study, especially concerning the function of the characters’ performance. Further examination is needed of the technique used by Bogusławski in adapting the work of Alfieri, and of the translation. The paper only presents general characteristics of the Polish translator’s decisions. Boguławski himself was aware of the consequences of translating a rhyming piece as prose. He strove to write concisely, to salvage the depth of thought and the expressive power of the original, to preserve most of the language, which would enable accurate communication with the reader, delight of the audiences, compassion for the characters, pity, fear, and thus to recreate high style in order to reproduce the category of grandeur, pathos and heroism. From the analysis of selected aspects of Bogusławski’s literary technique and artistry, it appears that the tragedy is an artistically mature piece and should be subject to further, more detailed study.
Zbożni rycerze Wacława Potockiego i ich pierwowzory (wybrane przykłady)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Krawiec-Złotkowska, Krystyna
The article is concerned with "Judyta", "Pojedynek..." and "Enchiridion militis Christiani…" – Potocki’s pieces, and works which inspired the poet to write them. The author focuses on two kinds of fight: spiritual and virtual, and on the characters who engage in the fight. Two kinds of pious knights are distinguished: the allegorical character, created in "Pojedynek…" and "Enchiridion…", based on the Erasmian topos militis Christiani, and the knight of God – disclosed in "Judyta", who has nothing in common with that topos. It is pointed out that anti-Turkish elements occur in "Enchiridion…". There are also analogies between the protagonists in these works and the knight of Christ from Piotr Skarga’s "Żołnierskie nabożeństwo" ["Soldiers' Devotions"]. It is stated that Potocki is Erasmian only to the extent that he refers to Arian ideology, and pious knights show existential dilemmas – especially their care for the country regarding various threats, including the Turks.