Przeglądanie według Temat "Auschwitz"

Aktualnie wyświetlane 1 - 4 z 4

Esej, który nie powinien mieć końca
(Instytut Sztuk Pięknych Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019-12) Fąfara, Jerzy Janusz
Józef Szajna: artist, thinker, art theoretician. The concentration camp experience is one part of his life; the other is what happened to artist and man in camp conditions. His works are not only art, they are first of all a cry. Szajna’s cry is not merely theatre, it is a specific attitude to world literature from which he would draw his themes throughout his artistic life; it is visual arts in theatre and theatre in visual arts. In Józef Szajna’s plays visual arts played a major role, being a basis, a literary vector of director’s work. This paper is an attempt to present, at least to some extent, a look at the sources and secrets of Szajna’s avant-garde.
Góry Mariana Pankowskiego – przestrzeń emigracji i „emigracji”?
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Dutka, Elżbieta
The interpretation of the forgotten volume of „Wiersze alpejskie” (Alpine Poems) by Marian Pankowski, published in Brussels in 1947 is, in the presented article, a starting point for reflection on the various dimensions and meanings of emigration in the biography and work of the artist. Paying attention to the topographic details allows to read the collection of poems not only as a poetic record of sensations related to the mountain trek, but also as a testimony to the writer’s dilemmas and his artistic explorations. However, the comparison with the later work „Z Auszwicu do Belsen” (From Auszwic to Belsen) reveals the genesis of „Wiersze alpejskie” (Alpine Poems) as related to the first post-war holiday trip of the poet and directs our attention to his traumatic experiences, absent, displaced in the lyrics, which can be read as the area of another emigration i.e. escape from painful memories.
Konspiracyjna działalność Ireny Wirszyłło (1903–1944) – strażniczki więziennej z Pawiaka i Aresztu Centralnego w Warszawie
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Kułan, Bartosz
Losy pracowników przedwojennej Straży Więziennej niezbyt często stają się tematem szerszych opracowań. Można to zaobserwować zarówno w odniesieniu do lat 1918–1939, jak i 1939–1945. Lepiej opracowany jest okres okupacyjny, gorzej natomiast czasy przedwojenne. Prezentowany artykuł opisuje losy Ireny Wirszyłło, strażniczki więziennej pracującej na Pawiaku i w areszcie przy ul. Daniłowiczowskiej w Warszawie. Swoją karierę w więziennictwie Irena Wirszyłło rozpoczęła w 1925 r., jednak z tego okresu jej życia nie zachowało się zbyt wiele interesujących materiałów. Więcej informacji posiadamy z czasów okupacji. Z pewnością był to okres szczególnie trudny w życiu Ireny Wirszyłło, ale też najlepiej ukazujący bohaterskość jej postawy. Od początku okupacji Irena Wirszyłło zaangażowała się w działalność konspiracyjną, początkowo w Związku Walki Zbrojnej, a później w Armii Krajowej. W ramach swoich obowiązków niosła pomoc uwięzionym oraz ułatwiała wywiadowi Armii Krajowej pozyskanie informacji na temat funkcjonowania więzienia na Pawiaku w czasie okupacji. Dodatkowo Irena Wirszyłło werbowała funkcjonariuszki Straży Więziennej do pracy konspiracyjnej. Jednym z istotniejszych działań podjętych przez Irenę Wirszyłło i pracowników więziennych z Pawiaka była próba uwolnienia Stefana Starzyńskiego. Ostatecznie akcja ta nie powiodła się w wyniku odmowy ucieczki przez prezydenta Warszawy. Działalność konspiracyjna Ireny Wirszyłło zakończyła się dla niej tragicznie. Najpierw trafiła na Pawiak, a później do obozu w Auschwitz, gdzie zmarła. Nie mniej tragiczne są losy najbliższych Ireny Wirszyłło, jej mąż został zamordowany w Katyniu, jej dwóch braci również nie przeżyło sowieckiej niewoli.
Społeczno-polityczny spór z końca lat 90. XX wieku na temat strefy ochronnej przy Muzeum Auschwitz–Birkenau w Oświęcimiu i jego konsekwencje
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Klima, Zbigniew
In the 1980's and 90's The Auschwitz-Birkenau Museum was witness to many disputes. The local community suddenly had to deal with international issues. Two decades of conflict have shown how important it is to build a reasonable boundary between the museum and the city. The problem with the "Zone of Silence" has grown into a problem that had to be solved by the Polish parliament. The consequences for the residents of Oświęcim were, however, considerable, and are felt to this day. A large part felt second-class citizens, and a drain of business from the city has been observed.