Przeglądanie według Temat "19th century poetry"

Aktualnie wyświetlane 1 - 2 z 2

„Bieguny sensu”. Kontrast jako metoda budowania świata przedstawionego w liryce Cypriana Norwida
(Uniwersytet Rzeszowski, 2023-12-07) Wójcik, Maria
Rozprawa doktorska podejmuje problematykę kontrastowego sposobu ukształtowania świata przedstawionego dzieł lirycznych Cypriana Norwida. Materiał badawczy obejmuje wybrane utwory liryczne artysty, znajdujące się w tomach 1 i 2 Pism wszystkich pod red. J.W. Gomulickiego (Warszawa 1971). Rozdział pierwszy zawiera opis najważniejszych koncepcji badawczych, wedle których kategoria kontrastów w twórczości Norwida odgrywa istotną rolę oraz wybranych koncepcji filozoficznych inspirujących poetę. Drugi rozdział traktuje o obecności w świecie przedstawionym wierszy Cypriana Norwida przeciwstawień pojęć ugruntowanych w kulturze i wybieranych zupełnie autorsko. Rozdział trzeci ujmuje zbiór opozycji o charakterze przestrzennym i czasowym. W rozdziale czwartym scharakteryzowane zostały opozycje jakości wizualnych: jasność i ciemność, światło i cień czy czerń i biel. Zakończenie dysertacji zawiera szereg wniosków na temat stosowanej przez Norwida poetyki kontrastów. Nieraz jedna para przeciwstawnych jakości czy motywów powiązana jest z innymi. Norwid często nie podporządkowuje całego świata przedstawionego biegunom, a dystansuje się od nich albo określa obszar zawieszenia. Rzadko też wyraża przezwyciężenie czy pojednanie opozycyjnych par. Kontrasty i opozycje stanowią figury myślenia Norwida, za pomocą których artysta przekazuje spostrzeżenia kluczowe dla jego twórczości poetyckiej.
Topika skromności w autorskich przedmowach do zbiorów lirycznych z pierwszej połowy XIX wieku
(Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2015) Stanisz, Marek
Artykuł poświęcony jest charakterystyce różnorodnych form wykorzystywania topiki skromności w przedmowach autorskich do zbiorów lirycznych I połowy XIX wieku. Odwołując się do dziejów retoryki, autor skoncentrował się na ukazaniu tradycyjnych oraz innowacyjnych metod posługiwania się w tym czasie wspomnianą topiką. Wśród metod tradycyjnych wyróżniają się: odwołania do kompetencji lub pobłażania odbiorców, deklaracje autorskiej nieumiejętności i małej wartości dzieła, uwagi o poetyckiej pracy dla dobra powszechnego, o dorywczości, braku celu oraz braku oryginalności prezentowanych przez autorów prac poetyckich, a także motyw przewrotnej gry z konwencjonalną topiką skromności. Formuły autorskiej autodeprecjacji w przedmowach do zbiorów lirycznych z I połowy XIX wieku przybierały także bardziej oryginalne kształty. Tak więc, ich autorzy odwoływali się do przywileju młodości, powoływali się na prawdę i autentyzm własnych przeżyć, apelowali o empatyczną lekturę, kontrastowali wielkość uczuć z małością efektu artystycznego, a także rozbudowywali skromnościowe wyznania w formę autobiograficznej relacji z całego życia. Używane przez pisarzy I połowy XIX wieku toposy skromności były w tym sensie ilustracją ważnego etapu dziejów retoryki.