Przeglądanie według Autor "Wajda-Lawera, Hanna"

Aktualnie wyświetlane 1 - 2 z 2

Na kuracji i wywczasach
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Wajda-Lawera, Hanna
Na okres autonomii galicyjskiej przypada gwałtowny rozwój i popularność lecznictwa uzdrowiskowego, w ramach którego sławę zdobyły zarówno miejsca mające lecznicze wody mineralne, jak też dysponujące korzystnym dla zdrowia klimatem bądź innymi walorami (borowina, żętyca, zakłady przyrodolecznicze). To również czas przemian społeczno-obyczajowych, postępu w dziedzinie infrastruktury, rozwoju nauki, rozprzestrzeniania się nowych prądów zmieniających zastaną rzeczywistość. Wyjazdy wakacyjno-lecznicze stały się w nowych realiach szerzej dostępne, a uzdrowiska przeobraziły się w gwarne i ruchliwe centra. Realizowano w nich nie tylko program leczniczy, ale z biegiem lat coraz ważniejszą dla kuracjuszy dziedzinę rekreacji i rozrywki. Czas spędzony na wyjeździe, a trwał on około 6 tygodni, wypełniały rozmaite zajęcia. Część z nich wiązała się z charakterem miejsca, były to: picie wód, kąpiele, gimnastyka, spacery, inne terapie zalecane przez lekarzy zdrojowych. Resztę czasu, a było go sporo – zapełniał program kulturalno-rozrywkowy. Jego zakres był podobny do tego w życiu codziennym kuracjuszy. Bale i wieczorki z tańcami, koncerty, przedstawienia teatralne, wizyty i rewizyty należały do podstawowych przyjemności, ale również obowiązków wczasowiczów. Do dyspozycji uzdrowiskowych gości pozostawały biblioteki i czytelnie, wypożyczalnie nut i fortepianów. Można było, korzystając w własnego bądź pożyczonego transportu, zwiedzać bliższe i dalsze okolice. Z czasem upowszechniła się turystyka krajoznawcza wywodząca się ze spacerów. To ona stała się podstawą turystyki kwalifikowanej i wysokogórskiej, a także taternictwa. Rozwijające się życie kurortowe sprawiło, że do dyspozycji gości oddawano coraz liczniejsze obiekty – cukiernie, kawiarnie, restauracje, sale gimnastyczne, place do gier; wytyczano trasy spacerowe, organizowano tombole, wyścigi, pokazy. Wypoczynek, szczególnie wakacyjny, stawał się prawem coraz szerszych kręgów społecznych. Wypełniano wprawdzie skrupulatnie wymagane zwyczajem i obyczajem powinności, ale atmosfera zabawy i wypoczynku oraz specyfika miejsca budowały nową jakość. Z czasem wykreował się kurortowy obyczaj modelujący wszelką aktywność.
Uzdrowiska galicyjskie w dobie autonomii jako zjawisko społeczno-kulturowe
(2015-07-07) Wajda-Lawera, Hanna
Na II połowę XIX wieku przypada czas intensywnego rozwoju lecznictwa uzdrowiskowego w Europie. W tym czasie także na ziemiach polskich działały, w ramach możliwości i zasad właściwych dla poszczególnych państw, liczne ośrodki kuracyjne realizujące, poza sferą medyczną, szereg zadań natury społecznej, cywilizacyjnej i kulturowej. W krótkim czasie uzdrowiska stały się popularnymi ośrodkami wypoczynkowo-rozrywkowymi. Szczególne miejsce zajmowały kurorty galicyjskie, gdzie dzięki autonomii możliwe były inicjatywy o szerszym, również narodowym, charakterze. Praca składa się z pięciu rozdziałów omawiających kolejno: historię polskich ośrodków uzdrowiskowych, aspekty życia kulturalnego i działalności oświatowej, kulturę fizyczną, rozwój turystyki i wypoczynku, postawy i role kuracjusza oraz turysty, formy życia narodowego, zmiany cywilizacyjne, awans i przeobrażania miejscowości uzdrowiskowych i ich otoczenia oraz przemiany społeczne i kulturowe społeczności gości, pracowników i mieszkańców okolicy. Całość buduje obraz zmian i transformacji cywilizacyjno-kulturowo-społecznych, w jakich współuczestniczyły uzdrowiska galicyjskie. Choć nie były one ich inspiratorami to aktywnie i skutecznie uczestniczyły w budowaniu nowoczesności.