Przeglądanie według Autor "Klukowski, Leszek"
Aktualnie wyświetlane 1 - 6 z 6
- Wyniki na stronie
- Opcje sortowania
Pozycja Dług publiczny Polski – cele w średnim i długim horyzoncie(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Klukowski, LeszekDług publiczny stwarza obecnie (2018 r.) wiele istotnych problemów w finansach Polski. Obejmują one: nadmierny poziom zadłużenia, a zwłaszcza zadłużenia zagranicznego (wg rezydencji), wysoki poziom rentowności długu (wskutek niskiego ratingu), znaczny deficyt sektora finansów publicznych, a zwłaszcza rządu centralnego, oraz pozostawanie poza strefą euro. Sytuacja ta ma wiele negatywów: permanentne napięcie w finansach publicznych, ograniczenie pola manewru w budżecie państwa oraz niedostateczny poziom oszczędności krajowych. Konieczne są działania na rzecz usunięcia tych negatywów; w obszarze długu publicznego dotyczy to m.in.: modernizacji zarządzania i strategii długu. Podstawowe kierunki poprawy stanu zadłużenia muszą obejmować: • opracowanie średnio- i długofalowej strategii długu nakierowanej na (m.in.) podniesienie ratingu o dwa stopnie i obniżającej trwale relację koszty obsługi/PKB poniżej 1,5%; docelowo osiągnięcie co najmniej trzeciego poziomu (w S&P) i kosztów nieprzekraczających 0,5% PKB; realizacja strategii musi być monitorowana, a odstępstwa korygowane, • nowelizację ustawodawstwa dot. długu publicznego w kierunku stałej, trwałej poprawy sytuacji, z uwzględnieniem wymogów paktu fiskalnego, • konsekwentne wywiązywanie się z wymogów procedury nadmiernego deficytu oraz rekomendacji KE w przypadku przekroczenia poziomów deficytu i długu (3% i 60%), • działania na rzecz wysokiej dynamiki: wzrostu ekonomicznego i inwestycji zagranicznych oraz możliwie najszybsze przystąpienie do strefy euro, • usunięcie zagrożeń wiążących się z praworządnością i poprawę pozycji w rankingu korupcyjności; ponadto konstruktywne współdziałanie z instytucjami międzynarodowymi, a przede wszystkim organami UE, zgodnie z duchem i literą prawa.Pozycja Koncepcje modernizacji: zarządzania długiem publicznym oraz strategii długu(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Klukowski, LeszekWysoki lub nadmierny poziom długu publicznego stwarza stałe trudności dla finansów publicznych, m.in.: napięcia w budżecie państwa (wskutek wysokich kosztów obsługi), konieczność uruchomienia rezerw, ograniczenia w realizacji niektórych celów. Ponadto, pogarsza warunki funkcjonowania gospodarki, m.in. z powodu: zmniejszenia kredytu dla gospodarki, wzrostu opodatkowania, obniżenia ratingu (powodującego wzrost stóp procentowych). Wysoki, subkryzysowy poziom zadłużenia wymaga efektywnego – optymalnego – systemu zarządzania długiem i strategii długu. Zarządzanie polega na: określaniu poziomu i struktury długu, rodzajowej i wg wierzycieli oraz przepływów finansowych wynikających z długu. Jako podstawowy cel zarządzania przyjmuje się minimalizację kosztów obsługi, przy ograniczeniu ryzyka, głównie stopy procentowej, oraz spełnieniu warunków dotyczących pożądanych cech długu. Strategia długu uwzględnia dodatkowo cele i uwarunkowania makroekonomiczne w dłuższym horyzoncie czasu; podstawowym celem jest maksymalizacja dobrobytu. Realizacja celów zarządzania długiem i strategii długu jest złożonym problemem decyzyjnym wymaga sformułowania spójnego zestawu problemów optymalizacyjnych. Do ich rozwiązania niezbędne jest zastosowanie metod programowania matematycznego i teorii gier. Sformułowanie numerycznej postaci problemów optymalizacyjnych wymaga też zastosowania metod analitycznych, diagnostycznych i prognostycznych, z zakresu statystyki, ekonometrii i inteligencji obliczeniowej. Istotnym składnikiem optymalizacji w zakresie długu jest ponadto wsad ekspercki. W opinii autora tego tekstu, nie jest możliwe zapewnienie rzeczywistej optymalności zarządzania i strategii długu bez zastosowania wymienionego powyżej instrumentarium. Nieoptymalność powoduje znaczące straty dla finansów publicznych, m.in. wskutek nadmiernych kosztów obsługi (ich poziom zbliża się do 50 mld zł rocznie).Pozycja Koncepcje nowelizacji ustawodawstwa ograniczającego dług publiczny i zarządzanie długiem(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Klukowski, LeszekW okresie ostatnich kilkunastu lat (2004–2016) wystąpił niekorzystny kierunek zmian w zakresie poziomu deficytu i długu sektora finansów publicznych (SFP). Za najważniejsze należy uznać: – długotrwałe, znaczne przekraczanie poziomu 3% relacji deficyt/PKB (przekroczenia na poziomie 7,3% w latach 2009, 2010), – przekraczanie poziomu 50% relacji dług/PKB w roku 2010, a w roku 2013 również progu 55%, – ponad trzykrotny wzrost zadłużenia w okresie pierwszych 14 lat obecnego wieku, – niewykonanie zapisów strategii długu publicznego w zakresie: relacji dług/PKB, udziału długu zagranicznego w długu Skarbu Państwa i in., – wysoki poziom rentowności obligacji powodujący nadmiarowe koszty długu, zwłaszcza w porównaniu do niekryzysowych krajów UE (w okresie ujemnej stopy depozytowej EBC). Sytuacja w zakresie kosztów długu stanowi istotną patologię w obszarze finansów publicznych. Wskazuje ona na konieczność nowelizacja ustawodawstwa ograniczającego zadłużenie, jak i praktyki w zakresie realizacji strategii długu. Należy przede wszystkim: – spowodować ograniczenie poziomu kosztów obsługi długu poniżej 1% PKB, – doprowadzić do pełnego przestrzegania procedury nadmiernego deficytu, a następnie paktu fiskalnego; – łamanie wymogów ratyfikowanych aktów prawnych nie może być uzasadniane brakiem sankcji, ani też pozostawać bez konsekwencji, – podnieść poziom profesjonalny zarządzania długiem (teorii i praktyki) – z wykorzystaniem współczesnych metod inżynierii finansowej i metod najlepszej praktyki stosowanych w krajach UE, – ustanowić stały organ kontrolny do oceny jakości zarządzania. Wykonane obliczenia symulacyjne pokazują, że poprawa sytuacji a zakresie nadmiernego zadłużenia potrwa wiele lat – w scenariuszu optymistycznym kilka lat, w umiarkowanym (realistycznym) kilkanaście lat. Znacząca poprawa sytuacji może nastąpić w wyniku: wzrostu (średniorocznej) dynamiki PKB do poziomu 3,6% ÷ 4% oraz poprawy ratingu.Pozycja Materializacja rodzajów ryzyka w zadłużeniu publicznym Polski w XXI wieku. Kierunki działań sanacyjnych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Klukowski, LeszekW artykule przedstawiono obecny stan finansów publicznych Polski w zakresie deficytu i długu sektora finansów publicznych z uwypukleniem rodzajów ryzyka, których materializacja spowodowała obniżkę ratingów długoterminowych przez Standard & Poors oraz Moody’s na początku tego roku do poziomów: BBB+, A– oraz A–, A–. Istotnym faktem jest znaczny wzrost deficytu w sektorze emerytalnym w ciągu najbliższych 5 lat. Dokonano porównań z sytuacją krajów regionu i UE w tym zakresie. Wskazano na znaczenie niskiego ratingu we wzroście zadłużenia jako źródła wysokich rentowności, kosztów długu i kursów walutowych oraz konieczność jego podniesienia – co najmniej o dwa stopnie. Podkreślono fakt straty możliwości obniżki rentowności i kosztów długu w okresie ujemnych stóp procentowych EBC (–0,4 od marca 2016 r.). Omówiono działania prowadzące do obniżki relacji: deficyt/PKB, dług/PKB, koszty obsługi długu/PKB, akcentując trudności obniżki deficytu w obecnej sytuacji oraz osiągnięcia potencjalnego wzrostu PKB. Czynnikiem pogarszającym perspektywy poprawy dynamiki jest podniesienie poziomu opodatkowania, zwłaszcza w bankowości; może ono objąć również inne podatki. Negatywny wpływ ma też perspektywa końca transferów unijnych w warunkach niemożności wejścia do strefy euro, a także słaby wzrost: inwestycji, produktywności, postępu technicznego i innowacji. Podkreślono konieczność doskonalenia metodologii strategii długu i zarządzania długiem m.in. przez zastosowanie metod: optymalizacji, statystyki i ekonometrii oraz inteligencji obliczeniowej, jak również metod inżynierii finansowej wykorzystywanych w krajach UE. Zaznaczono, że w Polsce nie ma nadzoru nad jakością strategii i zarządzania, analogicznego jak w wielu krajach UE; postuluje się powołanie takiego nadzoru. Reasumując, należy podkreślić, że problematyka przywrócenia zdrowia finansów publicznych w zakresie deficytu i długu znalazła się ponownie wśród centralnych tematów władz finansowych kraju.Pozycja Pakt fiskalny – perspektywy wypełnienia wymogów w bieżącej dekadzie(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Klukowski, LeszekRegulacje paktu fiskalnego stanowią konieczny instrument przeciwdziałania: kryzysowi zadłużenia w krajach Unii wraz z jego konsekwencjami – zwłaszcza rynkowymi oraz recesji (niskiemu wzrostowi) i bezrobociu. Znalazły akceptację w (wymaganej) większości krajów Unii oraz strefy euro. Polska należy do krajów, w przypadku których regulacje paktu mają pełne zastosowanie: kraj znajdzie się pod presją deficytów w obecnej dekadzie (wskutek gwałtownego wzrostu kosztów obsługi długu) oraz może należeć do beneficjentów systemów stabilności. Działania nakierowane na wdrożenia zapisów paktu są zasadne i niezbędne. Problemy mogą powstać wskutek: niemożności wypełnienia warunku deficytu sektora, odległego terminu wejścia do strefy euro oraz istnienia środowisk (politycznych i ekonomicznych) przeciwnych wdrożenia paktu. W opinii autora tej pracy rozstrzygającym kryterium musi być racjonalność ekonomiczna, wskazująca na konieczność ścisłej integracji w ramach strefy euro, jak również imperatyw konstruktywnego uczestnictwa w działalności Unii. Obecna sytuacja Polski, w zakresie deficytu i długu, jest produktem błędów popełnionych w bieżącym wieku (w tym długotrwałego nadmiernego deficytu), które doprowadziły do wzrostu długu z poziomu poniżej 40% PKB do blisko 60%. Lokuje kraj wśród najsłabszych gospodarek unijnych, z mierną sytuacją (i perspektywą) finansów publicznych. Oznacza to, że nie wykorzystano potencjału transformacji, wspieranej transferami z Unii, oraz nie wdrożono, we właściwym czasie, trafnych wniosków z: doświadczeń innych krajów, rekomendacji międzynarodowych instytucji finansowych, a także teorii i praktyki ekonomii oraz finansów publicznych. Nie zastosowano też wiedzy w zakresie optymalizacji długu. Błędy i zaniechania, stanowiące również nadużycie w stosunku do przyszłych pokoleń, przyczyniają się do pogorszenia sytuacji demograficznej. Wobec takich realiów problematyka szybkiego przywrócenia zdrowia finansów publicznych, wejścia do strefy euro oraz wypełnienia wymogów paktu fiskalnego musi należeć, w opinii autora tego tekstu, do pierwszoplanowych zadań władz ekonomicznych kraju. Należy zaznaczyć, że wejście do strefy euro i paktu fiskalnego nie gwarantuje automatycznej realizacji optymalnego wariantu wzrostu i sytuacji fiskalnej. Konieczne jest pełne i wszechstronne zastosowanie współczesnej wiedzy – głównie: w zakresie ekonomii (teoretycznej i empirycznej), polityki monetarnej oraz inżynierii finansowej (stanowiącej jedną z podstaw unii ekonomicznej i walutowej). Z działaniami tego rodzaju mamy do czynienia w strefie euro. Czynnikiem wzmacniającym ten kierunek będzie stworzenie systemu koordynacji polityki fiskalnej krajów członkowskich.Pozycja Problemy zadłużenia publicznego Polski na tle krajów Unii Europejskiej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Klukowski, LeszekCelem artykułu jest prezentacja głównych problemów obecnego zadłużenia Polski na tle krajów UE. Należy do nich zaliczyć: niski rating i wysokie koszty obsługi długu, wysoki poziom zadłużenia zagranicznego Skarbu Państwa, wysoki poziom deficytu podsektora rządu centralnego w ostatnich latach (z wyjątkiem 2018 r.), znaczny poziom zadłużenia SP w walutach obcych, w warunkach dużej zmienności kursów walutowych, brak długofalowej strategii długu, niespełnienie warunków wejścia do strefy euro, brak optymalizacji strategii długu w sensie ekonomicznym i inżynierii finansowej. Aktualna polityka finansowa, powodująca znaczny wzrost wydatków budżetowych w 2019 r. i w latach następnych, nie sprzyja rozwiązaniu tych problemów. Kierunek zadłużenia Polski w latach po kryzysie z 2008 r. nie jest zgodny z niekryzysowymi krajami UE, w szczególności w zakresie obniżenia rentowności długu i kosztów obsługi. Nie znajduje uzasadnienia brak terminu przystąpienia do strefy euro, tj. pozostawanie w nielicznej grupie krajów bez wspólnej waluty i z niskim poziomem PKB. Osiągnięcia Polski w zakresie redukcji zadłużenia w końcówce ubiegłego wieku oraz sytuacja krajów „zdrowych finansów publicznych” implikuje kierunki optymalizacji strategii zadłużenia. Wiele problemów wymaga działań w krótszym horyzoncie czasowym (ok. pięcioletnim): obniżenie długu (w relacji do PKB) do poziomu z 2000 r., uzyskanie ratingu co najmniej A+ (według S&P), osiągnięcie kosztów długu nieprzekraczających 1% PKB, podjęcie działań na rzecz przystąpienia do strefy euro.