Seniorzy „niewykluczeni” cyfrowo

Artykuł opisuje sposoby i zakres korzystania przez polskich seniorów z technologii cyfrowych. Starsi ludzie w powszechnej opinii są uznawani za osoby wykluczone cyfrowo, a więc mające trudności z obsługą Internetu oraz sprzętu, który służy do łączenia się z nim. W artykule został przedstawiony wybiórczy przegląd badań, które zdają się przeczyć tezie o wykluczeniu cyfrowym seniorów. Coraz częściej są oni aktywnymi bywalcami wirtualnego świata, szereg czynności realizują przez Internet i doceniają korzyści, jakie on im przynosi. Seniorzy stanowią znaczącą grupę zarówno w społeczeństwie polskim, jak i w społeczeństwie całej Unii Europejskiej. Z biegiem lat ich odsetek w stosunku do ogółu społeczeństwa będzie się zwiększał. Aby zobrazować ten fakt, znaczną część artykułu zajmuje opis miejsca seniorów w strukturze demograficznej Polski wraz z prognozami na przyszłość w tym obszarze. Kolejno opisano korzystanie z technologii cyfrowych przez osoby starsze, zwłaszcza w odniesieniu do Internetu i urządzeń służących do jego obsługi. Przenalizowano możliwe powody niechęci osób starszych do korzystania z technologii IT oraz opisano przykładowe programy rządowe mające służyć aktywizacji seniorów w tym zakresie. Następnie przytoczono wyniki badań na temat korzystania przez ludzi starszych z bankowości internetowej oraz z handlu online, co pokazało, iż w przeciągu ostatniej dekady znacząco zmieniło się ich podejście do tych aktywności i stali się oni czynnymi uczestnikami rynku usług online. Zwrócono uwagę, jak ważną determinantą jest tu wiek, od którego daną osobę można uznać za seniora, gdyż wyniki badań znacznie różnią się w zależności od tego, czy analizie poddaje się osoby w wieku 60+ czy też w wieku 65+. W podsumowaniu uznano, iż współczesnych seniorów nie powinno się już określać jako wykluczonych cyfrowo, pomimo iż nadal taki stereotyp jest powszechny w społeczeństwie.

The article describes the ways and scope of using digital technologies by Polish seniors. Older people are commonly considered to be digitally excluded people, and thus have difficulties with using the Internet and the equipment that is used to connect to it. The article presents a selective review of research that seems to contradict the thesis on the digital exclusion of seniors. More and more often they are active visitors of the virtual world, they carry out a number of activities via the Internet and appreciate the benefits it brings them. Seniors constitute a significant group both in Polish society and in the society of the entire European Union. Over the years, their percentage in relation to the general population will increase. To illustrate this fact, a significant part of the article describes the place of seniors in the demographic structure of Poland along with forecasts for the future in this area. The use of digital technologies by older people is described successively, especially with regard to the Internet and its devices. Possible reasons for the reluctance of older people to use IT technologies were analysed and exemplary government programs aimed at activating seniors in this area were described. Next, the results of research on the use of internet banking and online commerce by older people were presented, which showed that over the last decade their approach to these activities has changed significantly and they have become active participants in the online services market. Attention was drawn to the importance of the determinant of the age from which a given person can be considered a senior, as the results of the research differ significantly depending on whether the analysis covers people aged 60+ or 65+. In conclusion, it was accepted that modern seniors should no longer be defined as digitally excluded, despite the fact that this stereotype is still common in society.