Polacy na uroczystościach ku czci Františka Palackiego i I Zjeździe Dziennikarzy Słowiańskich w Pradze w 1898 roku

Niniejszy artykuł omawia przebieg jubileuszu 100-lecia urodzin Františka Palackiego i towarzyszącego mu I Zjazdu Dziennikarzy Słowiańskich w Pradze w 1898 r. z perspektywy galicyjskich Polaków. Praca bazuje na kwerendzie prasy galicyjskiej, w tym przede wszystkim takich gazet, których członkowie redakcji byli obecni w Pradze. Rezultatem przeprowadzonych badań jest próba rekonstrukcji wydarzeń w stolicy Czech, a także ukazanie, jak Polacy postrzegali głoszone przez Czechów idee. O ile Polacy byli zgodni co do potrzeby współpracy między poszczególnymi narodami słowiańskimi celem zabezpieczenia praw narodowych w monarchii habsburskiej, o tyle różnili się z Czechami w zakresie metod działania oraz szukania sojuszników. Najwięcej kontrowersji wzbudziło zaproszenie przez organizatorów rosyjskiej delegacji. Choć współpraca między dziennikarzami słowiańskimi była kontynuowana na kolejnych zjazdach dziennikarskich aż do 1912 r., to właśnie obecność i zaangażowanie Rosjan zadecydowało o wycofaniu się Polaków z ostatnich spotkań.

The article describes the course of 100 years’ jubilee of František Palacki’s birthday and the accompanying 1st Congress of Slavic Journalists in Prague in 1898 from the perspective of Galician Poles. The study is based on the search query in major Galician newspapers, including those whose editorial staff was present in Prague. The result of the conducted research is the attempt at reconstructing events which occurred in the capital of Czechia and at showing how Poles perceived the ideas promulgated by Czechs. Poles agreed with the need for cooperation between particular Slavic nation in order to secure national rights in the Habsburg Monarchy, but disagreed with Czechs in terms of methods of operation and searching for allies. The biggest controversy was aroused by the Russian delegation invited by the organisers. Although the cooperation between Slavic journalists was continued at the successive journalistic congresses until 1912, it is the Russian presence and involvement that would decide about Poles’ withdrawal from the last meetings.