Budowa somatyczna, warunki społeczno-ekonomiczne i styl życia jako czynniki modyfikujące wybrane cechy fizjologiczne młodzieży akademickiej Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Abstrakt
The doctoral dissertation concerns the students of University of Rzeszow, people in a particular period in life when they are pressured to undertake specific behaviours often of negative impact on their health. The problems of influence of various factors on human organism remains important and valid especially in the context of the so-called lifestyle diseases that have become an increasingly serious problem also in our country and occur in increasingly younger people. The research includes 428 female and 303 male students from two departments: Faculty of Biology and Agriculture and Faculty of Physical Education. The objective of the research was to learn about mutual relationships between genetic, socioeconomic and lifestyle factors and selected physiological and morphological characteristics of human organism. To accomplish it, various research tasks were performed using anthropometric and survey methods. The dissertation provides a description of somatic composition of the students, especially from the point of view of body mass and distribution of fat tissue in the body. Information was gathered on characteristics of their lifestyle and occurrences of musculoskeletal pain of the spine, and measurements of systolic and diastolic blood pressure were taken. The research allowed for assessment of the relationship between somatic composition, socioeconomic conditions and lifestyle and selected physiological characteristics of young people and the relationship between their socioeconomic situation and lifestyle and their somatic composition. The relationship between the type and year of studies, body composition and selected physiological characteristics of the students was studied as well. Usefulness of selected somatic indicators in assessment of body fat content was evaluated. New system for classification of people as to body fat content and distribution was developed, the so called adiposity phenotypes. The key for Kretschmer’s somatic typology was updated, the body frame types were characterised from the point of view of body mass and adiposity and from the point of view of occurrence of any musculoskeletal pain of the spine and aortic blood pressure values.
Rozprawa doktorska dotyczy młodzieży akademickiej Uniwersytetu Rzeszowskiego, czyli osób, które znajdują się w szczególnym okresie życia wymuszającym na nich określone, często negatywnie wpływające na zdrowie zachowania. Problematyka związku różnego rodzaju czynników z cechami organizmu człowieka wciąż nie traci swojej ważności i aktualności, zwłaszcza w kontekście tzw. chorób cywilizacyjnych, które stają się coraz większym problemem również w naszym kraju i dotykają coraz młodsze osoby. W badaniach uwzględniono 428 studentek oraz 303 studentów z dwóch wydziałów: Biologiczno-Rolniczego i Wychowania Fizycznego. Celem badań było poznanie i analiza wzajemnych związków między czynnikami genetycznymi, społeczno-ekonomicznymi oraz czynnikami związanymi ze stylem życia a wybranymi cechami fizjologicznymi i morfologicznymi organizmu człowieka. Do jego realizacji posłużono się szeregiem zadań badawczych, które zostały przeprowadzone z wykorzystaniem metod antropometrycznych oraz metody ankietowej. W pracy określono budowę somatyczną studentów zwłaszcza pod kątem tęgości budowy ciała i sposobu rozkładu tłuszczu w organizmie. Zebrano informacje dotyczącej cech ich stylu życia i występowania bólów mięśniowo - szkieletowych kręgosłupa oraz zbadano wartości ciśnienia skurczowego i rozkurczowego krwi. Badania pozwoliły ocenić zależności między budową somatyczną, warunkami społeczno-ekonomicznymi i stylem życia a wybranymi cechami fizjologicznymi młodzieży oraz zależności między sytuacją społeczno-ekonomiczną i stylem życia a ich budową somatyczną. Zbadano także związek między rodzajem i rokiem studiów a budową ciała i wybranymi cechami fizjologicznymi studentów. Oceniono użyteczność wybranych wskaźników somatycznych do szacowania zawartości tłuszczu w organizmie. Opracowano nową klasyfikację osób pod kątem zawartości i sposobu rozkładu tkanki tłuszczowej w organizmie tzw. fenotypy otłuszczenia. Zaktualizowano klucz do somatotypologii Kretschmera, scharakteryzowano typy budowy ciała pod względem tęgości budowy i otłuszczenia organizmu oraz pod względem występowania bólów mięśniowo-szkieletowych kręgosłupa i wartości ciśnienia tętniczego krwi.
Opis
Słowa kluczowe
Budowa somatyczna , styl życia , otyłość , ciśnienie tętnicze krwi , bóle mięśniowo-szkieletowe kręgosłupa , Somatic composition , lifestyle , obesity , blood pressure , musculoskeletal pain of the spine
Cytowanie