Celem artykułu jest: refleksja nad teorią i praktyką, dotyczącą likwidowania i ograniczania nierówności społecznych i zapewnienia ładu strukturalnego oraz przedstawienie mechanizmów utrwalających takie nierówności w teorii i w praktyce; omówienie roli i znaczenia aksjomatów i niezrelatywizowanych wartości w likwidowaniu nierówności i pokazanie, jakie skutki wywołuje praktyka zastępowania ich przez paradygmaty. Wniosek podstawowy: we współczesnym świecie nierówności społeczne są faktem i trzeba odpowiedzieć na pytanie, czy będziemy je likwidować jako efekt końca rury, czy też podejmujemy próbę usuwania ich źródeł i przyczyn?

The aim of the study is to discuss the theory and practice of limiting social inequalities and building structural order as well as to present some mechanisms that consolidate such inequalities in theory and practice. Moreover, there are described the role and importance of the axioms and unrelated values in limiting inequalities and the results of their substitution by paradigms. The conclusion is that in modern world social inequalities constitute the reality and it is necessary to answer the question whether we are going to limit just their results or we take the effort to eliminate their sources.