Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 29 (2012)
URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/6986
Przeglądaj
Ostatnio nadesłane materiały
Pozycja Międzynarodowe Targi Rzeszowskie jako instrument rozwoju funkcji metropolitalnych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Siorek, MonikaW niniejszym artykule miasto Rzeszów scharakteryzowane zostało w kategoriach miasta targowego. Przedstawiono także aspekty obszarów metropolitalnych oraz ich podstawowe funkcje. Artykuł ma na celu ocenę wypełniania przez miasto Rzeszów funkcji metropolitalnych, w tym zwłaszcza związanych z organizacją imprez targowych o znaczeniu wykraczającym poza wymiar lokalny. Poruszony został również temat działań jakie należałoby podjąć, aby miasto Rzeszów mogło stać się w przyszłości obszarem metropolitalnym. Do przedstawienia danych empirycznych wykorzystane zostały metoda opisowa, porównawcza, a także przeprowadzona została ankieta wśród uczestników targów.Pozycja The Importance of City Image in Socio-Economic Development(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Raszkowski, AndrzejThe article discusses selected problems referring to the role of image in the context of city social and economic development. Its initial part presents theoretical aspects of city image placing particular emphasis on its definition, listing the addressees of activities related to city image creation and characterizing the important functions played by the city image. Next, the role of image in socio-economic city development is discussed from the perspective of strengthening its investment attractiveness, as well as the dimensions of investment advantages, including the key role of image, are presented. Positive impact of image, on the selected spheres of city functioning, is also discussed and supplemented by broader characteristics of its influence on the social sphere.Pozycja Inwestycje infrastrukturalne czynnikiem poprawy spójności terytorialnej obszarów górskich(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Baran, EwaPoprawa spójności sprowadza się do wyrównywania istniejących dysproporcji rozwojowych pomiędzy regionami, w tym terenów wiejskich. Jest to wiodący cel polityki strukturalnej UE realizowany poprzez stworzenie instrumentów finansowych m.in. wspierających inwestycje infrastrukturalne. Efekty działań samorządów terytorialnych w zakresie rozwoju infrastruktury technicznej decydują zarówno o lokalnych możliwościach rozwoju społeczno-gospodarczego, jak również o dostępie do dóbr publicznych obszarów górskich dla szerszego grona społeczeństwa. W ujęciu regionalnym zmiany w tym zakresie określają także stopień poprawy ich spójności na poziomie lokalnym. Przeprowadzone badania wykazały wprawdzie poprawę istniejącego stanu, ale zauważalne jest nadal występowanie znacznych dysproporcji w dostępie do lokalnej infrastruktury, co ogranicza realizację podstawowych funkcji obszarów górskich. Ze względu na utrudnienia naturalne i specyfikę walorów, wymagają one realizacji polityki wspierającej ich dalszy rozwój, którego podstawę stanowią poszczególne elementy infrastruktury technicznej.Pozycja Poziom infrastruktury technicznej i społecznej jako indykator i stymulator rozwoju regionalnego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Kapusta, FranciszekInfrastruktura to środki techniczne i instytucje niezbędne do zapewnienia należytego funkcjonowania działalności produkcyjnej i usługowej oraz kształtowania pożądanych warunków życia ludności. Analizowana w pracy infrastruktura techniczna i społeczna spełnia funkcje wskaźników rozwoju badanych województw (regionów), a zarazem stymulatora działań przedsiębiorczych. Zastosowane w badaniach metody pozwoliły na stwierdzenie: a) zróżnicowania poziomu infrastruktury w ujęciu wojewódzkim i między nimi, b) dodatniego wpływu poziomu infrastruktury na poziom produktu krajowego brutto i nominalne dochody na 1 mieszkańca, c) zależności rozwoju przedsiębiorczości od poziomu infrastruktury.Pozycja Społeczne i ekonomiczne konsekwencje likwidacji jednostki wojskowej na przykładzie wybranych gmin(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Sirko, StanisławW artykule przedstawiono wybrane wyniki badań, które przeprowadzono wśród mieszkańców gmin, przedstawicieli samorządów lokalnych i żołnierzy, których jednostki stacjonują na terenie tych gmin. Realizując je dążono do poznania opinii badanych w zakresie wpływu jednostki wojskowej na sytuację społeczno-ekonomiczną w gminach oraz konsekwencje dla społeczności lokalnej w wyniku jej likwidacji.Pozycja Aktywność ekonomiczna ludności na wybranych przygranicznych obszarach wiejskich w południowo-zachodniej Polsce(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Łabędzki, HenrykBadania przeprowadzono w oparciu o dane z ankietyzacji 114 losowo wybranych gospodarstw domowych w sześciu gminach położonych w pobliżu granicy państwowej z Niemcami i Czechami. Przedmiotem analiz była aktywność zawodowa ludności wiejskiej z uwzględnieniem rodzaju i czasu pracy zarobkowej. Obliczony dla ludności w wieku produkcyjnym współczynnik aktywności zawodowej jest dość wysoki i wynosi 72,5%, z tego 58,3% stanowią osoby pracujące. Zdecydowanie najpopularniejszym zajęciem ludności wiejskiej na przygraniczu była praca najemna, następnie praca we własnym gospodarstwie rolnym, a dopiero na trzeciej kolejności praca w ramach działalności gospodarczej prowadzonej na własny rachunek. Główne branże działalności na własny rachunek prowadzonej przez ludność wiejską przygranicza to handel, hotelarstwo (wraz z agroturystyką) oraz nieco rzadziej warsztaty mechaniczne. Prawie wszystkie powyższe usługi były nastawione na obsługę klientów spoza badanego obszaru. Badania potwierdziły duże problemy z wejściem na rynek pracy ludzi młodych z wykształceniem wyższym.Pozycja Efekty współpracy transgranicznej wybranych gmin partnerskich Euregionu Glacensis(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Żochowska, Małgorzata; Marek, AnetaJednym ze specyficznych uwarunkowań rozwoju obszarów górskich i transgranicznych jest współpraca transgraniczna, która realizowana jest ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007–2013 za pośrednictwem Euroregionu Glacensis. W artykule przedstawiono efekty współpracy transgranicznej górskiej gminy Bystrzyca Kł. z głównym partnerem czeskim Ústí nad Orlicí. W 8 naborach Bystrzyca Kł. zrealizowała 18 projektów z beneficjentami czeskimi w latach 2008–2012 na kwotę 395 859,18 euro. Pozyskane środki unijne prowadzą do wszechstronnego rozwoju gminy. Gmina posiada wieloletni bogaty dorobek w dziedzinie współpracy transgranicznej. Jej działania stanowią najlepszy przykład polsko-czeskiej współpracy transgranicznej. Jest to zasługa dobrze działającego, aktywnego samorządu lokalnego gminy. Współpraca transgraniczna zaowocowała akcjami promocyjnymi, tworzeniem punktów informacji turystycznej, organizacją imprez sportowych propagujących zdrowy styl życia, imprez kulturalnych, wycieczek krajoznawczych i in. Gmina planuje kontynuację projektów w następnych latach.Pozycja Współpraca transgraniczna województwa zachodniopomorskiego w świetle opinii mieszkańców regionu(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Król-Směták, Dominika; Zając, KarolinaArtykuł wskazuje istotne elementy współpracy polskiego regionu zachodniopomorskiego z przygranicznymi regionami niemieckimi, a jego celem jest wskazanie potencjału, który tkwi w działaniach na rzecz współpracy transgranicznej. W artykule zaprezentowano podstawowe akty prawne regulujące współpracę transgraniczną, a także politykę Unii Europejskiej wobec regionów Meklemburgia- Pomorze Przednie i Brandenburgia oraz Rzeczpospolitą Polską (województwo zachodniopomorskie). Jednym z działań podjętych przez Unię Europejską, wobec wspomnianych regionów jest program Interreg IVa na lata 2007–2013. Przedmiotem referatu jest również wskazanie i charakterystyka działań, w ramach ww. programu, jakie miały miejsce na terenie Polski i Niemiec w 2011 roku. Ponadto autorki badają poziom wiedzy wśród mieszkańców zachodniopomorskiego dotyczący współpracy transgranicznej, jaka została podjęta we wspomnianym województwie. Do badania tego zagadnienia posłużyła anonimowa ankieta przeprowadzona wśród mieszkańców, wskazująca, że świadomość społeczeństwa jest bardzo niska i pozostawia wiele do życzenia. Ponadto autorki twierdzą, że programy unijne jednoczą oraz pozwalają wymieniać się doświadczeniami w różnych dziedzinach życia. Dzięki temu istnieje szansa, że zmniejszą się uprzedzenia do innych narodów oraz kultur.Pozycja Lokalne Grupy Działania a kreowanie rozwoju regionalnego w województwach pomorskim i zachodniopomorskim(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Czapiewska, GabrielaProblem zwiększenia udziału społeczności lokalnych w życiu społeczno-gospodarczym miejscowości, gminy, czy regionu znajduje się w głównym nurcie zainteresowania zwolenników koncepcji zorganizowanej współpracy międzysektorowej w zarządzaniu zasobami i rozwojem regionalnym. Warunkiem pobudzania zaangażowania społeczności lokalnej w rozwój obszaru oraz lepszego wykorzystania jego zasobów jest budowanie kapitału społecznego na wsi. W artykule przedstawiono wpływ środków Unii Europejskiej na pobudzenie inicjatyw społeczności wiejskich województw pomorskiego i zachodniopomorskiego. Zaprezentowano idee funkcjonowania Lokalnych Grup Działania (LGD), realizujących inicjatywę Leader oraz ukazano ich znaczącą rolę we wdrażaniu procesów innowacyjnych na wsi. Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich nie jest możliwy bez bezpośredniego i szerokiego udziału mieszkańców wsi. Lokalne Grupy Działania przez aktywizację mieszkańców obszarów wiejskich przyczyniają się do kreowania rozwoju regionu.Pozycja Specjalne strefy ekonomiczne jako instrument wsparcia rozwoju regionalnego na przykładzie specjalnej strefy ekonomicznej Euro-Park Mielec(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Frańczuk, MałgorzataSpecjalne strefy ekonomiczne są istotnym instrumentem polityki regionalnej mającym na celu wsparcie rozwoju regionów w Polsce. Dzięki możliwości skorzystania z preferencji podatkowych przez inwestorów prowadzących działalność w obszarze stref, lokalizacji w pobliżu ważnych węzłów komunikacyjnych, działkę przygotowaną pod inwestycję w konkurencyjnej cenie itp., obserwuje się napływ inwestycji do stref. W niniejszej pracy szczegółowemu badaniu poddano pierwszą powstałą strefę w Polsce: specjalną strefę ekonomiczną Euro-Park Mielec. Pozytywny aspekt jej funkcjonowania potwierdzają wyniki analizy danych przeprowadzonej dla lat 2008–2010 na podstawie raportów opublikowanych przez Ministerstwo Gospodarki.Pozycja Udział producentów pierwotnych w pozyskiwaniu środków finansowych na systemy jakości żywności(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Stec, Sławomir; Stec, ArturZapewnienie wysokiej jakości i bezpieczeństwa żywności stało się jednym z priorytetów Wspólnej Polityki Rolnej prowadzonej zarówno na poziomie Unii Europejskiej, jak i poszczególnych państw do niej wchodzących, w tym Polski. W związku z tym w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 zostało zaproponowane działanie 132 mające na celu specjalne wsparcie dla producentów pierwotnych uczestniczących w unijnych i krajowych systemach żywności. Wspomniane działanie zostało uruchomione 16 kwietnia 2009 roku, zaś pierwsze decyzje o przyznaniu pomocy zostały wydane pod koniec 2009 roku. Z tego też względu w tym roku pozytywnie rozpatrzono zaledwie 1,91% złożonych wniosków. Do końca 2011 roku wnioskowano o kwotę 108 226 670 zł, zawarto umowy na 87 772 830 zł, zaś wypłacono zaledwie 7 172 755,88 zł. Najwięcej wniosków złożono w województwie małopolskim (13,2% w skali kraju), natomiast najmniej w województwie opolskim, bo zaledwie 0,3%.Pozycja The Role of the Food Industry in the Development of Eastern Poland(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Szczepaniak, IwonaThe long-standing agricultural traditions of Eastern Poland, the reasonably equitable distribution of agricultural production potential, the experience of companies in international cooperation, and clean environment facilitate the development of agri-food processing in this region. The food industry is one of the best-developed sectors in Eastern Poland, whereas in the Lubelskie (fruit and vegetables, meat and milling), Podlaskie (dairy) and Warmińsko-Mazurskie (meat, poultry and fodder) voivodeships it is much more developed than in the remaining two voivodeships. The food industry located in Eastern Poland plays a very important role in the overall Polish food industry. The significant participation of the producers in international trade, the large interest of foreign investors in Polish companies producing food products in the region, and the existence of many clusters, confirm the strong position of the food industry in the Eastern Poland region. The food industry may constitute one of the sources of the competitive advantage of the region. Thanks to agri-food products it will be possible to promote the food of Eastern Poland, its producers, and the whole region, in the country and abroad.Pozycja Produkt turystyki wiejskiej i agroturystyki w Górach Świętokrzyskich(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Nowak, Ewa; Korab, IzabelaArtykuł przedstawia wyniki badań dotyczących charakterystyk gospodarstw agroturystycznych w Górach Świętokrzyskich i sposobów przekształcania przez nie naturalnego potencjału tego obszaru w autentyczny produkt turystyczny, który odzwierciedla podażową stronę turystyki. Celem opracowania było określenie profilu kwaterodawców, ocena zdolności i profesjonalizmu gospodarstw agroturystycznych w obsłudze ruchu turystycznego i identyfikacja bieżącego i potencjalnego produktu turystyki wiejskiej oferowanego przez kwaterodawców w Górach Świętokrzyskich. Identyfikacja i ocena kluczowych problemów, które dotykają dostawców usług z terenów wiejskich była możliwa dzięki wykorzystaniu kwestionariusza wywiadu. W opracowaniu wykorzystano wyniki badań prowadzonych w okresie czerwiec – lipiec 2011 r. w 30 gospodarstwach agroturystycznych.Pozycja Wybrane aspekty rozwoju partnerstwa turystycznego w regionie w kontekście podnoszenia atrakcyjności wiejskiego obszaru recepcji(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Kuźniar, WiesławaW opracowaniu przedstawiono wybrane aspekty kształtowania partnerstwa w regionie w kontekście rozwoju zintegrowango produktu w turystyce wiejskiej. Na tle rozważań teoretycznych odnoszących się do istoty i uwarunkowań rozwoju partnerstwa turystycznego zaprezentowano wyniki badań przeprowadzonych w formie wywiadu bezpośredniego wśród 30 wójtów/ burmistrzów z gmin wiejskich i miejsko-wiejskich woj. podkarpackiego. Wśród badanej grupy gmin 15 jednostek posiadało wysoko rozwiniętą funkcję turystyczną, natomiast pozostałe 15 znajdowało się na początkowym etapie jej rozwoju. Wyniki badań wskazują na zróżnicowany poziom partnerstwa turystycznego, które w gminach o wysokim stopniu rozwoju turystyki jest już w zaawansowanej fazie. Działa tam wiele organizacji pozarządowych, podejmujących ciekawe inicjatywy w zakresie turystyki wiejskiej. Inspiracją do tworzenia partnerskich inicjatyw są „ludzie z pasją”, reprezentujący zazwyczaj lokalne stowarzyszenia i fundacje, których oryginalne pomysły i determinacja stanowi źródło sukcesu w partnerstwie turystycznym.Pozycja Uwarunkowania rozwoju turystyki wiejskiej na terenie Dolnego Śląska ze szczególnym uwzględnieniem obszarów górzystych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Kurtyka-Marcak, IzabelaW opracowaniu dokonano analizy uwarunkowań rozwoju turystyki na obszarach wiejskich Dolnego Śląska ze szczególnym uwzględnieniem terenów górskich. Wykazano, że rozwój agroturystyki może stanowić alternatywne formy działalności małych gospodarstw rolnych gospodarujących w niekorzystnych warunkach do produkcji rolniczej. Spośród różnych rodzajów działalności pozarolniczej świadczenie usług turystycznych oparte jest na atrakcyjności środowiska przyrodniczego, a także na przedsiębiorczości oraz otwartości gospodarzy. Badania wykazały, iż działalność agroturystyczna generowała dodatkowe dochody, a ich wysokość uzależniona była od liczby lat świadczenia usług oraz od rodzaju oferty.Pozycja Wsparcie instytucjonalne działalności agroturystycznej. Przykład województwa świętokrzyskiego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Kiniorska, Iwona; Pałka, Ewa; Wrońska-Kiczor, JaninaAgroturystyka jako forma wypoczynku na obszarach wiejskich rozwija się już od dłuższego czasu. Ma ona swój udział w wielofunkcyjnym rozwoju terenów wiejskich i w obecnym czasie jest ekonomicznym wsparciem rolnictwa. W Polsce proces jej rozwoju był uzależniony często od uwarunkowań zewnętrznych (jak pomoc z funduszy restrukturyzacyjnych).Pozycja Rola zarządzania w funkcjonowaniu samorządu gminnego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Grzebyk, Mariola; Filip, PaulinaWe współczesnym społeczeństwie i systemie gospodarki rynkowej samorząd terytorialny, w tym gminny, stał się samodzielnym podmiotem gospodarującym. Dysponuje on określonym zakresem swobody w decydowaniu o sobie i drodze swojego rozwoju. Gmina przestała funkcjonować w paradygmacie administrowania, a zaczęła w obszarze zarządzania. Stąd celem artykułu jest zwrócenie uwagi na znaczenie i miejsce zarządzania w jej funkcjonowaniu.Pozycja Administracja lokalna w rozwoju gospodarstw rolnych – na przykładzie gminy Pilzno(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Szopiński, WiesławW opracowaniu podjęto próbę ukazania wpływu jednostek samorządu terytorialnego na funkcjonowanie producentów rolnych w warunkach gospodarki rynkowej. Zagadnienia te zostały wzbogacone o wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród 73 właścicieli gospodarstw rolnych w gminie Pilzno. Przeprowadzona analiza teoretyczna i empiryczna pozwala stwierdzić, że poruszany problem jest niezwykle ważny i aktualny. Pomoc jednostek samorządowych w tworzeniu i prowadzeniu nowoczesnych gospodarstw rolnych staje się elementem coraz bardziej istotnym w środowisku wiejskim. Analiza danych empirycznych pozwala stwierdzić, że działania realizowane przez samorządy gmin są w miarę pozytywnie postrzegane przez właścicieli gospodarstw rolnych w gminie Pilzno.Pozycja Doradztwo rolnicze i samorząd rolniczy województwa łódzkiego w opinii producentów rolnych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Borkowska, Małgorzata; Kruszyński, MichałCelem artykułu jest poznanie opinii łódzkich producentów rolnych na temat funkcjonowania państwowego doradztwa rolniczego oraz ocena roli izb rolniczych działających na terenie woj. łódzkiego. Badania zostały przeprowadzone na grupie 300 rolników za pomocą metody wywiadu kierowanego przy użyciu kwestionariusza wywiadu w roku 2011. Z badań wynika, iż producenci rolni pozytywnie oceniają działalność RZD ŁODR co nie oznacza, że nie dostrzegają oni konieczności zmian w bardzo wielu aspektach działalności doradczej. Na podstawie badań dotyczących ośrodków doradztwa rolniczego można sformułować wniosek mówiący o zmieniającym się charakterze doradztwa rolniczego, w którym na znaczeniu traci poradnictwo w zakresie agrotechniki i zootechniki, a niezwykle popularne stają się aspekty związane z ułatwieniem pozyskiwania funduszy zewnętrznych, zwłaszcza oferowanych gospodarstwom przez mechanizmy WPR. Z kolei działalność Izb Rolniczych w opinii rolników jest mało efektywna, nie utożsamiają się oni z samorządem rolniczym (Izbami Rolniczymi) i dopuszczają możliwość zupełnej likwidacji Izb Rolniczych.Pozycja Ocena wpływu wybranych instytucji na rozwój gospodarstw rolnych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Grzybek, Maria; Kawa, MartaW opracowaniu przedstawiono otoczenie instytucjonalne oraz jego wpływ na rozwój gospodarstw rolnych. Oddziaływanie otoczenia instytucjonalnego zostało scharakteryzowane poprzez ocenę działalności urzędu gminy, izb rolniczych, które reprezentują interesy rolników oraz banków. Badania zrealizowano w 2011 roku, przeprowadzając bezpośredni wywiad z właścicielami gospodarstw rolnych, przy użyciu anonimowego kwestionariusza ankiety. Badania zostały przeprowadzone wśród 200 właścicieli gospodarstw rolnych. Rozwój obszarów wiejskich w odniesieniu do rolnictwa wymaga stworzenia dobrze funkcjonującego otoczenia instytucjonalnego. Instytucje mają do spełnienia wiele ważnych funkcji mających podstawowe znaczenie dla rozwoju gospodarstw rolnych.