Ochrona zasobów natury i rodziny w perspektywie aksjologicznej

Obrazek miniatury
Data
2021
Autorzy
Woźniak, Michał Gabriel
Tytuł czasopisma
ISSN
Tytuł tomu
Wydawnictwo
Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Abstrakt
Autor artykułu przyjmuje założenie, że depozyt wartości duchowych jest istotną siłą sprawczą woli poznawania funkcji odpowiedzialności, szukania ex ante skutecznych środków działania dla życia w dobrostanie i równoczesnego bycia dobrym i dlatego nie może być pomijany w rozwiązywaniu zagrożeń rozwojowych człowieka, w tym również w zakresie ograniczania ryzyka ekologicznego. Z perspektywy aksjologicznej sens efektywności ekonomicznej, wzrostu aktywów biznesowych i konkurencyjności staje się oczywisty wówczas, jeśli jest umocowany w mechanizmach koordynacji, instytucjach, narzędziach regulacji i strategiach działania przynoszących pozytywne odzwierciedlenie w dobrostanie odnoszącym się do całej przestrzeni rozwoju zintegrowanego, obejmującej nie tylko sferę ekonomii, społeczną, natury, ale również duchową i biologii ludzkiej, polityczną, wiedzy, technologiczną i konsumpcji. Z tej perspektywy badawczej zaprezentowano refleksje nad etycznymi podstawami edukacji i wychowania dla poszanowania zasobów natury i rodziny. Poprzedzono je ukazaniem najważniejszych koncepcji zmniejszania ograniczeń dla rozwoju ze strony sfery natury oraz krytyki lansowanych programów ochrony jej zasobów. Z tych refleksji wywiedziono celowość uruchomienia mechanizmów oddolnego pchania innowacji i wymuszania strategii proekologicznych spójnych ze zharmonizowanym we wszystkich sferach bytu ludzkiego rozwojem. Wskazano też na potrzebę modernizacji kapitału ludzkiego opartą na uporządkowanych aksjologiczne celach z wykorzystaniem w tym celu również instytucji rodziny i religii.
The author of the article assumes that the deposit of values is an important driving force of the will to discover the function of responsibility, to search ex ante for effective means of action for life in well-being and at the same time to be ethical, and therefore it cannot be ignored in solving human development risks, including ecological risk reduction. From an axiological perspective, the sense of economic efficiency, growth of business assets and competitiveness become evident if they is anchored in the coordination mechanisms, institutions, regulatory tools and action strategies that bring positive effects in well-being relating to the entire space of integrated development, including not only the economic, social, and natural, but also spiritual and human biology, political, knowledge, technological, and consumption spheres, respecting the synergies and entropies arising from the coupling between them. From this research perspective, reflections on the ethical foundations of education and upbringing for the respect of nature and the family are presented. They are preceded by the presentation of the most important concepts of constraints on development from the sphere of nature and the criticism of the promoted programmes of nature conservation. From these reflections, it was concluded that it is advisable to activate the mechanisms of bottom-up innovation pushing and enforcing pro-ecological strategies coherent with harmonised development in all spheres of human existence. It was also pointed out that there is a need to modernise human capital based on axiologically ordered goals, also using for this purpose the institutions of family and religion.
Opis
Słowa kluczowe
rozwój zrównoważony , kryzys ekologiczny , polityka proekologiczna , aksjologia ekorozwoju , edukacja ekologiczna , sustainable development , environmental crisis , environmental policy , axiology of eco-development , environmental education
Cytowanie
Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 66(2)/2021, s. 155–181