Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 34 (2013)
URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/6595
Przeglądaj
Ostatnio nadesłane materiały
Pozycja Agrarian Transformations in the Countries of EU: Experience for Ukraine(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Vazhynsky, Fedir Anatoliyovych; Zhovtanetsky, Vsevolod IvanovychThe purpose of the article is the study of foreign experience of agricultural economics in the EU and its possible use in Ukraine. Study of foreign experience as in the plan of exposure of general lines, so in the plan of selection of features, dictated by national or regional features, has the defined value for generalization of experience, exposure of tendencies and conformities to law, making of principles and steps of domestic agrarian reform and agrarian policy.Pozycja The Convergence of Economic Models of Environment Protection of Ukraine and the European Union(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Obolenska, Tatiana; Leshchenko, KaterynaThe issues of environmental management are considered in the article, a comparative analysis of the environmental management in Ukraine and Poland is conducted. The authors propose a new model of environmental management in Ukraine in the context of its convergence with the EU.Pozycja Innovational Development and its Regulation (International Experience)(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Kolodiychuk, Anatoliy VolodymyrovychIn the article the characteristics of the state innovation policy related to the use of specific measures aimed at accelerating the development of innovative, as well as the distribution of the role of government and the private sector in these processes are analyzed. On the basis of the analysis the patterns of incentive measures of innovative activity, factors that favor or impede innovative development and state innovation policy components that are used to develop the national innovation system are revealed.Pozycja Wpływ polskich bezpośrednich inwestycji zagranicznych na rozwój gospodarczy rejonu jaworowskiego w obwodzie lwowskim na Ukrainie(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Bis, JakubW artykule analizie poddano wpływ polskich BIZ na rozwój gospodarczy rejonu jaworowskiego w obwodzie lwowskim na Ukrainie. Praca charakteryzuje sytuację ekonomiczno-społeczną rejonu jaworowskiego oraz działalność Specjalnej Strefy Ekonomicznej „Jaworów”. Rejon jaworowski posiada jeden z największych potencjałów rozwojowych wśród okręgów przemysłowych obwodu lwowskiego. W porównaniu do roku 1999 liczba bezrobotnych w rejonie spadła z poziomu 6740 do 2210 w roku 2009. Największy udział w strukturze podmiotów gospodarczych mają przedstawiciele handlu hurtowego i detalicznego (20,9%) oraz przemysłu (20,4%). Bilans 6 lat funkcjonowania przedsiębiorstw zlokalizowanych w Specjalnej Strefie Ekonomicznej „Jaworów”, okazał się być dla rejonu korzystny. W ostatnim roku funkcjonowania preferencji podatkowych liczba utworzonych miejsc pracy wynosiła 4299. Liczba osób bezrobotnych w porównaniu z rokiem 1999 zmniejszyła się ponad dwukrotnie. Średnia płaca wzrosła blisko dwukrotnie i w przedsiębiorstwach SSE wynosiła w roku 2005 około 590 UAH. Wartość kapitału zainwestowanego przez polskie BIZ w rejonie na koniec 2009 roku wynosiła 16,9 mln USD, podczas gdy rok wcześniej była to rekordowa wartość 19,9 mln USD. Inwestycje te zostały ocenione pozytywnie przez przedstawicieli władz lokalnych, którzy wymienili wiele korzyści wynikających z obecności polskiego kapitału na ich terenie: tworzenie nowych miejsc pracy, wzrost poziomu życia, zmniejszenie zjawiska wyjazdów do pracy za granicą, przyciąganie nowych inwestorów.Pozycja Ocena wyników działalności a możliwości wsparcia dla mikro i małych firm w Polsce(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Nesterowicz, RenataMikro i małe firmy stanowią niezmiernie istotny element polskiej gospodarki. Jak podają statystyki GUS – w pierwszym półroczu 2011 roku tempo wzrostu gospodarczego wyniosło 4,3% i było zbliżone do odnotowanego w 2010 roku – 3,8% i relatywnie wysokie na tle innych krajów europejskich. W przeprowadzonej analizie wyników ekonomicznych mikro i małych firm wyliczone indeksy wykazały wartości niższe niż neutralne 100, co oznacza pogarszającą się ich sytuację finansową. Również wyliczone średnie wartości indeksów za lata 2010 i 2011 potwierdzają ten stan, szczególnie w przypadku małych firm. Pocieszający jest jednak fakt, że wiele mikro i małych firm rozwija się przy wykorzystaniu unijnych i krajowych programów pomocowych.Pozycja Strategie przedsiębiorstw na rynku usług telekomunikacyjnych na przykładzie ST WIST w Łące(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Uchman-Rojek, MałgorzataW publikacji zaprezentowano rolę i znaczenie Spółdzielni Telekomunikacyjnej na rynku usług teleinformatycznych oraz scharakteryzowano strategię rozwoju firmy WIST nakierowaną na innowacyjność i postęp, co ułatwia odbiorcom z obszarów wiejskich lepszy dostęp do internetu.Pozycja Znaczenie wyceny według wartości godziwej w zarządzaniu wartością przedsiębiorstwa(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Kurek, AndrzejCelem artykułu jest prezentacja rozważań nad stosunkowo nową kategorią w finansach przedsiębiorstw jaką jest wartość godziwa. Wartość bilansowa majątku ustalona na podstawie kosztu historycznego w wielu przypadkach nie spełnia oczekiwań uczestników obrotu gospodarczego, gdyż całkowicie odbiega od wartości rynkowej. Próbą złagodzenia tego rozdźwięku stało się wprowadzenie do wyceny bilansowej nowej kategorii – wartości godziwej. Zmiany potrzeb informacyjnych użytkowników sprawozdań finansowych spowodowały konieczność dostosowania systemów rachunkowości. Jednym z przejawów takiego dostosowania jest wprowadzenie kategorii wartości godziwej do wyceny w ramach Międzynarodowych Standarów Sprawozdawczości Finansowej. Przyjęcie tej kategorii wartości oznacza wyjście naprzeciw potrzebom inwestorów, uznanych za głównych odbiorców sprawozdania finansowego i stosowanie przepływów pieniężnych do wyceny wartości przedsiębiorstwa w długim okresie, a nie tylko na potrzeby ustalenia wysokości wyniku pieniężnego w okresie bieżącym. Zastosowanie tej kategorii wyceny może więc pomóc zmniejszyć lukę pomiędzy księgową a rynkową wartością przedsiębiorstwa. Z drugiej jednak strony nie odbędzie się to bez wpływu na jakość sprawozdania finansowego, wynikającego z istoty wartości godziwej oraz sposobów jej ustalania. Dotyczy to braku pewności rzeczywistej realizacji transakcji. Prowadzone rozważania wskazują, że wycena według wartości godziwej ma coraz istotniejszy wpływ przy zarządzaniu wartością przedsiębiorstwa dzięki swym walorom poznawczym, pozwoli lepiej zidentyfikować kryteria decyzyjne oraz czynniki, które mogą przyczyniać się do wzrostu wartości przedsiębiorstwa.Pozycja Zarządzanie przez wartości jako koncepcja łącząca paradygmat etyczny i ekonomiczny we współczesnej organizacji(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Mierzwińska, LilianaCelem niniejszego opracowania jest analiza teoretyczna koncepcji zarządzania przez wartości w kontekście próby określenia jej związków z następującymi koncepcjami: etyką w zarządzaniu, społeczną odpowiedzialnością przedsiębiorstwa oraz zarządzaniem wartością przedsiębiorstwa tworzących wspólnie szerszą perspektywę postrzegania rzeczywistości organizacyjnej w świetle współczesnych paradygmatów zarządzania.Pozycja The Importance of the Operation of Small and Medium-sized Enterprises in Poland in the Context of the Economic Market Turbulence(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Kamba-Kibatshi, MarcelThere is no doubt in Poland, the activity of small and medium-sized enterprises play a key unprecedented and significant role in economic development. These companies are of fundamental importance not only for the sustainable functioning of the economy, but also allows you to take advantage of the effects of rapid development of future generations. Author of the study by testing advocates, among others, that more than 1.6 million SME operators in Poland, the dominant force of the Polish economy and the source of growth, innovation, employment and social inclusion. Small and medium-sized enterprises are characterized by flexibility and ease of adaptation to market conditions and to respond to market needs. Still the number of newly established enterprises in Poland is very high compared to that on the deaths of firms, as evidenced by the high-potential entrepreneurship Poles. According to data from the Central Statistical Office indicate that companies currently operating in Poland is a place of work for more than six and a half million people. This means that as many as 7 out of 10 workers are employees of the sector of small and medium-sized enterprises. The level of entrepreneurship Poland does not stand out from the rest of Europe. In terms of the number of active enterprises occupy sixth place in the European Union.Pozycja Wpływ współpracy na poziom konkurencyjności i aktywności innowacyjnej przedsiębiorstw(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Świadek, Arkadiusz; Płonka, MarlenaW gospodarce opartej na wiedzy współpraca w zakresie wymiany wiedzy staje się jednym z najważniejszych czynników w walce o uzyskanie przewagi konkurencyjnej. Celem artykułu jest wykazanie roli współpracy jako jednego z kluczowych czynników decydujących o pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstw. W artykule wyjaśniono pojęcia konkurencyjności, innowacyjności i kooperacji, dokonując jednocześnie podziału biorąc pod uwagę różne kryteria. Przedstawiono istotę struktur sieciowych i klastrowych. Po wyjaśnieniu tych kluczowych dla niniejszego opracowania pojęć na zakończenie opisano znaczenie kooperacji dla kształtowania poziomu konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw. Artykuł podejmuje problematykę istoty i znaczenia kooperacji pomiędzy przedsiębiorstwami i pomiędzy przedsiębiorstwami a instytucjami otoczenia biznesu w budowaniu konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw. Wskazuje, jak transformacja gospodarki i zmiany uwarunkowań globalnego rynku, doprowadziły w ostatnich latach do stwierdzenia, że jednym z kluczowych czynników na poprawę innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw jest właśnie ich wzajemna współpraca, która jest wyznacznikiem rynkowej pozycji podmiotów, a dodatkowo warunkuje możliwość odniesienia sukcesu w rywalizacji rynkowej i znacząco wpływa na poziom innowacyjności przedsiębiorstwa.Pozycja Współdziałanie gospodarcze jako element strategii rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Ujda-Dyńka, BeataWyznacznikiem efektywnego funkcjonowania współczesnych przedsiębiorstw jest umiejętność budowania i utrzymywania odpowiednich więzi z otoczeniem, których wyrazem są różnego rodzaju relacje łączące zainteresowane podmioty. W artykule przedstawiono współdziałanie gospodarcze jako strategię umożliwiającą osiąganie przewagi konkurencyjnej przez małe i średnie przedsiębiorstwa.Pozycja Institutional Maintenance of Cross-Border Projects Monitoring(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Tsisinska, Oksana; Tsybulska, YuliaThe role of cross-border projects’ monitoring in increasing of the grant funds efficiency, local budgets targeting and ensuring of the regional competitiveness is represented. The obstacles in implementing of monitoring system in Ukraineare are determined by a lot of factors. Options of the Ukrainian regions monitoring organization are examined. Functions of the responsible for cross-border projects monitoring authority are determined.Pozycja Partnerstwa jako interesariusze w modelu rządzenia wielopodmiotowego. Specyfika, tworzenie i funkcje w jednostkach terytorialnych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Kołomycew, AnnaW niniejszym artykule przedstawione zostały teoretyczne założenia modelu rządzenia wielopodmiotowego (new public governance), którego istotnym elementem są partnerstwa terytorialne. Autorka przedstawiła zasady wspominanego modelu, a także ograniczenia i bariery związane z jego wdrażaniem. Szczególny nacisk został położony na partnerstwa terytorialne w postaci lokalnych grup działania, które pierwotnie zostały przewidziane jako instrument rozwoju obszarów wiejskich. Wdrażane były we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej w ramach tzw. podejścia LEADER. Doświadczenia partnerstw tego typu sprawiły, że stały się one nie tylko ważnym interesariuszem procesów rozwoju w ramach lokalnych systemów terytorialnych, ale formuła ta stała się podstawą wiodącej koncepcji w perspektywie 2014–2020 Unii Europejskiej tzw. community-led local development (CLLD), czyli rozwoju kierowanego przez społeczność. Partnerstwa terytorialne są w niej zalecane już nie tylko jako instrument polityki zorientowanej na rozwój i wsparcie obszarów wiejskich, ale jako mechanizm rozwojowy jednostek terytorialnych i naczelny instrument polityki spójności UE.Pozycja Kreatywne partnerstwa szansą na ograniczenie problemów obszarów peryferyjnych – studium przypadku(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Lechwar, MałgorzataW opracowaniu skoncentrowano się na kreatywnych partnerstwach traktując je jako zaawansowane rozwiązanie instytucjonalne mogące aktywnie uczestniczyć w procesie dynamizowania rozwoju obszarów peryferyjnych. W Polsce za regiony peryferyjne uznaje się obszar pięciu województw Polski Wschodniej zaliczanych do najbiedniejszych w Unii Europejskiej. Istniejący w nich zasób kapitału ludzkiego można traktować jako potencjalne źródło inicjatyw partnerskich między podmiotami reprezentującymi różne sektory i branże. Kwestia możliwości ograniczania problemów i zarazem kreowania rozwoju regionu uznawanego za peryferyjny z wykorzystaniem partnerskiego współdziałania jest przedmiotem niniejszego opracowania. W celu zobrazowania podjętego problemu wykorzystano studium przypadku Podkarpackiego Klastra Energii Odnawialnej (PKEO).Pozycja Start zawodowy absolwentów szkół wyższych w warunkach pełzającego kryzysu w Niemczech i w Polsce(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Barwińska-Małajowicz, AnnaCelem opracowania jest ukazanie sytuacji na rynku pracy jednej z grup zagrożonych bezrobociem, mianowicie absolwentów szkół wyższych w Polsce i Niemczech, w okresie pełzającego kryzysu. Wybór krajów podyktowany został wyraźnymi różnicami występującymi na polskim i niemieckim rynku pracy, w szczególności w zakresie poziomu bezrobocia oraz funkcjonowania rynków. Ze względu na szybkie zmiany zachodzące na rynku pracy niezbędne staje się systematyczne badanie trendów i zjawisk występujących na rynku pracy, analiza ich cech i prawidłowości oraz wyszukiwanie informacji stanowiących podstawę do podejmowania działań umożliwiających absolwentom szkół wyższych płynne przejście z systemu edukacji do życia zawodowego. W części pierwszej opracowania scharakteryzowano rynek pracy w Niemczech i Polsce na tle ogólnej sytuacji gospodarczej w obu krajach w latach 2008–2012. Następnie przedstawiono wybrane tendencje i zjawiska w obszarze startu zawodowego absolwentów szkół wyższych w Niemczech i Polsce w latach 2010–2012. Całość kończy syntetyczne podsumowanie przeprowadzonych rozważań.Pozycja Szkolenia jako forma aktywizacji zawodowej bezrobotnych na przykładzie Powiatowego Urzędu Pracy w Jarosławiu(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Kłos, Alicja; Szura, JanuszW Polsce aktywne programy przeciwdziałania bezrobociu przechodzą ciągłą ewolucję, a po wejściu do Unii Europejskiej przyczyną ich zmiany była poprawa sytuacji na rynku pracy, która umożliwiła znaczne zwiększenie zakresu aktywizacji zawodowej bezrobotnych. Szkolenia są odzwierciedleniem rozwoju pracownika, jego indywidualnych umiejętności, zdolności, które są bardzo istotnym elementem w funkcjonowaniu każdego przedsiębiorstwa. Osoby bezrobotne szkoli się w celu zwiększenia ich szans na uzyskanie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Szkolenie, traktowane jako inwestycja, powinno być omawiane pod kątem jego efektywności. W poniższym artykule przedstawiono teoretyczne aspekty związane z problematyką procesu szkoleniowego – opisywanego szeroko w literaturze przedmiotu. Poruszono ocenę efektów szkolenia i przedstawiono raport. Część druga dotyczy analizy podstawowych form aktywizacji bezrobotnych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu. Przedstawiono zakres informacji o urzędzie oraz świadczonych usługach poprzez pośrednictwo pracy, doradztwo zawodowe, formy przeciwdziałania bezrobociu, przedstawiono charakterystykę form poradnictwa zawodowego z uwzględnieniem danych statystycznych za lata 2009, 2010, 2011. Zaprezentowano bezrobotnych, którzy skorzystali z ww. usług.Pozycja Niewykorzystane zasoby ludzkie na krajowym rynku pracy w kontekście nierówności społeczno-gospodarczych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Barwińska-Małajowicz, Anna; Lechwar, MałgorzataCelem opracowania jest wskazanie na problem niepełnego wykorzystania zasobów ludzkich w Polsce jako konsekwencji pogłębiających się nierówności społecznych i gospodarczych, których źródeł należy doszukiwać się między innymi w istocie relacji: nierówności – sprawiedliwość społeczna. Cele szczegółowe koncentrują się na: 1. określeniu istoty nierówności i kapitału ludzkiego – z wykorzystaniem literatury przedmiotu, 2. wskazaniu na nierówności jako istotnego źródła niewykorzystania posiadanych na krajowym rynku pracy zasobów kapitału ludzkiego – z wykorzystaniem literatury przedmiotu, 3. prezentacji zidentyfikowanych obszarów nierówności społeczno-gospodarczych w Polsce – z wykorzystaniem metody dokumentacyjnej, 4. prezentacji wyników badań wskazujących na skalę niewykorzystania zasobów ludzkich – z wykorzystaniem metody dokumentacyjnej. W części pierwszej opracowania przedstawiono zagadnienia teoretyczne dotyczące kapitału ludzkiego oraz sposobów jego pomiaru jako istotnego elementu szacowania niewykorzystania zasobów ludzkich. Następnie zaprezentowano teoretyczne refleksje na temat nierówności, sprawiedliwości oraz równości społecznej. W kolejnej części opracowania wykorzystano metodę dokumentacyjną i zaprezentowano analizę wybranych wyników badań przedstawionych w raporcie „Diagnoza społeczna 2011. Warunki i jakość życia Polaków”, odnoszących się do obszarów nierówności w Polsce. Następnie skoncentrowano się na niewykorzystanych zasobach ludzkich w Polsce, bazując na rezultatach badań przeprowadzonych w ramach projektu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości we współpracy z Uniwersytetem Jagiellońskim pt. „Bilans Kapitału Ludzkiego”. Całość zamyka syntetyczne podsumowanie prowadzonych rozważań.Pozycja Zadłużenie publiczne w Polsce w kontekście kryzysu demograficznego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Tkach, Anatoliy; Pliszka, TadeuszGospodarka Polski znajduje się w otoczeniu państw, z którymi wchodzi w stosunki produkcyjne. Poprzez ten fakt ulega wpływom, a zwłaszcza recesji, która ogarnęła również kraje UE. Słabość gospodarki polskiej wynika między innymi z wysokiego i trwającego od końcowych lat ubiegłego wieku bezrobocia. Polska, podobnie jak wiele innych państw, zezwala na coroczny deficyt budżetowy, który z kolei kreuje rosnący dług publiczny. Niska kondycja gospodarki generuje niską wydajność pracy, niskie wynagrodzenia i w efekcie niski popyt. Efektem tego jest między innymi fala emigracji w poszukiwaniu pracy i szans na lepsze życie. Staje się to problemem dla obecnej i przyszłej gospodarki. Struktura wiekowa ludności kształtuje się w sposób niekorzystny dla produkcji, ponieważ ubywa ludności w wieku mobilnym do pracy, a przybywa osób w wieku emerytalnym. Jednocześnie zmniejsza się grupa ludności w wieku przedprodukcyjnym. Przewidywany ubytek ok. 8 mln ludności do 2050 r. wpłynie na rozwój materialny i regres kulturalny naszego państwa. Można zauważyć równocześnie pewne atuty naszej gospodarki, ale wykorzystanie ich wymaga nakładów inwestycyjnych, które trudno jest wygenerować w okresie spowolnienia gospodarczego. W skrajnym przypadku można skłaniać się do katastroficznych wizji przyszłości Polaków. Na pytanie o możliwości naszej gospodarki można powiedzieć, że istnieją, bo jest potencjał w postaci kapitału ludzkiego i rzeczowego. Z kolei przedstawione dane ekonomiczne świadczą o tym, że wysokość zadłużenia publicznego jak na polskie warunki potencjału gospodarczego w dobie kryzysu, a więc w stosunku do możliwości spłaty jest zbyt wysoka, tym bardziej że pojawiają się w publicznych mediach różne wielkości długu publicznego. Problemem w naszym kraju jest zmotywowanie zasobu ludzkiego, tak aby wywołać skutki płynące z synergii działania.Pozycja Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych jako instrument przezwyciężania kryzysu finansów publicznych – ocena najnowszych regulacji prawnych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Lubimow-Burzyńska, Iwona; Kowalczyk, EwarystW artykule zostały omówione podstawowe zmiany wynikające z nowelizacji ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Analizie poddano katalog osób, które są odpowiedzialne w świetle ustawy za naruszenie przepisów. Omówiono zmiany wynikające z odpowiedzialności za gospodarowanie środkami publicznymi w ramach projektów finansowanych ze środków zagranicznych, w tym europejskich, oraz czynnościami wynikającymi z procedur zamówień publicznych.Pozycja Strategiczne planowanie rozwoju gospodarczego w polskich gminach(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Rzeszutko-Piotrowska, MałgorzataDziałanie polskich gmin na rzecz rozwoju regionalnego polega na wykorzystaniu zróżnicowanych cech oraz predyspozycji państwa jako nadrzędnego czynnika dynamizacji i wzrostu skuteczności działań prorozwojowych, podejmowanych przez podmioty publiczne poziomu regionalnego oraz jako czynnika stymulującego skuteczne decyzje alokacyjne przez sektor niepubliczny. Upowszechnienie i wzrost jakości zarządzania strategicznego w samorządach wszystkich szczebli może zapewnić wzrost tempa i efektywności rozwoju społeczno-gospodarczego całego kraju. Strategiczne planowanie regionalne powinno integrować społeczne, ekonomiczne i środowiskowe aspekty problematyki rozwoju gminy. W opracowaniu omówiono najistotniejsze kwestie dotyczące m.in. koncepcji rozwoju gminy jako podstawy zarządzania strategicznego; działalności polskich gmin na rzecz rozwoju regionów i społeczności lokalnych.