Mierniki realizacji zadań publicznych, ze szczególnym uwzględnieniem zadań oświatowych, jako element poprawy efektywności finansów publicznych

Obrazek miniatury
Data
2014
Autorzy
Lubimow-Burzyńska, Iwona
Tytuł czasopisma
ISSN
Tytuł tomu
Wydawnictwo
Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Abstrakt
Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie rozwoju metod pomiaru efektywności zadań oświatowych w Polsce oraz problemy wynikające z tego zagadnienia. Autorka poddała krytyce mierniki wykorzystywane do badania efektywności zadań oświatowych realizowanych przez gminy. Główną tezę badawczą sformułowano następująco: istniejące mierniki nie pozwalają na określenie efektywności realizacji zadań oświatowych przez gminę zwłaszcza na poziomie szkoły podstawowej. Artykuł omawia pojęcie efektywności w odniesieniu do realizacji zadań publicznych. Powszechnie stosowane metody oceny efektywności opierają się na podejściu wskaźnikowym, parametrycznym i nieparametrycznym. W mierzeniu efektywności zadań oświatowych wykorzystuje się najczęściej podejście wskaźnikowe. Właściwy dobór mierników jest podstawą pozyskania wiarygodnej informacji dotyczącej stopnia realizacji zaplanowanych celów. Najczęściej stosowana klasyfikacja mierników obejmuje: mierniki oddziaływania, rezultatu, produktu, skuteczności i efektywności z czego najpopularniejszymi są trzy pierwsze mierniki. W literaturze przedmiotu wskazuje się również na konieczność powoływania dodatkowych klasyfikacji mierników i ich rozszerzenie o mierniki jakości oraz mierniki satysfakcji. Problem mierzenia efektywności usług publicznych, w tym edukacyjnych jest podkreślany od wielu lat. Próbuje się odpowiedzieć na pytania, w jaki sposób zmierzyć efektywność, jakich mierników użyć, aby uwzględnić również komponenty nieekonomiczne. Dodatkowo porusza się istotny problem związany z doborem mierników. Wskazuje się, że najprostszym rozwiązaniem tej sytuacji jest wskazanie efektów realizacji zadania. To jednak wymaga dysponowania wskaźnikami, miernikami, które pozwolą na zmierzenie efektów w sposób obiektywny i sprawdzalny. Jak więc można zmierzyć efektywność realizowanych zadań oświatowych? W artykule przedstawiono dotychczasowe próby mierzenia efektywności realizacji zadań oświatowych wskazując na potrzebę dostarczenia narzędzia do jej oceny organowi prowadzącemu.
The objective of the work is to present the development of the methods measuring the effectiveness of educational tasks in Poland as well as problems resulting from the issue. The author criticizes the measuring instruments used for researching the effectiveness of educational tasks provided by the communes. The main research thesis is formed as follows: there are measuring instruments which do not allow to present the effectiveness of the realisation of the educational tasks by a commune, especially on the level of primary school. The article discusses the idea of effectiveness as related to the realisation of public tasks. The generally used methods assessing the effectiveness are based on the indicator approach, parametric and nonparametric. The appropriate choice of measuring instruments is the basis to receive credible information concerning the realisation of the planned objectives. The most often used measuring instruments classification includes: impact, result, product, efficiency and effectiveness measuring instruments, where the first three are the most popular. In the subject literature, there is also shown the need to call for additional classification of the measuring instruments and widening the range by adding quality and satisfaction measuring instruments. The problem of measuring the effectiveness of public services, including the educational ones, has been talked about for many years. There have been attempts to answer questions concerning the fact of measuring effectiveness, what measuring instruments to use to include also non-economic components. Additionally, a vital problem of the choice of the measuring instruments is mentioned. It is indicated that the easiest solution in this situation is to show the effects of realizing a task. However, it requires indicators, measuring instruments, which allow measuring effects in and objective and verifiable way. Hence the question arises how the effectiveness of the realised educational tasks can be measured. The article presents previous attempts to measure the realisation of educational tasks pointing to the need of providing the assessment tools for the leading body.
Opis
Słowa kluczowe
efektywność zadań publicznych , mierniki , oświata , finanse publiczne , effectiveness of public tasks , measure , education , public finance
Cytowanie
Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 40(4)/2014, s. 116–124