Praca opisuje relacje cywilno – wojskowe występujące pomiędzy wojskiem reprezentowanym przez 21. Brygadę Strzelców Podhalańskich, a społecznością lokalną. Przybliża teoretyczne aspekty funkcjonowania wojska we współczesnej nauce. Dokonana jest w niej analiza funkcjonowania wojska w ramach socjologii wojska, socjologii wojny oraz socjologii grup dyspozycyjnych. Autor wskazuje perspektywę analizy wojska jako instytucji społecznej, systemu społecznego i organizacji społecznej. W pierwszych trzech rozdziałach przedstawione są wybrane teoretyczne aspekty funkcjonowania militarnych grup dyspozycyjnych we współczesnej nauce, wojsko w świetle różnorodnych perspektyw teoretycznych oraz zaprezentowano 21. Brygadę Strzelców Podhalańskich jako jednostkę wojskową. Autor opisał też związki jej pododdziałów ze społecznością lokalną. Czwarty rozdział w całości poświęcony jest przedstawieniu metodologicznych podstaw badań własnych. W piątym i szóstym rozdziale autor przedstawił wyniki badań uzyskanych podczas prowadzenia badań ilościowych i jakościowych dotyczących społecznych aspektów postrzegania wojska poprzez społeczność lokalną, oceny relacji cywilno – wojskowych z perspektywy mieszkańców miast. Prezentuje analizę wyników badań ilościowych prowadzonych pośród żołnierzy. Na podstawie wyników badań jakościowych, działalności Stowarzyszenia Honorowych Podhalańczyków i roli jego członków w kształtowaniu więzi cywilno – wojskowych.

The dissertation describes civil-military relations occurring between the army, represented by the 21st Podhale Riflemen Brigade and the local community. It presents the theoretical aspects of the operating of the army in modern science. An analysis of the functioning of the army as part of the military sociology, the sociology of war and the sociology of dispositional groups is made in it. The author indicates the perspective of the analysis of the army as a social institution, social system and social organization. The first three chapters present selected theoretical aspects of the functioning of military public services in modern science, the army in the light of various theoretical perspectives, and the 21st Podhale Riflemen Brigade as a military unit. The author also described the relationships of its sub-units with the local community. The fourth chapter is entirely devoted to the presentation of the methodological basis of own research. In the fifth and sixth chapters, the author presented the results of the research obtained during quantitative and qualitative research on the social aspects of the perception of the army by the local community, the assessment of civil-military relations from the perspective of residents of towns and cities. He presents the analysis of the results of quantitative research conducted among the soldiers. Based on the results of qualitative research, the activities of the Association of Honorary Podhale Riflemen and the role of its members in shaping civilian-military ties.