Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Prawnicza. Prawo 19 (2016)

URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/2548

Przeglądaj

Ostatnio nadesłane materiały

Aktualnie wyświetlane 1 - 16 z 16
  • Pozycja
    Sprawozdanie z konferencji naukowej „Prawo administracyjne i administracja wobec współczesnych ryzyk”
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Kłosowska-Lasek, Katarzyna
  • Pozycja
    Instytucja dobrowolnego odstąpienia od popełnienia przestępstwa oraz czynnego żalu w rosyjskim prawie karnym
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Wróbel, Aleksander
    Niniejszy artykuł traktuje o instytucjach dobrowolnego odstąpienia i czynnego żalu w rosyjskim prawie karnym. Poddano w nim analizie rozwój wskazanych instytucji w kodeksach karnych obowiązujących na terenie dzisiejszej Rosji od lat sześćdziesiątych XX w. Omawiane instytucje przebyły długą drogę ewolucji od praktycznej nieobecności w ustawie karnej do zupełnej regulacji w Kodeksie karnym Rosyjskiej Federacji z 13 czerwca 1996 r. Najważniejszą cechą wyróżniającą prawo rosyjskie w tym zakresie jest podział instytucji dobrowolnego odstąpienia dotyczącej działań sprawcy przed dokonaniem przestępstwa oraz instytucji czynnego żalu, z której sprawca może skorzystać dopiero po dokonaniu przestępstwa.
  • Pozycja
    Demokracja, państwo i prawo – podstawy, wartości i wyzwania
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Peno, Michał
    W filozofii prawa demokracji nie poświęca się wiele uwagi, tak jak i zagadnieniu wzajemnych relacji prawa i demokracji oraz wartościom i prawnym ograniczeniom, a także zagrożeniom demokracji. Przedmiotem artykułu jest próba zebrania wszystkich podstawowych problemów związanych z tak ujętymi związkami prawa, państwa i demokracji. Ogólna charakterystyka demokracji XXI wieku ma stać się punktem odniesienia dla analizy sporu wokół Trybunału Konstytucyjnego. Artykuł kończą uwagi dotyczące prawnych i aksjologicznych problemów czy wyzwań XXI-wiecznej demokracji. Sformułowany i uzasadniony jest postulat oddania sprawy Trybunału w ręce rządzącego ludu (obywateli).
  • Pozycja
    Prawnokarne i kryminalistyczne środki zwalczania zjawiska cyberpedofilii w świetle regulacji zawartych w kodeksie karnym na przykładzie przestępstwa groomingu
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Opar, Anna
    Cyberpdofilia to jedna ze szczególnie niebezpiecznych społecznie odmian cyberprzestępczości, której potencjalnymi ofiarami są nieletni. Nierozerwalnie związana jest ona z rozwojem technologii komputerowych, zwłaszcza zaś szerokiego, często niekontrolowanego dostępu nieletnich do Internetu. Artykuł koncentruje się na jednym z najnowszych przestępstw klasyfikowanych jako cyberpedofilia – groomingu. Polega ono na nawiązywaniu przez pedofilów oraz osoby wykazujące skłonności pedofilskie kontaktów z nieletnimi przy pomocy Internetu w celu doprowadzenia do rzeczywistego z nimi kontaktu i seksualnego wykorzystania. W artykule dokonano przeglądu ujęcia problematyki groomingu w polskim Kodeksie karnym z 1997 r. Zwrócono w tym kontekście uwagę na istotne problemy nie tylko w zakresie regulacji parwnokarnej, ale i ścigania cyberpedofilii wynikające z braku jasnej i precyzyjnej wykładni terminu „pedofil”. Artykuł zawiera także przegląd zachowań wyczerpujących znamiona groomingu, następnie zaś omówienie regulacji dotyczących tego przestępstwa znajdujących się w Kodeksie karnym z 1997 r. Ze względu na potencjalnie transgraniczny charakter cyberpedofilii materia prawna związana z tym zagadnieniem musi uwzględniać międzynarodowe zobowiązania Polski w zakresie ścigania pedofilii. W konkluzjach zwrócono uwagę, iż przyjęte w polskiej ustawie karnej rozwiązania odnoszące się do cyberpdofilii i groomingu wzbudzają istotne zastrzeżenia doktryny prawa karnego. W trybie de lege ferenda należy więc zwrócić uwagę na potrzebę ich uwzględnienia.
  • Pozycja
    Zaskarżanie uchwał Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (Hauptversammlung) niemieckiej spółki akcyjnej (Aktiengesselschaft)
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Mazur, Paweł
    Usuwanie z obrotu prawnego wadliwych uchwał organów korporacyjnych leży w interesie uczestników obrotu. Może jednak negatywnie wpływać na poziom bezpieczeństwa prawnego. Na gruncie prawa niemieckiego, w przypadku obarczonych wadami uchwał Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy, konieczne jest rozróżnienie pomiędzy uchwałami posiadającymi wady powodujące ich nieważność bezwzględną oraz uchwałami wzruszalnymi, które mogą zostać unieważnione w drodze powództwa o ich uchylenie. Długoletni dorobek doktryny i orzecznictwa niemieckiego pozwolił na rozstrzygnięcie wielu wątpliwości w kwestiach w Polsce wciąż uchodzących za sporne. Ponieważ niemieckie rozwiązania dotyczące zaskarżania uchwał Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy wywierają wpływ na polską naukę prawa, ich analiza wydaje się zasadna.
  • Pozycja
    Instytucja przysięgi (oath of office) w świetle orzecznictwa sądów USA
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Maroń, Grzegorz
    W artykule omówiono jedną z prawnie doniosłych kategorii przysięgi w porządku prawnym Stanów Zjednoczonych, tj. przysięgę składaną przez osobę obejmującą urząd publiczny (np. prezydenta USA), przystępującą do wykonywania zawodu zaufania publicznego (np. adwokata) lub sprawującą funkcję publiczną (np. przysięgłego zasiadającego w ławie przysięgłych). Studium orzecznictwa pokazuje, iż obowiązek złożenia przysięgi może pozostawać w kolizji z konstytucyjnie chronionymi prawami i wolnościami człowieka, w szczególności z wolnością słowa, wolnością zrzeszania się czy wolnością sumienia i religii. Amerykańskie sądy zwykle uznają konstytucyjność przysięgi, jeśli rota przysięgi nie jest nadmiernie treściowo niedookreślona, a jej postać stanowi rezultat proporcjonalnego wyważenia konkurencyjnych wartości. Praktyka orzecznicza dowodzi, że omawiana instytucja odgrywa w Stanach Zjednoczonych rolę o wiele większą niż w Europie. Przysięga konstytuuje prawne, moralne, a często i religijne zobowiązanie funkcjonariusza publicznego wobec urzędu i obywateli jako suwerena. Jest elementem etosu służby publicznej.
  • Pozycja
    Niewładcze formy działania Prezesa UKE ze szczególnym uwzględnieniem działalności edukacyjno-informacyjnej
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Małecka, Elżbieta
    Artykuł przedstawia zagadnienie niewładczych form działania Prezesa UKE, zarówno od strony teoretycznej jak i w wymiarze praktycznym, na przykładzie działalności edukacyjno-informacyjnej tego organu. W pierwszej części zostały omówione poglądy związane z tą problematyką, wyrażone w doktrynie prawa administracyjnego. W drugiej – kompetencje edukacyjno-informacyjne Prezesa UKE. W trzeciej części zaprezentowano jego działania związane z prowadzeniem Centrum Informacji Konsumenckiej oraz programem „Certyfikat Prezesa UKE”.
  • Pozycja
    System rządów Rzeczypospolitej Polskiej w świetle Konstytucji z 1997 roku (prolegomena)
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Kuciński, Jerzy
    Problematyka systemów rządów, w tym szczególnie systemu rządów określonego normatywnie w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r., stała się od 1989 r. przedmiotem żywego zainteresowania i wszechstronnych analiz w polskiej nauce prawa konstytucyjnego oraz w naukach o polityce. W artykule, po pierwsze, podjęto próbę odtworzenia najbardziej reprezentatywnych poglądów i stanowisk przedstawicieli nauki polskiej w kwestiach pojęciowych i teoretycznych dotyczących systemów rządów, po drugie, na nieco szerszym tle ustrojowym przeprowadzono charakterystykę systemu rządów określonego w Konstytucji z 1997 r. oraz jego głównych elementów składowych. Nauka polska zajmowała się kilkoma istotnymi zagadnieniami będącymi przedmiotem zainteresowania w artykule: rozumieniem określenia „system rządów”; klasyfikacjami systemów rządów; charakterystyką podstawowych modeli systemów rządów – parlamentarnego i jego zracjonalizowanej wersji, prezydenckiego, systemów mieszanych. Rozważając problem systemu rządów w świetle Konstytucji RP z 1997 r., poddano analizie kilka ważnych kwestii z tego obszaru: kształtowanie koncepcji systemu rządów w obowiązującej Konstytucji; wpływ naczelnych konstytucyjnych zasad ustroju politycznego państwa, czyli zasady demokratycznego państwa prawnego, władzy zwierzchniej narodu, przedstawicielskiej postaci urzeczywistniania władzy przez naród, podziału władzy i równowagi władz, pluralizmu politycznego, na system rządów. Dokonano ogólnej charakterystyki konstytucyjnego systemu rządów RP, uznając go za system o charakterze mieszanym, eksponując unormowania świadczące o dominacji cech parlamentarnego systemu rządów, wskazując na rozwiązania służące racjonalizacji tego systemu, na istniejące w nim elementy systemu prezydenckiego oraz na regulacje o rodzimym rodowodzie.
  • Pozycja
    Ochrona karna praw pacjenta
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Jacek, Anna; Ożóg, Katarzyna
    Podstawą odpowiedzialności karnej personelu medycznego są przepisy Kodeksu karnego z dnia 6 czerwca 1997 r. Odpowiedzialność ta obejmuje czyny skierowane przeciwko dobrom szczególnie chronionym jak życie lub zdrowie człowieka. Konsekwencjami naruszenia tych dóbr mogą być kary grzywny, ograniczenia lub pozbawienia wolności. W artykule została omówiona problematyka związana ze wskazaniem i opisaniem instrumentów ochrony praw pacjenta na gruncie prawa karnego.
  • Pozycja
    Základné zásady trestnej zodpovednosti
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Ferenčíková, Simona
    Autor artykułu koncentruje się na analizie podstawowych zasad prawa karnego materialnego, na których zbudowane jest pojęcie odpowiedzialności karnej. Omawia poszczególne zasady, czyli zasadę odpwiedzialności za naruszenie nietykalności osob, zasadę nullum crimen sine lege oraz zasadę ne bis in idem. Określa ich naturę oraz zwraca uwagę na ich znaczenie legislacyjne.
  • Pozycja
    Zastosowanie „actio de peculio” z powodu „filiae familias” w okresie pryncypatu
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Ejankowska, Elżbieta
    Zastosowanie „actio de peculio” z powodu „filiae familias” w okresie pryncypatu nie jest zagadnieniem często poruszanym w literaturze przedmiotu. Skarga ta należała do powództw o charakterze dodatkowym, których celem było rozciągnięcie odpowiedzialności na zwierzchników familijnych i właścicieli niewolników za zobowiązania kontraktowe osób im podległych. Jakkolwiek zarówno w „Instytucjach” Gaiusa (G.4,69–4,77), jaki i w formule skargi zamieszczonej w rekonstrukcji edyktu pretorskiego zredagowanego przez O. Lenela nie są wymienione osoby płci żeńskiej, z innych tekstów źródłowych wynika, że powództwo to mogło być stosowane ze względu na działalność gospodarczą, którą córki rodziny prowadziły w oparciu o „peculium”. „Actio de peculio”, w odniesieniu do zamężnej córki podległej władzy ojcowskiej, spełniała też inną rolę – była odpowiednikiem „actio rerum amotarum”.
  • Pozycja
    Charakter prawny instytucji przedawnienia prawa do ustalenia wysokości długu celnego
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Drozdek, Adam
    W niniejszym artykule została przeprowadzona analiza charakteru prawnego instytucji przedawnienia prawa do ustalenia wysokości długu celnego. Instytucja przedawnienia znana jest we wszystkich gałęziach prawa, zarówno w tych zaliczanych do prawa publicznego, jak i prywatnego. Normy prawne w poszczególnych dziedzinach prawa nakazują wiązać z upływem określonego czasu skutek w postaci wygasania, powstania lub zmiany treści prawa. Ma to zazwyczaj na celu uporządkowanie stosunków prawnych, dla których upływ czasu jest istotny jako element kształtujący ich formę i istotę. Na skutek upływu terminu przedawnienia dochodzi do stabilizacji sytuacji prawnej dłużnika celnego. Nabywa on pewność, że jego stosunek zobowiązaniowy w sferze publicznoprawnej nie ulegnie już zmianie. Z drugiej strony organy administracji publicznej, które w okresie biegu terminu przedawnienia nie podjęły stosownych działań prawnych, pozbawione są możliwości ingerencji w prawa i obowiązki podatnika. Po obu więc stronach nieistniejącego już zobowiązania podatkowego następuje stan pewności w zakresie wzajemnych zobowiązań i uprawnień, a obowiązek celny nie przekształca się w zobowiązanie celne.