Wybrane aspekty fizycznej ewolucji komet w świetle współczesnych badań astrofizycznych

Obrazek miniatury
Data
2017-06-21
Autorzy
Wesołowski, Marcin
Tytuł czasopisma
ISSN
Tytuł tomu
Wydawnictwo
Uniwersytet Rzeszowski
Abstrakt
Rozprawa doktorska poświęcona jest analizie zagadnienia emisji materii kometarnej. Dysertacja składa się z dwóch głównych części. W pierwszej kolejności został przeanalizowany proces unoszenia ziaren lodowo – pyłowych przez sublimujące strumienie gazów kometarnych. Rozważono trzy różne modele kształtu jądra komety: model sferyczny, spłaszczonej i wydłużonej elipsoidy. W odniesieniu do tych modeli uwzględnione zostały dwa następujące procesy: zjawisko spokojnej sublimacji oraz zjawisko dżetów (gejzerów) kometarnych. Na podstawie powyższych modeli wykazano, że wielkość unoszonych ziaren kometarnych zależy istotnie od kilku czynników, z których najważniejsze to tempo sublimacji materii kometarnej, wielkość jądra komety, jego kształt oraz „szerokość kometocentryczna” miejsca emisji materii kometarnej. W drugiej części dysertacji zostało przedstawione bardzo specyficzne zjawisko związane z emisją materii z jąder kometarnych w przestrzeń kosmiczną oraz zmianą jasności tych ciał niebieskich. Chodzi tu o zjawisko kometarnych jasności. Zaprezentowano również wybrane modele zmiany jasności komety, które obecnie są najczęściej dyskutowanymi w literaturze. Powszechnie astronomowie uważają, że przyczyną pojaśnienia komet jest fizyko – chemiczne procesy, powodujące odrzucenie pewnej warstwy jądra komety. Tym samym zostają odsłonięte głębsze obszary jądra komety. Znacząco zwiększa to tempo gazów kometarnych. W ostateczności może być obserwowany wybuch jasności komety. W oparciu o te założenia został zaproponowany nowy model wybuchu.
The doctoral dissertation is devoted to the analysis regarding the matter emissions from comets. The dissertation consists of two main parts. First, the process of floating dust by sublimed gases from the comet has been analyzed. There are considered three different models of the nucleus shape: spherical, oblate and prolate ellipsoid. In relation to these models the following two processes are analyzed: the gentle sublimation and the cometary geysers. It was shown that the size of grains which are raised from comet depends significantly on several factors, most important of which are the rate of sublimation of matter comet, the size of the comet's nucleus, its shape and "cometocentric latitude" of emission place. In the second part of the dissertation, the very specific phenomenon is presented associated with the emission of matter from the nucleus of comets into space and the brightness change of these celestial bodies. It is related with the phenomenon of cometary brightness outbursts. Also, there are presented some models of the comets brightness change, which are now the most frequently debated in the literature. Astronomers generally believe that the reasons for increasing the brightness of comets are the physical - chemical processes that cause the rejection of some part of subsurface nucleus layers. In this way, there are exposed deeper part of the nucleus. This phenomenon significantly increases the rate of sublimation of cometary gases. As a result of this process the outburst of cometary brightness can be observed. Based on these assumptions, a new cometary outbursts model has been proposed.
Opis
Słowa kluczowe
komety , komety z rodziny Jowisza , comets , Jupiter family comets
Cytowanie