Nieprawidłowości żywieniowe populacji w wieku 12–17 lat i ich skutki

Wstęp. Racjonalny sposób żywienia, obok aktywności fizycznej, jest uważany za istotny element prozdrowotnego stylu życia. Wyniki wielu badań wskazują na istnienie wielu nieprawidłowości w sposobie odżywiania się dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Cel. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie i ocena zwyczajów żywieniowych populacji 12–17- latków z woj. Zachodniopomorskiego i małopolskiego. Materiał i metodyka badań. Przeprowadzono 11 596 autorskich badań ankietowych oceniających model codziennego spożywania posiłków u dzieci i młodzieży w wieku 12–17 lat z województwa zachodniopomorskiego i małopolskiego (w tym 5879 dziewcząt i 5717 chłopców) ze środowiska miejskiego i wiejskiego. Technika badawczą był autorski kwestionariusz ankiety. W badaniach ankietowych uwzględniono: częstość spożywanych posiłków, status zatrudnienia rodziców, dojadanie między posiłkami, miejsce spożywania posiłków oraz zaburzenia w odżywianiu. Otrzymane wyniki poddano analizie statystycznej z wykorzystaniem testu Chi 2 Pearsona, V Cramera, R rang Spearman. Wyniki. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, iż niespełna 50% młodzieży spożywa codziennie I posiłek przed wyjściem do szkoły; II posiłek jest spożywany codziennie wyłącznie przez 47,91% badanych, obiad przez 84,90% (miejsce, w którym młodzież najczęściej spożywa obiad to dom rodzinny), a kolacja przez 72,27%. Ulubionymi produktami spożywanymi przez młodzież są: fast-foody, chipsy, słodycze oraz napoje gazowane. Niepokojący jest fakt podjadania między posiłkami (słodycze, chipsy). W populacji 12–17-latków zaobserwowano pierwsze oznaki zaburzeń w odżywianiu się: żarłoczność i poczucie braku kontroli nad jedzeniem (12,53%) oraz jadłowstręt (12,03%). Wnioski. Wśród badanych przeważają nieprawidłowe zachowania żywieniowe. Młodzież nie przywiązuje wagi do ilości spożywanych posiłków w ciągu dnia. Większość badanych spożywa produkty takie jak: fast-foody; chipsy czy słodycze. Znaczna grupa badanych dostrzega niepokojące objawy ze strony organizmu związane z nieprawidłowym odżywianiem.

Introduction. Sensible eating habits are considered – apart from physical activity – to be a major component of a healthy lifestyle. Many research results indicate numerous unhealthy dietary habits in a diet of schoolchildren and adolescents. Aim. This paper is aimed at presenting and assessing eating habits of 12–17-year-olds from Zachodniopomorskie and Małopolskie voivodships in Poland. Material and methods. 11 596 original surveys were carried out. The research was aimed at assessing the model of daily food consumption among children and adolescents aged 12–17 yrs. from West Pomeranian voivodship and Lesser Poland voivodship (including 5879 girls and 5717 boys) from urban and rural environments. The technique used was the original questionnaire. In the research (survey) the following factors were included: frequency of meals, job status of the parents, eating between meals, the place of food consumption and eating disorders. These results were subjected to statistical analysis, using Pearson’s Chi-square test, Cramer’s V and Spearman’s rank correlation coefficient. Results. The results indicated that almost 50% of subjects ate their 1st meal before school; the 2nd meal was consumed by 47.91% of subjects; dinner was eaten by 84.90% (mostly at home); and supper – by 72.27% of subjects. As their favorite food products, the subjects indicated fast-food meals, chips/crisps and fizzy drinks. Alarmingly, subjects tended to eat snacks between meals (sweets, chips/crisps). In the researched population of 12-17-year-olds, initial symptoms of dietary disorders were identified: gluttony and lack of control over eating (12.53%) and revulsion to eating (avoiding food) (12.03%). Conclusions. Unhealthy dietary habits were dominant amongst the subjects. Subjects attached little significance to the number of meals per day. Majority of subjects consumed fast food products, crisps/chips and sweets. A significant proportion of subjects noticed alarming symptoms in their bodies, related to unhealthy dietary habits.