Sektorowe uwarunkowania reakcji na impulsy kryzysowe w krajach Unii Europejskiej

W opracowaniu zaprezentowane zostały wyniki badań dotyczących zróżnicowania reakcji na impulsy kryzysowe w dwóch grupach krajów Unii Europejskiej: państwach będących członkami strefy euro oraz państwach posługujących się walutami narodowymi. Przedmiotem analiz były strukturalne uwarunkowania tych odmienności, związane ze skalą absorpcji siły roboczej w sektorach rolnictwa – przemysłu – usług, a także w sektorach o zróżnicowanym poziomie zaawansowania technologicznego, które zostały określone jako: przemysły wysokich i średnio-wysokich technologii, przemysły niskich i średnio-niskich technologii, usługi intensywnie wykorzystujące wiedzę oraz usługi o niskim poziomie intensywności wykorzystania wiedzy. Badania zmiany skali zatrudnienia prowadzone były w perspektywie krótkookresowej i średniookresowej. Krótkookresowa analiza bazowała na porównaniu sytuacji w 2008 r., w którym zaczęły ujawniać się zjawiska kryzysowe z 2009 r., natomiast w ramach analizy średniookresowej zestawione zostały statystyki dla 2008 r. i 2013 r. Wyniki badań pozwalają wskazać na istotne zróżnicowanie w skali zaangażowania siły roboczej w usługach i przemyśle, a także w przemysłach niskich i średnio-niskich technologii między grupą państw strefy euro oraz pozostających poza nią. Zmiany skali zatrudnienia zarówno w krótkim, jak i średnim okresie okazały się być odmienne pomiędzy analizowanymi sektorami, przy czym największe redukcje zatrudnienia obserwowano w przemyśle. Reakcje zatrudnienia w poszczególnych sektorach w dwóch grupach państw były natomiast zróżnicowane jedynie w krótkim okresie w odniesieniu do przemysłów niskich i średnio-niskich, jak i wysokich i średnio-wysokich technologii. Można więc wnioskować, że o odmienności reakcji na kryzys między państwami strefy euro oraz krajami spoza eurolandu w wymiarze strukturalnym przesądzało zatrudnieniowe znaczenie branży niskich i średnio-niskich technologii. Angażowały one wyższy odsetek zatrudnionych w krajach posługujących się walutami narodowymi i jednocześnie okazały się w większym stopniu wrażliwe na zjawiska kryzysowe.

The study presents results of research concerning differences in the crisis impact in two groups of EU countries: the ones that were members of the eurozone and the ones using national currencies. Structural conditions of such differences were analysed, especially those which are specified by a scale of labour absorption in rural, industrial and service sectors as well as in sectors with diversified technological advancement defined as: high and medium-high technology industries, low and medium-low technology industries, knowledge-intensive services and less knowledge-intensive services. The research of changes in a scale of employment were conducted taking short-term and medium term perspective. The short-term analysis was based on comparisons between 2008 year, when crisis started to appear, and 2009 year, while within the medium-term analysis datas describing 2008 and 2013 year were compared. The results of research confirm essential differences between the eurozone countries and the others members of EU in a labour absorption in service and industry sectors as well as in low and medium-low technology industries. Changes in employment scale, either in a short and a medium term, appeared to be diversified between the analysed sectors, and the highest reductions in employment were observed in the industry sector. Changes in employment in the specified sectors between the two groups of countries were diversified concerning only a short-term reactions in low and medium-low industries and high and medium-high industries. Thus, it can be concluded that differences in the crisis impact between the eurozone countries and the other countries of EU in a structural dimension were influenced mainly by low and medium-low technology industries. They were engaging a higher share of employment in the countries using national currencies and simultaneously appeared to be more responsive to the crisis.