Polish Journal for Sustainable Development T. 27 cz. 2 (2023)
URI dla tej Kolekcji
Przeglądaj
Ostatnio nadesłane materiały
- PozycjaSystem ekozarządzania i audytu EMAS w Polsce we wdrażaniu strategii zrównoważonego rozwoju w przedsiębiorstwie(Uniwersytet Rzeszowski: Południowo-Wschodni Oddział Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej z siedzibą w Rzeszowie, 2023-12) Stanisławczyk, RenataArtykuł prezentuje elementy proekologicznej postawy przedsiębiorstw w zakresie wdrażania systemu ekozarządzania i audytu EMAS. Wykazano korzyści płynące z jego wdrożenia, ale także bariery i trudności w jego uruchomieniu. EMAS jest instrumentem stworzonym przez Komisję Europejską i uregulowanym Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 z dnia 25.11.2009 roku.
- PozycjaNano- i mikroplastik – zanieczyszczenia XXI wieku(Uniwersytet Rzeszowski: Południowo-Wschodni Oddział Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej z siedzibą w Rzeszowie, 2023-12) Podbielska, Magdalena; Szpyrka, EwaTworzywa sztuczne są ważnym materiałem w naszej gospodarce i życiu codziennym. Dzięki niskim kosztom produkcji oraz możliwości formowania ich w różne kształty, stały się najbardziej uniwersalnym materiałem na świecie. Tworzywa sztuczne są masowo produkowane do zastosowań w opakowaniach, przemyśle budowlanym, przemyśle elektrycznym i elektronicznym, tekstyliach, transporcie i rolnictwie. Światowa produkcja tworzyw sztucznych w 2021 roku wyniosła 391 mln ton. W wyniku procesów fizycznych, biologicznych, chemicznych lub termicznych, materiały te ulegają rozpadowi tworząc cząstki zwane mikroplastikiem (MP) i/lub nanoplastikiem (NP), które w ostatnim dziesięcioleciu stały się istotnym zanieczyszczeniem środowiska. Ksenobiotyki te odnajdywane są w powietrzu, wodzie, glebie, a także w organizmach żywych. Mogą również wywoływać niekorzystne skutki dla zdrowia człowieka.
- PozycjaZmiany prawne wprowadzone w roku 2023 a przedsięwzięcia z zakresu elektrowni fotowoltaicznych i wiatrowych - analiza, interpretacja i wpływ nowelizacji aktów normatywnych(Uniwersytet Rzeszowski: Południowo-Wschodni Oddział Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej z siedzibą w Rzeszowie, 2023-12) Pelczar, SzymonArtykuł prezentuje zmiany prawne wprowadzone w roku 2023, które dotykają swoim zakresem regulacji procesu rozwoju projektów instalacji odnawialnych źródeł energii (elektrownie fotowoltaiczne i wiatrowe). Wskazano zmianę przepisów kwalifikujących systemy fotowoltaiczne jako przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Wychodząc z praktycznego przykładu elektrowni fotowoltaicznej wskazano na trudności interpretacyjne zmienionego brzmienia rozporządzenia OOŚ. Wskazano też zmiany tzw. ustawy ocenowej, przez które uproszczona została procedura wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięć realizowanych w granicach parków krajobrazowych i obszarów chronionego krajobrazu. Przeanalizowano zmiany w systemie planowania przestrzennego w kontekście inwestycji z zakresu elektrowni fotowoltaicznych. Analizie poddano także ustawę określającą możliwości lokalizacyjne elektrowni wiatrowych.
- PozycjaWybrane taksony glonów wykorzystywane w produkcji biopaliw(Uniwersytet Rzeszowski: Południowo-Wschodni Oddział Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej z siedzibą w Rzeszowie, 2023-12) Noga, TeresaKoncepcja wykorzystania glonów jako surowca do produkcji biopaliw w ostatnich latach zyskuje na popularności w związku z rosnącymi cenami ropy naftowej, szybko malejącymi naturalnymi zasobami ropy, a także problemami z globalnym ociepleniem (spowodowanym spalaniem paliw kopalnych). Glony zawierają 20-70% lipidów i wykazują znaczny potencjał w uprawach jako organizmy energetyczne. Z glonów wytwarzane są różne biopaliwa, m.in.: biodiesel, bioetanol, biobutanol, metan i biogaz. Głównymi czynnikami wpływającymi na wzrost glonów są: dostępność i intensywność światła, temperatura, stężenie składników odżywczych i dostępność CO 2 . Hodowlę mikroglonów prowadzi się w systemach otwartych (stawach) lub zamkniętych (fotobioreaktorach), makroglony natomiast uprawiane są w strefie przybrzeżnej mórz lub w podobnych zbiornikach wodnych. Wśród mikroglonów taksonami produkującymi znacznie ilości oleju są m.in. Botryococcus braunii i Chlorella vulgaris, natomiast makroglonem powszechnie uprawianym i wykorzystywanym do produkcji biopaliw jest m.in. Macrocystis pyrifera.
- PozycjaSzacowanie potencjału bioodpadów w przykładowej gminie(Uniwersytet Rzeszowski: Południowo-Wschodni Oddział Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej z siedzibą w Rzeszowie, 2023-12) Kopeć, Michał; Szewczyk, Wojciech; Badach, Elżbieta; Chwastek, Michał; Dacko, Mariusz; Płonka, Aleksandra; Wojewodzic, TomaszKrajowy Plan Gospodarki Odpadami 2028 stawia cele i zadania również w zakresie zapewnienia selektywnego zbierania bioodpadów od mieszkańców i zwiększenia recyklingu organicznego przez upowszechnianie kompostowania przez mieszkańców bioodpadów „u źródła”. Wytyczne Unii Europejskiej zobowiązują do sprawozdawczości i wskazują na dwie metody pozyskania danych: metodę pośrednią i bezpośrednią (w tym ankietę). Faktyczny pomiar wkładu do procesu recyklingu lub jego materiału wyjściowego nie zawsze jest możliwy, dlatego zwraca się uwagę na otrzymanie wysokiego poziomu wiarygodności danych. W roku 2023 podjęto próbę oszacowania masy bioodpadów i czynników mających na nią wpływ, w oparciu o próbę ankiet w gminie Słomniki. W gminie Słomniki było zarejestrowanych 3689 gospodarstw, z czego 2709 zadeklarowało prowadzenie kompostowania. Uzyskano 30 odpowiedzi grupy osób deklarującej kompostowanie oraz 15 odpowiedzi osób niedeklarujących kompostowania. Przeprowadzone badania ankietowe wskazują na duże zróżnicowanie szacowanej masy wytwarzanych bioodpadów zarówno w grupie w obu grupach. Istnieje duże prawdopodobieństwo niedoszacowania masy bioodpadów na poziomie gminy, obliczone z uwzględnieniem składu morfologicznego i masy wytworzonych odpadów. Niedoszacowanie masy bioodpadów może wynikać z praktyki mulczowania trawy, który to proces deklarowało co najmniej 20% ankietowanych.