Kolegium Nauk Medycznych / College of Medical Sciences
URI dla tego Zbioru
Przeglądaj
Przeglądanie Kolegium Nauk Medycznych / College of Medical Sciences według Tytuł
Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 288
Wyniki na stronie
Opcje sortowania
- Pozycja1st Word Scientific Congress of Combat Sports and Martial Arts (22-24 September 2006) and “Rzeszow Declaration”(Arch Budo, 2007-12-28) Bąk, Robert; Kulasa, Jerzy
- PozycjaA study of the psychometric properties of 12-item World Health Organization Disability Assessment Schedule 2.0 in adults living in Poland(2019-11-13) Ćwirlej-Sozańka, Agnieszka; Sozański, Bernard; Kotarski, Hubert; Wilmowska-Pietruszyńska, Anna; Wiśniowska-Szurlej, AgnieszkaBackground: Assessment of population disability is an important part of public health management. This article presents the psychometric properties of the World Health Organization Disability Assessment Schedule 2.0 12-item version (WHODAS 2.0 v 12) assessing adults living in Poland. Methods: The analysis comprised 584 adult urban residents. The study used WHODAS 2.0 v 12 and WHOQL-BREF. Basic sociodemographic and selected health assessment (pain, depressive moods) data were also collected. Results: A high internal consistency was found in the general population for the entire tool (α-Cronbach=0.90) and for individual domains (α-Cronbach in the range of 0.76 - 0.79). The similar situation was of dispersion groups (with pain, depressive moods). Satisfactory values of fit indices were obtained: CFI = 0.999, TLI = 0.999, and RMSEA = 0.004, SRMR = 0.043, p = 0.454. A good consistency was noted over time (correlation coefficient = 0.88). A high validity of the tool was found, including satisfactory discriminant validity of people with different health status and a good convergent validity in correlation with the WHOQOL-BREF questionnaire. Conclusions: The results allow WHODAS 2.0 v 12 to be considered as a high-quality tool for measuring health status, functioning and disability of a general and particular population.
- PozycjaACCELEROMETER WGT3X ADDITION TO STUDIES OF PHYSICAL ACTIVITY(2015-12-17) Herbert, Jarosław; Czarny, WojciechPhysical activity is important for physical health and well-being, further movement and the simultaneous increase in energy expenditure are crucial aspects of human existence. In this paper, based on the literature review and the acquisition of accelerometer WGT3X discusses the basic tools of physical activity. Also presented new diagnostic tool to complement WGT3X Accelerometr studies physical activity. The use of accelerometric device is a valuable addition to the methods of questionnaire survey aimed at physical activity levels.
- PozycjaAdaptation and validation of the Physical Activity Questionnaire for Adolescents (PAQ-A) among Polish adolescents: cross-sectional study(BMJ Open, 2019-11-01) Wyszyńska, Justyna; Matłosz, Piotr; Podgórska-Bednarz, Justyna; Herbert, Jarosław; Przednowek, Krzysztof; Baran, Joanna; Dereń, Katarzyna; Mazur, ArturObjective The lack of a widely accepted questionnaire used to assess the physical activity (PA) of adolescents in the Polish language creates a need to introduce such a valid, reliable, inexpensive and quick tool for assessment. This study was designed to culturally adapt and validate the Physical Activity Questionnaires for Adolescents (PAQ-A) in the Polish language. Design Cross-sectional study. Participants and outcome measures Cultural adaptation of the Polish version of the PAQ-A was performed following the standardised questionnaires cultural adaptation process. In a sample of 78 adolescents aged 14–19 years, the PAQ-A test–retest was administered within a 1-week interval. Reliability was analysed by the intraclass correlation coefficient (ICC) and internal consistency with Cronbach’s α. Participants completed the PAQ-A, and wore an accelerometer for 7 consecutive days. The PAQ-A was compared with PA parameters obtained using the accelerometer. Results Test–retest reliability showed ICC=0.97 for the total score of PAQ-A. Internal consistency was excellent (α=0.93). The PAQ-A was very strongly correlated with steps per day (r=0.94) and with moderate-to- vigorous PA (r=0.81) assessed by the accelerometer. Conclusions The Polish version of the PAQ-A is a valuable tool to estimate general levels of PA among adolescents from 14 to 19 years old.
- PozycjaAktywność fizyczna osób starszych w czasach pandemii Covid-19(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023) Grudniewicz, Natalia; Karaś, Karolina; Herbert, JarosławAktywność fizyczna jest jednym z najważniejszych czynników zdrowia, który warunkuje opóźnianie oraz prawidłowy przebieg procesu starzenia się. Niestety osoby starsze często nie zdają sobie sprawy, jakie korzyści niesie ze sobą podejmowanie aktywności fizycznej i przechodzą na bierny tryb życia. Celem badań była analiza wpływu aktywności fizycznej na zdrowie i jakość życia osób starszych. Badania trwające miesiąc, od stycznia do lutego 2021 r., na grupie 104 osób w wieku 60+ zamieszkujących województwo podkarpackie wykazały, że aż 90% badanych wykazuje wystarczający poziom aktywności fizycznej zawierający się w przedziale 600–3000 MET – min/tydzień. Najbardziej popularną formą aktywności fizycznej wśród seniorów są spacery (62%) i jazda na rowerze (31%). Przeprowadzone badania potwierdziły, iż bezruch zwłaszcza w życiu osób starszych jest bardzo niebezpieczny i prowadzi do szybkiego procesu starzenia się oraz wielu zaburzeń funkcjonalnych, jak i psychicznych. Konieczne jest wprowadzanie programów aktywizujących seniorów oraz otwieranie nowych placówek przeznaczonych dla seniorów, które wspomogą najstarszą grupę wiekową w przejściu przez starość, pozwolą cieszyć się pełnią życia i dobrym samopoczuciem.
- PozycjaAktywność i formy aktywizacji seniorów w Domach Pomocy Społecznej(Uniwersytet Rzeszowski, 2023-06-02) Kaczor-Pyter, BogusławaWstęp: Problem starzenia się społeczeństw jest procesem globalnym, dotyczącym niemal wszystkich państw na świecie. Zmiany demograficzne zmuszają do refleksji nad stanem przygotowań współczesnych społeczeństw do rosnącego zapotrzebowani na usługi opiekuńczo -lecznicze. Starzenie się społeczeństw jest ważnym zagadnieniem w polityce społecznej państwa. W Polsce dominującą formą opieki nad seniorem jest rodzina, która nie zawsze jest w stanie zapewnić właściwą opiekę starszym, często mało sprawnym członkom rodziny. Niewydolność opiekuńcza rodzin, przemiany współczesnych rodzin i wydłużenie życia ludzkiego jest czynnikiem zwiększającym zapotrzebowanie na pomoc instytucjonalną. Domy pomocy społecznej często są dla seniora domem, a personel sprawujący opiekę niejednokrotnie zastępuje przyjaciół i najbliższą rodzinę. Każdy rodzaj podejmowanej aktywności i aktywizacji powoduje, że senior pozostaje samodzielny i niezależny od innych co daje mu możliwość pozostania w środowisku zamieszkania. Każdy rodzaj aktywności który podejmuje osoba starsza w celu zaspokojenia potrzeb życiowych lub realizacji własnych zainteresowań jest powodem zwiększającym satysfakcję i poprawiającym jego jakość życia. Seniorzy, świadomi korzystnych skutków własnej aktywności chętniej podejmują pracę nad sobą, dla zachowania dobrej kondycji fizycznej i psychicznej. Cel pracy: Głównym celem pracy jest analiza aktywności i form aktywizowania seniorów w Domach Pomocy Społecznej na Podkarpaciu. Materiał i metoda: Badanie przeprowadzono od kwietnia do października 2019 roku wśród 320 podopiecznych Domów Pomocy Społecznej na Podkarpaciu. Kwestionariusz wywiadu został przeprowadzony z uczestnikami metodą kontaktu bezpośredniego, w podmiotach które po wylosowaniu wyraziły zgodę na przeprowadzenie planowanego badania w ich placówce. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem kwestionariusza wywiadu, i sześciu skal standaryzowanych: Mini Mental State Examination (MMSE), Activities of Daily Living (ADL), World Health Organizaton Quality of Life Test Bref (WHOQOL Bref), Satisfaction of Life Scale (SWLS), Acceptance of Illens Scale (AIS), International Physical Activitty Questionnaire (IPAQ). Wyniki badań: Głównym powodem zamieszkania i korzystania z opieki w Domu Pomocy Społecznej był brak osób mogących sprawować opiekę, wielochorobowość i konieczność wsparcia stanu funkcjonalnego badanych. Średnia liczba jednostek chorobowych u badanych wyniosła 4,19±1,14. Każdy z badanych chorował przynajmniej na jedną chorobę przewlekłą. Mimo zadowolenia i dobrej oceny oferowanej pomocy przez pracowników domów pomocy społecznej, nie brakowało także trudnych chwil w życiu mieszkańców. Dla seniorów najtrudniejszym elementem pobytu w placówce byli współlokatorzy, z którymi badani musieli zamieszkiwać, gdyż nie wszystkie placówki dysponowały pokojami jednoosobowymi. Czas wolny seniorzy spędzali głownie biernie, leżąc w łóżku lub oglądając telewizję , a co trzecia osoba (33,4%) w czasie wolnym słuchała radia. Spośród oferowanych form aktywizowania mieszkańcy najczęściej wykorzystywali: gimnastykę poranną 81,6% oraz krótki spacer wybierany przez 78,4% osób. Częstą metodą aktywizacji wykorzystywaną była muzykoterapia (73,8%), przy czym dominowała forma bierna. Poziom aktywności fizycznej, oceniony przy pomocy IPAQ wynosił wyniósł 408,06±266,33 MET*min./tydz. Czas siedzenia w dni powszednie wyniósł średnio 266,55±109,24 min./ dzień i wahał się od 30 minut do 600 minut. Ogólny poziom aktywności fizycznej, w zdecydowanej większości niewystarczający (76,%).przypadku 76,6% seniorów był niewystarczający (MET*min./ tydz. < 600). Czynnikami utrudniającymi korzystanie z proponowanych przez DPS form aktywności były najczęściej zgłaszane przez badanych problemy zdrowotne 85,6% oraz brak chęci do podejmowania aktywności. Ponad połowa badanych (52,2% ) nie uczestniczyła w proponowanych formach aktywizacji obawiając się braku akceptacji przez innych mieszkańców, w nielicznych przypadkach powodem były bariery architektoniczne (5,3%). Aktywność fizyczna seniorów nie zależała w sposób istotny (p=0,8503) od czasu przebywania w DPS. Zajęcia manualne były preferowaną formą aktywności dla 48,1% badanych, natomiast rzadziej wskazywano bibułkarstwo, (34,7%) czy gry stolikowe (28,1%). Większość badanych seniorów (77,8%) to osoby sprawne funkcjonalnie w zakresie podstawowych czynności dnia codziennego. Wiek seniorów nie wpływał istotnie na stan funkcjonalny, bardziej sprawne były kobiety (81,1%) niż mężczyźni (68,3%). Wykazano, że seniorzy w wieku 80 lat i więcej posiadali istotnie wyższą jakość życia w domenie socjalnej (p=0,0182) i środowiskowej (p=0,0206) w porównaniu do osób poniżej 80 roku życia. Brak było natomiast znaczących różnic w jakości życia w dziedzinie somatycznej i psychologicznej a wiekiem seniorów. Poziom wykształcenia seniorów w sposób istotny wpływał na jakość ich życia. Im wyższy poziom wykształcenia badanych tym lepsza jakość życia. Stwierdzono, że seniorzy przebywający w DPS co najmniej 5 lat posiadali istotnie wyższą jakość życia w domenie środowiskowej (64,60 pkt.), niewielkie różnice (p=0,0891) wskazano również w dziedzinie socjalnej. Niski poziom satysfakcji z jakości życia posiadało 62,8% seniorów. Nie wykazano związku satysfakcji z wiekiem, płcią, stanem cywilnym, wykształceniem, ilością schorzeń przewlekłych i długością zamieszkiwania w placówce. Wykazano, że im wyższa samoocena sytuacji materialnej i lepsza samoocena zdrowia, tym częściej seniorzy swoją satysfakcję z życia oceniali wysoko. Brak akceptacji choroby (8-18 pkt.) stwierdzono w grupie 49,4% seniorów. Średni poziom akceptacji choroby (19-29 pkt.) przejawiało 46,3% osób, a w dobrym stopniu akceptowało chorobę tylko 4,4% seniorów. Wnioski: Aktywność fizyczna badanych seniorów jest niewystarczająca, nikt z seniorów mieszkających w Domach Pomocy Społecznej nie osiągnął wysokiego poziomu aktywności. Jakość i satysfakcja życia mieszkańców domów pomocy społecznej była niska i często zależała od długości pobytu w placówce. Większość badanych nie podejmowało żadnych form aktywności. Formy aktywizacji podopiecznych domów pomocy społecznej są niezadowalające.
- PozycjaAn objective assessment of men’s physical activity during cooper test based on the direct monitoring by accelerometer actigraphwgt3x(Central European Journal of Sport Sciences and Medicine, 2015) Herbert, Jarosław
- PozycjaAnaliza aktywności bioelektrycznej mięśni brzucha podczas ćwiczeń wg metody Pilates(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023) Marek, Martyna; Stania, MagdalenaĆwiczenia Pilates mogą być wykorzystywane jako terapia uzupełniająca w postępowaniu fizjoterapeutycznym różnych dysfunkcji. Celem badań była ocena aktywności bioelektrycznej mięśni prostego brzucha oraz skośnego zewnętrznego z wykorzystaniem elektromiografii powierzchniowej (sEMG) podczas ćwiczeń wg metody Pilates oraz ich modyfikacji. W eksperymencie wzięło udział 13 studentek w wieku od 20 do 24 lat. Aktywność bioelektryczną mięśni RA i EO zarejestrowano podczas trzech ćwiczeń wg metody Pilates (‘setka’, ‘most’, ‘stanie równoważne’). Każde z ćwiczeń było wykonane dla kilku warunków eksperymentalnych: bez dodatkowego przyboru, z małą piłką i z obręczą, na stabilnym i niestabilnym podłożu. Średnią wartość amplitudy sEMG znormalizowano do wartości maksymalnego skurczu dowolnego (%MVC). Wykazano istotnie najwyższą wartość średniej amplitudy (%MVC) dla mięśni EO oraz RA podczas ćwiczenia ‘setka’ zarówno na stabilnym, jak i niestabilnym podłożu, bez uwzględnienia kryterium użycia dodatkowego przyboru (p<0.001). Analiza statystyczna testem U-Manna Whitneya nie wykazała różnic istotnych statystycznie w aktywności bioelektrycznej obu mięśni pod-czas ćwiczeń Pilates dla różnych warunków eksperymentalnych, tj. stabilne vs. niestabilne podłoże, ćwiczenie bez dodatkowego przyboru vs. ćwiczenie z piłką vs. ćwiczenie z obręczą (p>0.05). Zastosowanie dodatkowych przyborów podczas ćwiczeń Pilates nie wpływa istotnie na aktywność bioelektryczną mięśni RA i EO.
- PozycjaAnaliza chodu, równowagi statycznej oraz stanu funkcjonalnego dzieci i młodzieży z młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów(Uniwersytet Rzeszowski, 2017-09-12) Bazarnik-Mucha, KatarzynaWstęp: Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów to najczęstsza artropatia wieku rozwojowego, której przyczyna nie jest w pełni poznana. Cel pracy: Głównym celem pracy była ocena chodu, równowagi statycznej oraz sprawności funkcjonalnej dzieci i młodzieży z MIZS w różnych okresach, uwzględniając proces kompleksowego leczenia. Materiał: Badania przeprowadzono w grupie 50 dzieci i młodzieży z rozpoznanym MIZS. Badani objęci byli kompleksową terapią. Badania przeprowadzone zostały trzykrotnie: w dniu rozpoczęcia i w dniu zakończenia cyklu rehabilitacji oraz 9 miesięcy po drugim badaniu. Grupę kontrolną stanowiło 49 dzieci zdrowych. Wyniki: W badaniu pierwszym wzorzec chodu dzieci z MIZS różnił się istotnie w stosunku do chodu zdrowych rówieśników, uwzględniając zarówno parametry czasowo-przestrzenne, jak i większość wybranych parametrów kinematycznych. Po okresie leczenia uzyskano poprawę wybranych parametrów. Oceniając równowagę statyczną w próbie stania obunóż z zamkniętymi oczami dzieci z MIZS uzyskały wyższe wartości amplitudy COP-X oraz COP-Y. W próbach stania jednonóż dzieci z MIZS uzyskały gorsze wyniki. Po leczeniu uzyskano poprawę w próbach stania obunóż z oczami zamkniętymi oraz jednonóż. Stan funkcjonalny, po okresie leczenia uległ istotnej klinicznie poprawie. Zmniejszyły się również dolegliwości bólowe oraz nasilenie choroby. Wnioski: Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów powoduje powstanie istotnych zaburzeń wzorca chodu oraz równowagi statycznej. Kompleksowe leczenie wpływa pozytywnie na poprawę chodu, równowagi oraz sprawności funkcjonalnej. GDI jest przydatnym wskaźnikiem w ocenie chodu.
- PozycjaAnaliza histologiczna i bioinformatyczna kluczowych markerów oligodendrocytów w wybranych obszarach mózgu człowieka i psa(Uniwersytet Rzeszowski, 2023-11-24) Golan, MaciejOligodendrocyty to najliczniej występujące komórki glejowe układu nerwowego. Główną ich funkcją jest ochrona neuronów, wsparcie metaboliczne komórek nerwowych, gromadzenie żelaza niezbędnego do procesów biochemicznych, zachodzących we wszystkich komórkach układu nerwowego i zapewnienie im osłony, niezbędnej dla prawidłowego przewodzenia impulsów w neuronach. W niniejszej pracy dokonano analizy morfometrycznej i morfologicznej oligodentrocytów w trzech obszarach mózgu człowieka i psa: hipokampie (hippocampus), płacie czołowym (lobus frontalis) i ciele modzelowatym (corpus callosum). W oparciu o standardowe i specjalne badania histologiczne dokonano analizy morfologicznej i morfometrycznej oligodendrocytów w wybranych obszarach mózgowia człowieka i psa. Uzyskane wyniki wskazują na brak istotnych różnic morfologicznych pomiędzy obydwoma gatunkami, potwierdzając, że sam proces mielinizacji jest zjawiskiem stabilnym ewolucyjnie w większości grup zwierząt kręgowych. Wyniki tej części pracy potwierdzają również, że pies może być naturalnym modelem chorób, związanych z uszkodzeniami oligodendrocytów. W drugiej części pracy podjęto się wyjaśnienia pochodzenia ewolucyjnego kluczowych dla funkcjonowania oligodendrocytów białek: MBP, MOG i FTH. Analizy wykonano typowymi metodami bioinformatycznymi – poprzez porównania filogenetyczne i modelowanie potencjalnych właściwości katalitycznych białek Uzyskane wyniki pozwalają postawić hipotezę, że różnorodne grupy ferrytyn, obserwowane u strunowców pochodzą od jednego, wspólnego białka. Wyniki przeprowadzonych analiz pozwoliły również zaproponować nową klasyfikację ferrytyn, opartą o ich potencjalne właściwości katalityczne i pochodzenie ewolucyjne. Dla białka MBP wyniki pozwalają postawić hipotezę, że powstało ono na skutek fuzji dwóch fragmentów odrębnych genów. W przypadku MOG nie potwierdzono hipotezy o jego potencjalnym pochodzeniu od jednego z białek z rodziny butyrofilin. Wyjaśniono również obserwacje, wskazujące na zróżnicowaną ekspresję tego białka w poszczególnych grupach ssaków – tylko w mózgu w wypadku człowieka i pozostałych naczelnych oraz w mózgu i narządach obwodowych u innych grup ssaków, w tym gryzoni. Czynnikiem odpowiedzialnym za te różnice są polimorfizmy sekwencji promotorów genu MOG u poszczególnych grup zwierząt.
- PozycjaAnaliza interwencji zespołów ratownictwa medycznego w zawale mięśnia sercowego(Uniwersytet Rzeszowski, 2018-07-12) Filip, DawidCelem pracy była analiza interwencji ZRM w przypadku zawału serca oraz czynników, wpływających na opóźnienie rozpoczęcia leczenia. Badanie było retrospektywną analizą dokumentacji medycznej pacjentów leczonych w dwóch ośrodkach kardiologicznych w Rzeszowie oraz dokumentacji ZRM. Dane zostały ze sobą powiązane w taki sposób, aby odtworzyć przebieg postępowania z pacjentem od momentu wezwania ZRM do wypisu ze szpitala. Grupę badaną stanowiło 829 pacjentów leczonych w latach 2014 - 2016 z powodu zawału serca, którzy zostali przekazani do szpitala przez ZRM WSPR w Rzeszowie. Dwóch na pięciu pacjentów leczonych z powodu zawału serca zostało przyjętych do szpitala w trybie nagłym, w wyniku przekazania przez ZRM, a interwencje ZRM z powodu zawału serca stanowiły 1,12% wszystkich wyjazdów. Na opóźnienie przedszpitalne miały wpływ różne czynniki związane z pracą ZRM, natomiast opóźnienie przedszpitalne miało istotny wpływ na śmiertelność wewnątrzszpitalną. Opóźnienie przedszpitalne było istotnie statystycznie krótsze jeżeli ZRM rozpoznał zawał mięśnia sercowego. Najczęściej stosowanymi lekami były: kwas acetylosalicylowy, tlen, nitraty i morfina, a leki przeciwpłytkowe i przeciwkrzepliwe były podawane rzadko. Większość pacjentów miała wykonane EKG. ZRM wykonały teletransmisję średnio w jednej na siedem interwencji w zawale serca, częściej zespoły podstawowe. Wykonanie teletransmisji istotnie statystycznie zmniejszyło opóźnienie wewnątrzszpitalne, nie wpłynęło natomiast istotnie na śmiertelność do wypisu ze szpitala.
- PozycjaAnaliza obciążenia stopy u pacjentów z deformacją palucha koślawego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023) Dziki, Piotr; Przedborska, Agnieszka; Kilon, MałgorzataWprowadzenie: Paluch koślawy jest deformacją przodostopia, która częściej dotyczy kobiet. Deformacje w obrębie stopy powodują nieprawidłowości w biomechanice. Widoczne są zmiany w obciążaniu i przetaczaniu stóp. Szczegółowe badanie kliniczne powinno obejmować ocenę rozłożenia ciężaru ciała na podeszwach stóp. Celem pracy jest analiza obciążenia stopy u pacjentów z deformacją palucha koślawego. Materiał i metody: Grupę badaną stanowiło 100 osób (90 kobiet i 10 mężczyzn), z obustronną deformacją palucha koślawego. Średni wiek w badanej grupie wynosił 50,85±15,45 lat. W celu oceny wyników pacjenci zostali zbadani zgodnie z ustalonym protokołem. Na radiogramach wyznaczono kąt koślawości palucha HVA. Ocenę obciążenia stopy przeprowadzono na macie tensometrycznej PressCam V5.0 firmy Podiatech. Dane poddano analizie statystycznej. Wyniki: Paluchy koślawe u badanych pacjentów w większości były w stopniu umiarkowanym. Ujawniono zależności pomiędzy wielkością kąta HVA od BMI (p=0,542), obciążenia maksymalnego (Pmax) II głowy kości śródstopia od kąta HVA (p=0,65) oraz obciążenia maksymalnego (Pmax) III głowy kości śródstopia od kąta HVA (p=0,881). Zaobserwowano zależności pomiędzy wielkością HVA od powierzchni stopy. Wnioski: Nadwaga i otyłość sprzyjają występowaniu deformacji palucha koślawego. Wraz ze wzrostem kąta koślawości palucha zwiększa się powierzchnia przylegania stopy do podłoża. Większe obciążenie maksymalne zlokalizowanie w okolicy II i III głowy kości śródstopia wpływa na rozwój deformacji palucha koślawego.
- PozycjaAnaliza przepływów krwi w tętnicach szyjnych u pacjentów przed i po operacji endarterektomii i angioplastyce balonowej z implantacją stentu.(Uniwersytet Rzeszowski, 2022-03-18) Leksa, NataliaUdar jest zespołem klinicznym charakteryzującym się nagłą ogniskową lub uogólnioną dysfunkcją mózgu. Stanowi on znaczny problem na Świecie, w Europie i w Polsce. W Polsce udar mózgu występuje średnio co 8 minut. Poprzedza go nagły spadek ciśnienia krwi. Udar oraz choroba niedokrwienna serca są najczęściej powodem zgonów oraz główną przyczyną trwałego kalectwa i niepełnosprawności. Ze względu na globalny charakter tych chorób kluczowe jest wybranie najwłaściwszej metody diagnostycznej oraz formy terapii oraz rodzaju zabiegu operacyjnego. W pracy zanalizowano dwie formy zabiegu: endarterektomię oraz angioplastykę balonową z implantacją stentu. Przeprowadzono analizę 106 pacjentów na podstawie różnicy w przepływie krwi w tętnicach szyjnych przed i po danym zabiegu. Analizowano pacjentów również pod kątem rodzaju schorzenia na które pacjent cierpiał. Celem pracy było dokonanie oceny różnic w przepływach krwi po zabiegu endarterektomii oraz po zabiegu angioplastyki balonowej z implantacją stentu. Na podstawie analizy można stwierdzić, iż oba zabiegi redukują szybkość przepływu krwi w tętnicach szyjnych, niwelując tym samym prawdopodobieństwo występowania udaru.
- PozycjaAnaliza sposobu odżywiania i zachowań zdrowotnych wybranych studentek Uniwersytetu Rzeszowskiego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023) Dąbrowiecka, Maura; Rzeszutko-Bełzowska, AgataNiniejsza publikacja ma na celu analizę sposobu odżywiania i zachowań zdrowotnych studentek Uniwersytetu Rzeszowskiego w kontekście ich przyszłej pracy jako promotorów zdrowego stylu życia. W badaniach wzięło udział 139 studentek. Do przedstawienia wyników zastosowano metodę graficzną w formie wykresów i tabeli. Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem ankiety. Z badań wynika, że studentki wykazują wiele nieprawidłowości w sposobie odżywiania. Wprawdzie BMI większości badanych (77,7%) utrzymuje się w normie, ale studentki nie dbają o regularne wykonywanie badań profilaktycznych, jedynie 45% badanych regularnie chodzi do ginekologa.
- PozycjaAnaliza statystyczna stężenia tlenku azotu w powietrzu wydychanym u pacjentów pediatrycznych z mukowiscydozą, astmą oskrzelową, alergicznym nieżytem nosa oraz astmą i alergicznym nieżytem nosa(Uniwersytet Rzeszowski, 2023-05-05) Biesiadecki, MarekNa rozprawę doktorską składa się cykl czterech prac opublikowanych w czasopismach: Journal of Breath Research (I), Advances in Medical Sciences (II), Acta Poloniae Pharmaceutica (III) oraz Biointerface Research in Applied Chemistry (IV) poświęconych: (I) ocenie poziomu wydychanego tlenku azotu z dolnych dróg odechowych u dzieci z chorobami układu oddechowego, (II) ocenie poziomu wydychanego tlenku azotu z górnych dróg oddechowych u dzieci z chorobami układu oddechowego, (III) wpływowi propionianu flutykazonu na stężenie tlenku azotu w wydychanym powietrzu z górnych i dolnych dróg oddechowych u dzieci z astmą i/lub alergicznym nieżytem nosa, (IV) badaniu porównawczym wybranych poziomów biomarkerów stresu oksydacyjnego u dzieci z astmą i dzieci zdrowych. Do badania włączono 724 dzieci z chorobami układu oddechowego. Uczestnicy badania zostali zrekrutowani w Poradni Alergologicznej Szpitala Wojewódzkiego nr 2 w Rzeszowie.
- PozycjaAnaliza wpływu szczepienia BCG na częstość występowania oraz przebieg zakażeń SARS-CoV-2 wśród pracowników ochrony zdrowia w Polsce(Uniwersytet Rzeszowski, 2024-03-13) Zapolnik, PawełSzczepionka przeciwko gruźlicy (Bacillus Calmette-Guérin, BCG) została wprowadzona 100 lat temu i jest nadal zalecana przez Światową Organizację Zdrowia w celu zapobiegania tej chorobie. Badania wykazały że szczepienie BCG może stymulować nieswoistą odpowiedź immunologiczną i zmniejszać częstość występowania niektórych chorób. Na początku pandemii choroby koronawirusowej postawiono hipotezę, że zachorowalność na COVID-19 może być mniejsza w krajach stosujących profilaktykę BCG. Próbując zweryfikować tą tezę, przeprowadzono wieloośrodkowe, randomizowane, podwójnie zaślepione, kontrolowane placebo badanie na grupie 695 pracowników służby zdrowia w Polsce. Wszyscy uczestnicy badania mieli wykonaną próbę tuberkulinową, po której osoby z ujemnym wynikiem były randomizowane (w stosunku 1:1) i otrzymywały szczepionkę BCG lub placebo. Od tego momentu osoby te były poddawane trzymiesięcznej obserwacji pod kątem występowania objawów COVID-19 oraz analizie serologicznej. Wyniki przeprowadzonych badań nie wykazały zależności między rewakcynacją szczepionką BCG a zachorowalnością na COVID-19. Nie odnotowano również znamienności statystycznej między wynikami testu tuberkulinowego a ilością zachorowań na COVID-19. Jednocześnie wykazano znamiennie częstsze zachorowania na COVID-19 wśród pielęgniarek w porównaniu do osób wykonujących inne zawody medyczne. U 150 uczestników badania wykryto obecność przeciwciał anty-SARS-CoV-2 w klasie IgG, natomiast stężenia przeciwciał nie różniły się znacząco między trzema badanymi grupami i nie wykazano istotności statystycznej.
- PozycjaAnaliza wybranych czynników ryzyka otyłości u dzieci w wieku szkolnym w regionie bieszczadzkim(2015-10-29) Kwilosz, EdytaDo niedawna otyłość dziecięca była symbolem wysokiego statusu społecznego i zdrowia. Dziś nadmiar masy ciała populacji wieku rozwojowego stał się jednym z najważniejszych problemów zdrowotnych. Wysokie wskaźniki otyłych dzieci wskazują na istotność postawionego problemu i stwarzają bezwzględną potrzebę poszukiwania jej przyczyn. Badaniem objęto 1012 dzieci uczęszczających do szkół podstawowych w regionie bieszczadzkim. Po uzyskaniu pozytywnej opinii Komisji Bioetycznej przeprowadzono ankietę wśród rodziców/opiekunów oraz pomiary antropometryczne u dzieci. Otyłość u dzieci oceniano na podstawie siatek centylowych BMI (OLAF, 2010). W celu zbadania wpływu czynników ryzyka na występowanie otyłości obliczano iloraz szans (odds ratio- OR) dla każdego z czynników osobno, przyjmując istotność różnic na poziomie p<0.05. Średnia wieku w badanej grupie wynosiła 9 +/- 2 lata. Wśród badanych 45% stanowili chłopcy, a 55 % dziewczynki. Różnica była istotna statystycznie (p=0,002). Częstość występowania otyłości w badanej grupie wyniosła 7,2%, (8,3% wśród dziewcząt i 5,9% wśród chłopców). Czynnikiem biologicznym mającym największy wpływ na otyłość u dzieci ze szkół podstawowych regionu bieszczadzkiego była otyłość rodziców, w przypadku otyłości obojga rodziców szansa na wystąpienie otyłości u dziecka była największa (OR- 46,5). Stwierdzono również wpływ niskiej masy urodzeniowej (poniżej 2500g) na częstość występowania otyłości u dzieci (p=0,006). Nadmiar masy ciała częściej dotyczył dzieci z miasta (10.6% vs 5.3%) oraz posiadające lepsze warunki mieszkaniowe (p=0,04). Poddając ocenie wpływ wybranych nawyków żywieniowych w badanej grupie stwierdzono, że duża ilość posiłków spożywana w ciągu dnia (p=0,001), konsumpcja dużej ilości słodyczy (p=0,04) oraz zjadanie kolacji tuż przed snem wpływały na częstość występowania otyłości u badanych dzieci. Biorąc pod uwagę sposoby spędzania czasu wolnego oraz stopień aktywności fizycznej wykazano, że dzieci otyłe częściej preferowały bierny styl życia (-0,137), a nieotyłe aktywny (0,437). Podejmowanie konkretnych działań w profilaktyce nadmiaru masy ciała, wśród najmłodszych dzieci ma ogromne znaczenie dla zdrowia przyszłych pokoleń.
- PozycjaAnaliza zatruć dzieci hospitalizowanych w latach 2010-2014, w Szpitalu Wojewódzkim Nr 2 w Rzeszowie(2016-03-21) Owsianik, DorotaWstęp. Zatrucia w populacji dziecięcej, zarówno niezamierzone jak i celowe wciąż stanowią istotny problem medyczny i są częstą przyczyną hospitalizacji. Celem niniejszej pracy była analiza przyczyn, okoliczności oraz przebiegu klinicznego wymagających hospitalizacji zatruć dzieci z okolic Rzeszowa w okresie pięcioletnim. Materiał i metody. Badanie miało charakter retrospektywny. Materiał pracy stanowiły informacje zawarte w dokumentacji medycznej pacjentów pediatrycznych hospitalizowanych z powodu zatrucia w latach 2010-2014 w Szpitalu Wojewódzkim Nr 2 w Rzeszowie. Analizowano czynniki takie jak: rodzaj trucizny, drogę wnikania trucizny do organizmu, celowość zdarzenia oraz okres hospitalizacji. W analizie uwzględniono również wpływ uwarunkowań środowiskowych, takich jak: miejsce zamieszkania dziecka, posiadanie rodzeństwa oraz występowanie chorób przewlekłych u pacjenta zatrutego. Wyniki. W analizowanym okresie czasu 903 dzieci było hospitalizowanych z powodu ostrego zatrucia. Wśród nich było 466 dziewczynek i 437 chłopców w wieku od 2 tygodni do ukończenia 18 roku życia. Większość zatruć stanowiły zdarzenia przypadkowe (59,8 %). Zatrucia niezamierzone najczęściej spowodowane były środkami chemii gospodarczej (31,3 %), podczas gdy główną przyczyną intoksykacji celowych były leki (44,6 %). W analizowanej grupie zatrucia celowe statystycznie częściej dotyczyły dziewcząt (62,8 %, p<0,001). Do zatruć dochodziło głównie na drodze pokarmowej. Średni czas hospitalizacji był najdłuższy dla pacjentów po celowym spożyciu środków leczniczych (3,6 dnia).
- PozycjaAnaliza zmian w profilu wezwań Zespołów Ratownictwa Medycznego Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie w latach 2010–2013(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Gawełko, Jan; Wilk, KonradWstęp: zadaniem Zespołów Ratownictwa Medycznego jest udzielanie świadczeń zdrowotnych w razie wypadku, urazu, porodu, nagłego zachorowania lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia oraz transport poszkodowanego. Realizacji tych zadań służy system Państwowego Ratownictwa Medycznego. Cel badań: celem badań była analiza zmian w strukturze wezwań i wyjazdów ZRM w WSPR w Rzeszowie w latach 2010–2013. Materiał i metoda: metodą retrospektywnej analizy zbadano 87580 kart wyjazdu ZRM w WSPR w Rzeszowie z lat 2010–2013. Przeanalizowano częstość wyjazdów karetek pogotowia zespołów podstawowych i specjalistycznych, miejsca i pory zdarzenia, czas od przyjęcia zlecenia do przyjazdu na miejsce zdarzenia, postępowanie zespołu ratunkowego oraz kwalifikację przyczyn wyjazdów ZRM. Wyniki: w badanym okresie wezwania pilne stanowiły 88% wszystkich zgłoszeń, najczęściej ZRM wzywano do miejsca zamieszkania – 59%, największy odsetek pacjentów – 69% jest przekazywanych do szpitali ogólnych, do najczęstszych przyczyn wezwań zalicza się wg klasyfikacji ICD-10: zaburzenia oddychania R06, ból w gardle i klatce piersiowej R07, ból w okolicach brzucha i miednicy R10, złe samopoczucie, zmęczenie R53, omdlenie i zapaść R55. Odsetek zgonów pacjentów, do których wezwano ZRM wyniósł 2%, a w tym 77% zgonów nastąpiło przed przybyciem ZRM do pacjenta, 22% w trakcie udzielania pomocy, a 1% zgonów nastąpił w trakcie transportu. Wnioski: profil wyjazdów ZRM w latach 2010–2013 był zgodny z celami ustawowymi i statutowymi, czasy dotarcia ZRM do pacjenta różnią się w poszczególnych regionach kraju, czas dojazdu do miejsca wezwania był zgodny z celami ustawy, a odsetek dojazdów powyżej 20 minut wynikał z odległości miejsca wezwania (30–40 km), w przypadkach zakończonych zgonem pacjenta odsetek zgonu w trakcie udzielania pomocy był niski, a w trakcie transportu był bardzo niski i wynosił 1%. Rosnący odsetek chorych przekazanych do leczenia szpitalnego wymaga dalszych badań celem oceny liczby chorych przyjętych albo odesłanych z oddziału ratunkowego do domu.
- PozycjaAnalysis of the associations between quality of life and range of cervical spine rotation, severity of pain as well as disability level in patients with axis fracture(2018) Wolan-Nieroda, AndżelinaBackground: The study is designed to evaluate quality of life and functional performance in patients with a fracture of the axis, and to investigate the relationship between quality of life and the range of cervical spine rotation, pain intensity, and level of disability in these patients. Material and Methods. The study involved 60 patients receiving treatment due to axis fracture. Quality of life and functional performance were assessed using SF-36 Questionnaire and Neck Disability Index (NDI). Cervical spondylosis was examined with the use of the Zebris ultrasound system while the intensity of pain with the use of theVAS Visual Analog Pain Scale. Results. The subjects’ quality of life was poorer with respect to the mental dimension (32.3%) compared to the physical dimension (22.7%). Based on the NDI survey, the rate representing the patients’ functioning in daily life amounted to 13.7% which reflects mild limitations in functional abilities. It was shown that the range of cervical spine rotation (both right and left) was not related to the degree of disability of patients measured by the NDI questionnaire.The model of regression was statistically significant for overall quality of life (F=48.24 p<0.001), as well as physical dimension (F=45.1 p<0.001).