Acta Iuridica Resoviensia nr 1 (40) 2023
URI dla tej Kolekcji
Przeglądaj
Przeglądanie Acta Iuridica Resoviensia nr 1 (40) 2023 według Data wydania
Aktualnie wyświetlane 1 - 11 z 11
Wyniki na stronie
Opcje sortowania
- PozycjaSearching for a new formula of a state: international discourse on deliberative democracy(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-03) Sokalska, EdytaThe idea of civil society has became one of the most important premises of deliberative democracy. The question concerning the best model of democracy is still present in the international political and scientific discourse. The contemporary research approach to deliberative democracy referred to as the ‘systemic turn’ exposes three factors: the search for opportunities to develop and promote deliberation on a mass scale; the emphasis on the division of tasks and activities among participants within the system; the introduction of a certain continuum to the criterion of deliberation linking the multiplicity of institutions and the processes that occur among them. It is significant that many researchers confirm that thanks to deliberative methods and tools, the legitimacy of local government activities is strengthened. Identified shortcomings of deliberative democracy at the local level (potential institutional neutralization of activists’ activities, participatory frustration or widespread incompetence of citizens participating in deliberation) have become contribution to the discussion on the further directions of development of this form as well as possibilities for its improvement.
- PozycjaFreedom of assembly in the light of the constitution and other normative acts of the Republic of Poland and the Kingdom of Spain – historical and comparative perspective: an outline(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-03) Ferens, EwaThe aim of this paper is to compare selected Polish and Spanish normative acts, with a particular focus on the Constitution of the Republic of Poland and the Spanish Constitution, in terms of implementation of one of the fundamental civil liberties, i.e. freedom of assembly. The right to peaceful assembly is guaranteed by a democratic state ruled by law. Nevertheless, the state is responsible for ensuring the security of participants in such gatherings, thus it may impose by statute necessary restrictions, insofar as security, public order or the rights and freedoms of others are threatened. Measures taken by the authorities cannot, though, lead to a violation of freedom of assembly as such. As a result of the democratic transitions and consequently the passing of the Constitutions, both Poland and Spain reinstituted the rule of law and safeguarded civil rights and liberties. The paper attempts to discuss, on the one hand, the legal status quo regarding the protection of freedom of peaceful assembly as well as the imposed restrictions and on the other hand the historical context
- PozycjaCharakter prawny umów o dostarczanie treści lub usług cyfrowych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-03) Ostaszewski, MaurycyUmowy o dostarczanie treści cyfrowych lub usług cyfrowych zostały uregulowane przede wszystkim w Dyrektywie 2019/770, która została implementowana do polskiego porządku prawnego w ramach Ustawy o prawach konsumenta. Polski ustawodawca nie zdecydował się na określenie charakteru prawnego takich umów. Dla cywilnoprawnej kwalifikacji istotna jest treść charakterystycznych obowiązków wynikających z danego stosunku zobowiązaniowego. Świadczeniem charakterystycznym dla umów o produkty cyfrowe jest ich „dostarczenie” (przy czym w przypadku „dostarczania usług cyfrowych” chodzi w istocie o świadczenie tychże usług). Dostarczanie treści cyfrowych polega na udostępnieniu lub umożliwieniu dostępu. Udostępnienie prowadzi do uzyskania trwałej kontroli nad określoną treścią cyfrową, podczas gdy umożliwienie dostępu zapewnia użytkownikowi wyłącznie ograniczoną w czasie możliwość korzystania. Świadczenie usług cyfrowych polega natomiast na umożliwieniu dostępu do tychże usług. Ze względu na kryterium rozciągnięcia w czasie spełnienia świadczenia, dostarczanie produktów cyfrowych może przybrać postać świadczenia jednorazowego, sukcesywnego lub ciągłego. Ze względu na szerokie ujęcie pojęcia treści cyfrowych oraz różne sposoby ich dostarczania, umowy o dostarczanie treści cyfrowych należy uznać za swoistą kategorię prawną obejmującą wiele różnych umów zawieranych i wykonywanych elektronicznie. Natomiast umowy o świadczenie usług cyfrowych należy zakwalifikować jako umowy o świadczenie usług, do których zastosowanie znajdą przepisy o świadczeniu usług drogą elektroniczną.
- PozycjaKilka uwag na temat niezależności prawnomajątkowej Terencji w świetle fragmentów korespondencji Cycerona(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-03) Ejankowska, ElżbietaCelem niniejszego artykułu jest ukazanie, na ile w okresie schyłkowym republiki możliwy był samodzielny udział kobiety rzymskiej sui iuris w obrocie prawno- majątkowym. Podstawę źródłową rozważań stanowią fragmenty korespondencji Cicerona, które dotyczą działalności gospodarczej jego żony Terencji. Jakkolwiek w niewielu listach mówcy pojawiają się informacje dotyczące tego aspektu jego małżeństwa to są one bardzo cenne, gdyż umożliwiają kolejne uzupełnienie badań nad sytuacją prawnomajątkową kobiety w państwie rzymskim. Analiza tych źródeł prowadzi do konkluzji, że – mimo ograniczeń, które wynikały z tutela mulierum – kobiety mogły brać udział w obrocie prawno – gospodarczym i samodzielnie kształtować swoje położenie majątkowe.
- PozycjaTelemedycyna w obliczu pandemii COVID-19 – zalety i wady(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-03) Zaręba, RenataPandemia COVID-19 spowodowała wiele wyzwań dla systemu opieki medycznej. W celu kontynuowania bezpiecznej i skutecznej opieki zdrowotnej nad pacjentami chorymi na COVID-19 i osobami zdrowymi konieczne było wprowadzenie wielu istotnych zmian w modelach praktyki lekarskiej. Mimo że telemedycyna została pierwotnie opracowana w celu zapewnienia podstawowej opieki dla pacjentów z obszarów wiejskich lub odległych od ośrodka świadczącego usługi medyczne, to wybuch pandemii COVID-19 spowodował jej gwałtowny rozwój. W celu zapobiegania i ograniczania przenoszenia się wirusa, pacjenci i personel medyczny musieli szybko dostosować się do tego modelu opieki medycznej. Telemedycyna obejmuje szeroki zakres specjalności i praktyk opieki lekarskiej świadczonych przy użyciu technologii informacyjno-komunikacyjnych. Za pomocą telefonów, zdalnych urządzeń, wiadomości e-mail, czatów wideo lub konferencji możliwa jest interakcja pomiędzy pacjentem a personelem medycznym bez potrzeby fizycznego kontaktu. Dzięki postępowi technologicznemu rośnie akceptacja i aprobata dla telemedycyny, ponieważ ten model opieki zdrowotnej jest skutecznym i efektywnym narzędziem poprawy jakości życia i dostępu do podstawowej i specjalistycznej opieki zdrowotnej. Jednakże w praktyce telemedycyny pojawiają się bariery prawne, etyczne i technologiczne, które powodują, że społeczeństwo niechętnie korzysta z tego typu opieki zdrowotnej. Dlatego też należy się zastanowić jakie zalety i wady ma wprowadzenie opieki medycznej w formie telemedycyny, w szczególności w czasie pandemii COVID-19.
- PozycjaPrivate life in a public society — surveillance measures in a democratic state according to the case-law of the European Court of Human Rights(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-03) Maszniew, ZuzannaThe democratic society strives for rules to maintain peace and well -being of the citizens. Rules may limit individuals but shall also give them freedom and safety. Human rights are an essential basis of the democracy; therefore, the European Human Rights Convention plays a pivotal role in ensuring these special and necessary rights and freedoms. Right to private life expressed in Art. 8 of the Convention secures a boundary between a public image and a private one, which, however, tends to be breached. The special bond between an individual and the State strives for balancing their separate interests. Even though the d ichotomy of such a relationship perpetuates around public and private matters, a single person is still a separate being in the society build within a State. According to the European Court of Human Rights’ case-law, the State can interfere with a private life in a way that is prescribed by law, necessary in a democratic society, while pursuing a legitimate aim that falls into certain margin of appreciation. However, there is a lively discussion concerning secret surveillance and monitoring of the individuals by the public authorities via obtaining CCTV footage and recordings from street cameras. Data processed in this way falls within the scope of Art. 8 of the Convention and constitutes a private life element. The role of the State is to protect and give freedom to, not freedom from, whereas the role of an individual seems to be to adjust and respect the regulations for the better good. The usage of juxtaposing terminology such as “private” and “public” is crucial, deliberate, and intentional when discussing individual rights in a democratic society. Private life and public society shall be understood and learnt about together, not separately, as the boundaries between them tend to disappear when it comes to the protection of human rights.
- PozycjaRecenzja książki J.M. Łukasiewicza i R. Łukasiewicza „Prawo rodzinne”, Warszawa 2021, ss. 516(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-03) Ogrodnik-Kalita, Agnieszka
- PozycjaKarnoprocesowy „evergreen”, czyli o dopuszczalności zwolnienia z tajemnicy adwokackiej w trybie art. 180 § 2 k.p.k. Uwagi polemiczne(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-03) Sowiński, PiotrTekst stanowi polemikę w stosunku do wcześniejszej publikacji i dotyczy problematyki zwolnienia z tajemnicy adwokackiej w polskim procesie karnym. Przedstawiono założenia teoretyczne dotyczące tajemnicy adwokackiej, wskazano na jej zakres przedmiotowy i podmiotowy, a także instytucję uchylenia tej tajemnicy na użytek procesowy w trybie art. 180 § 2 kodeksu postępowania karnego. Omówiono środki służące ochronie tajemnicy adwokackiej w procesie karnym.
- PozycjaDegradacja zasady jawności: rewolucja czy kontynuacja przyjętej strategii?(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-03) Iaroslavska, MariannaUstawodawca coraz częściej dąży do przyspieszania postępowania kosztem zasady jawności. Artykuł przedstawia analizę zmian, jakie zaszły w odniesieniu do zasady jawności w postępowaniu cywilnym, a także dylematów, jakie pojawiły się z powodu ograniczania jawności. Rozważania koncentrują się wokół tematyki naczelnych zasad procesu, w szczególności zasady jawności, instytucji ograniczających zasadę jawności oraz konfliktu między zasadą jawności a postulatem szybkości.
- PozycjaSlavery from a perspective of roman private law. Remarks based on an unpublished paper of 1980 authored by Kazimierz Kolańczyk(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-03) Nancka, GrzegorzKazimierz Kolańczyk was one of the best-known Polish 20th century Romanists. He was primarily known as the author of a textbook Roman Law, he did not leave behind many published Romanist works. An analysis of archival materials in the Archive of the Polish Academy of Sciences, branch Poznań, resulted in a discovery of an unpublished paper “The Legal Situation of the Slave in Ancient Rome”, which was prepared and presented in 1980. This article aims to draw attention to the paper unknown to a wider audience and serve as a contribution to research on the Romanist’s achievements.
- PozycjaThe importance of forensic odontology in identifying the victims of mass disasters(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-03) Konieczny, MarcinThe article presents the issues related to the identification of victims thanks to odontological expertise. The development of genetics gives forensics a great tool, which is the analysis of the genetic profile of DNA, which categorically enables the identification of human remains. However, this type of test is not possible in all cases. It is only applicable for the preservation of soft tissues, otherwise the preserved dentition will be an excellent identification material. The method is often used when identifying bodies exposed to high temperatures and in advanced decomposition. The development of odontological expertise would be impossible without the contribution of eminent dentists, such as Adolf Zsigmondy. By developing the first graphical tooth marking system, he paved the way for today's TDS and UNS systems. A good dentition classification system is an indispensable tool for odontologists and dentists working on the identification of cadavers and is directly related to the need to use comparative materials, also key in the effective identification of cadavers, and sometimes human remains. These are data obtained from dental offices, in the form of comprehensive information about patients - their dental treatment cards, orthodontic casts, fragments of dentures and crowns, X-rays, etc. and enriched through dental databases. As a result, the odontological expertise and its development enable the effective identification of about 60% of the corpses examined with the help of this procedure, when DNA material cannot be used for this purpose.