Popiński, Krzysztof2024-09-122024-09-122024-06UR Journal of Humanities and Social Sciences nr 2(31)/2024, s. 74-912543-8379https://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/10879Pod koniec lat 40. XX w. głównym zadaniem polskiego szkolnictwa wyższego stało się kształcenie kadr na poziomie wyższym dla gospodarki, zwłaszcza przemysłu, oraz prowadzenie działalności naukowej w ramach krajowego sektora badawczo-rozwojowego. W związku z przyspieszoną industrializacją kraju priorytet uzyskały politechniki. Ponieważ jednak ich rozwój dokonywał się wolniej, niż oczekiwano, także uczelnie o innej specjalizacji zostały stopniowo ukierunkowane na profil utylitarny i techniczny. Większość z nich musiała w swojej działalności uwzględniać zadania współpracy z gospodarką narodową, w szczególności z przemysłem. Spowodowało to pojawienie się na wielu uczelniach niebędących politechnikami ‒ także wrocławskich – inżynierskich kierunków kształcenia oraz technicznej tematyki w działalności naukowo-badawczej. W wymiarze ilościowym umożliwiło to wykształcenie wielu tysięcy dodatkowych specjalistów formalnie przygotowanych do pracy w przemyśle, a także przyniosło znaczną ilość opracowań badawczych, które miały sprzyjać jego rozwojowi. W wymiarze jakościowym skuteczność tych działań była jednak ograniczona. Zarówno podejmowany w uczelniach proces kształcenia, jak i prowadzona tam działalność naukowo-badawcza z powodu niedostatecznego finansowania, skromnego zaplecza technicznego oraz słabego związku z praktyką przemysłową miały często pozorowany charakter. Absolwenci byli niedostatecznie przygotowani do podjęcia pracy w przedsiębiorstwach. Efekty działalności naukowo-badawczej prowadzonej w uczelniach w niewielkim stopniu nadawały się do wdrożenia do produkcji. Ponadto przedsiębiorstwom z uwagi na systemowe realia gospodarki socjalistycznej nie zależało na podnoszeniu realnych kwalifikacji swojej kadry czy na wdrażaniu nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych.In the late 1940s, the main task of Polish higher education became higher level training for the economy, especially industry, and conducting scientific activities within the national research and development sector. Due to the accelerated industrialization of the country, polytechnics were given priority. However, because their development was slower than expected, universities with other specializations were also gradually directed towards utilitarian and technical profiles. Most of them had to take into account the tasks of cooperation with the national economy, in particular with industry. This resulted in the appearance of engineering fields of education and technical topics in scientific and research activities in many universities that were not polytechnics, including those based in Wroclaw. In quantitative terms, this made it possible to educate many thousands of additional specialists formally prepared to work in industry, and also brought a significant number of research studies that were to promote its development. However, in the qualitative dimension, the effectiveness of those activities was limited. Both the educational process undertaken in universities and the scientific and research activities carried out there, due to insufficient funding, modest technical background and poor connection with industrial practice, were often improvised, or even simulated. Graduates were insufficiently prepared to work in companies. The effects of scientific and research activities carried out in universities were, to a small extent, suitable for implementation in production. In addition, due to the systemic realities of the socialist economy, companies did not want to raise the real qualifications of their staff or to implement new technical or technological solutions.polAttribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Internationalhttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/szkoły wyższePRLedukacja inżynierskainżynierska działalność naukowo-badawczahigher educationPeople's Republic of Polandengineering educationengineering scientific and research activitiesarticle10.15584/johass.2024.2.4