Kusz, Ewa2018-02-052018-02-052018-02-14http://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/3286Promotor: dr hab. Agnieszka Uberman prof. UR, 284 s.Głównym celem niniejszej rozprawy doktorskiej jest przede wszystkim zbadanie stosowności założenia, które mówi o tym, iż wysoki czynnik inteligencji muzycznej ma wpływ na zdolności przyswajania wymowy języka drugiego/obcego w procesie jego uczenia się. Stąd, przedmiotem rozprawy jest wnikliwa analiza badań, które wykazały istnienie (lub brak) współzależności między inteligencją muzyczną a poziomem przyswajania wymowy języka obcego. Autorka rozprawy dokonuje podejmuje również próbę własnej propozycji badań, mających na celu potwierdzenie lub odrzucenie wyżej wspomnianej hipotezy. Praca składa się z pięciu części. W rozdziale pierwszym dokonana została analiza porównawcza różnych definicji inteligencji, które powstawały już w czasach starożytnych aż po wiek XX. Głównym założeniem tej części pracy jest ukazanie fenomenu, jakim jest inteligencja ludzka, a także tego, jak była ona postrzegana w różnych okresach rozwoju ludzkości, jak i w odmiennych częściach świata. Omówione zostały tu również współczesne teorie ludzkiego intelektu. Rozdział pierwszy jest jednocześnie zapowiedzią kolejnej części rozprawy, która skupia się na teorii inteligencji wielorakich Howarda Gardnera. Oprócz szczegółowego opisu wyżej wspomnianej teorii, autorka stara się przedstawić argumenty świadczące o słuszności założeń Gardnera. Nie pozostaje jednak bezkrytyczna i zwraca również uwagę na wady wymieniane przez współczesnych psychologów. Omówione zostają również poszczególne typy inteligencji, jednak głównym celem tej części pracy jest staranna prezentacja fenomenu inteligencji muzycznej, a zwłaszcza jej założeń, możliwości rozpoznania, jak i rozwoju. Stąd założenie, iż ten typ ludzkiego intelektu koresponduje z dobrze rozwiniętym analizatorem słuchowym i pamięcią muzyczną, która jednocześnie może przekładać się na proces zapamiętywania (lub raczej odtwarzania) fonemów istniejących w systemie fonologicznym danego języka obcego. W rozdziale tym podjęta też została próba omówienia testów pomiaru inteligencji muzycznej (nazwanej również przez innych badaczy zdolnością muzyczną, talentem muzycznym lub muzykalnością). W oparciu o literaturę przedmiotu wybrane zostały trzy najpopularniejsze i najczęściej wykorzystywane testy: Seashore’a, Gordona i Winga. Ostatni podrozdział traktuje o wykorzystywaniu inteligencji muzycznej w procesie uczenia się języka obcego/drugiego. Kolejny rozdział pracy poświęcony został dokładnemu opisowi stanu badań nad podejmowanym w rozprawie doktorskiej problemem. Jednocześnie, odnosząc się do metod badawczych, autorka przedstawia sposób przeprowadzenia własnych badań, które składają się z trzech części. Pierwsza z nich wykorzystuje wydany po raz pierwszy w 1948 roku „Test Inteligencji Muzycznej Winga”, który jest jednym z testów psychologicznych stosowanych do badania psychicznego podłoża aktywności muzycznej człowieka. W związku z tym, że w badaniach brały udział osoby bez doświadczenia muzycznego (respondenci z wykształceniem muzycznym nie brani byli pod uwagę w dalszej części badań), wykorzystano trzy zadania (z możliwych siedmiu) z testu inteligencji muzycznej Winga. Idąc za opisem przedstawionym przez Winga, trzy pierwsze zadania badają podstawowe zdolności muzyczne (słuch analityczny, słuch wysokościowy oraz pamięć melodyczną). Są zatem odpowiednie dla osób nie posiadających wykształcenia muzycznego. Co więcej, mając na uwadze dość odległy rok powstania, autorka posłużyła się unowocześnioną wersją testu, wydaną w 2014 roku przez naukowców z Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie (opiekę nad badaniami i standaryzacją testu uwzględniającą polskie realia sprawowała dr hab. Barbara Kamińska). Dzięki temu w rozprawie doktorskiej użyte zostały narzędzia badawcze w nowoczesnej postaci, z uwzględnieniem współczesnej standaryzacji, która oparta jest o badania na polskich studentach. Warto też wspomnieć, iż polska adaptacja testu inteligencji muzycznej Winga skupiła się na określeniu trudności i mocy dyskryminacyjnej pozycji testowych oraz rzetelności i trafności testu. Na ich podstawie obliczono normy centylowe i stenowe. W niniejszej rozprawie przyjęto tę drugą skalę, opartą na odchyleniu standardowym i posiadającą 10 jednostek. Wypowiedzi studentów zostały również wykorzystane do automatycznego pomiaru takich prozodycznych cech mowy jak tempo, rytm, wysokość głosu czy intonacja. Stąd, przy użyciu programu Praat dokonano analizy zmian częstotliwości F0, prędkości wypowiedzeń, średniej długości wypowiadanych sylab oraz czas trwania pauz. Taki rodzaj pomiaru pozwoli wskazać na te cechy mowy, które mogą przyczynić się do doskonalenia wymowy języka obcego w procesie jego nauki. Autorka dokonuje również szczegółowego opisu badanej grupy respondentów, jakimi są studenci filologii angielskiej studiujący na Uniwersytecie Rzeszowskim. Jednocześnie podane zostały odpowiednie argumenty, świadczące o słuszności użycia narzędzi badawczych. Wymieniony powyżej opis badań ma swą praktyczną realizację w rozdziale czwartym, gdzie dokonana została analiza wyników, ich zestawienie i ukazanie zależności między poziomem inteligencji muzycznej a wynikami testu wymowy ocenianego przez rodzimych użytkowników języka angielskiego, jak i wyników testu wymowy przeanalizowanego dzięki programowi Praat. Rozdział piąty jest podsumowaniem opisanych i zinterpretowanych w części czwartej badań. Autor dysertacji weryfikuje słuszność przyjętych założeń i dokonuje ich analizy na podstawie otrzymanych wyników.The following study has the objective of providing a comprehensive examination of the convergence between musical intelligence and pronunciation ability of a second language from various perspectives. The major aim of this work was firstly to review the empirical contributions that demonstrated the existence of an interdependence between musical intelligence and language, especially in terms of L2 pronunciation skills in the process of second language acquisition, and secondly to confirm or refute this hypothesis on the basis of our own research. Bearing the above in mind, the present work has been divided into five chapters. The first, The concept of intelligence and approaches to its study, intends to provide an organising and integrating framework for the chapters in the remaining parts. Thus, it raises epistemological issues concerning various concepts of intelligence and it provides a rather comprehensive history of the general field of intelligence and attempts at measuring it. Also, it focuses on delineating the nature of human intellect as it relates to and is defined by society and culture. The second chapter moves into a detailed description of the theory of Multiple Intelligences proposed by Howard Gardner with particular reference to musical intelligence. This chapter also constitutes an attempt at describing the relationship between musical intelligence and other intelligences in order to relate this type of human intellect to broader contexts. Additionally, this part of the study is largely concerned with the issue of measuring musical intelligence, thus the most popular musical intelligence tests (Seashore’s, Wing’s and Gordon’s) are reviewed. The last two subsections of the second chapter delve into the relationship between musical intelligence and the process of second language acquisition, especially in terms of pronunciation skills. It must be mentioned that there are some unforeseen challenges in describing L2 pronunciation assessment due to the piecemeal contributions of individual researchers on the one hand, and a strong need to develop toward acceptance of the inevitability of the use of automated speech recognition technology on the other. Chapter three presents a literature review regarding the convergence between musical intelligence and second language pronunciation skills, as well as the assessment of speaking. A detailed description of the prosodic features of speaker accentedness is the “prelude” to the methodology of this research, which provides information on the number of participants, the types of instruments utilised in the study and finally the experimental procedure. Among a number of areas of phonetic research, the fourth chapter, Research results, takes into consideration some of the most problematic issues, including the convergence between musical intelligence and pronunciation skills, and secondly, the assessment of pronunciation. The first part of this chapter focuses mainly on the results obtained from Wing’s musical intelligence test, whereas the second pays attention to the outcomes of the pronunciation test (measured both by three independent native speakers and by Praat). Last but not least, chapter five delves into a detailed discussion and a comprehensive interpretation of the obtained results and empirical contributions which show the relationship between the level of musical intelligence and L2 pronunciation ability.engAttribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowehttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/Inteligencja muzycznawymowaakwizycja języka obcegoMusical intelligencepronunciationsecond language acquisitiondoctoralThesis